Kan uyuşmazlığı testi, özellikle gebelik sürecinde Rh faktörü uyumsuzluğu riskini belirlemek için yapılan kritik bir taramadır. Bu test, anne ve babanın kan grupları arasındaki uyumsuzluğun tespit edilerek olası komplikasyonların önlenmesini sağlar. İşte kan uyuşmazlığı testinin nerede yapıldığı, nasıl uygulandığı ve dikkat edilmesi gerekenler hakkında detaylı bilgiler:

Kan Uyuşmazlığı Testi Nedir?
Kan uyuşmazlığı, anne Rh negatif (-), baba Rh pozitif (+) olduğunda ortaya çıkan bir durumdur. Bu durumda bebeğin Rh pozitif olma ihtimali, annenin bağışıklık sisteminin bebeğin kan hücrelerine saldırmasına yol açabilir. Test, anne ve babanın kan gruplarını belirleyerek riski öngörmeyi amaçlar.

Test Nerede Yapılır?

• Devlet Hastaneleri ve Aile Sağlığı Merkezleri: Ücretsiz olarak SGK kapsamında yapılır. Gebelik takibi sırasında kadın doğum uzmanı tarafından talep edilir.
• Özel Laboratuvarlar: Hızlı sonuç almak isteyenler için tercih edilir. Ücretli hizmet sunan merkezlerde 24-48 saat içinde sonuçlanır.
• Üniversite Hastaneleri: Akademik araştırmalara dayalı ileri tetkik imkanı sunar.

Test Nasıl Uygulanır?
Kan uyuşmazlığı testi için anne ve babadan basit bir kan örneği alınır. Alınan örnekler laboratuvarda:

1. ABO ve Rh Grup Tayini: Anne ve babanın kan grubu (A, B, AB, 0) ve Rh faktörü (+/-) belirlenir.
2. İndirekt Coombs Testi: Annenin kanında bebeğin kan hücrelerine karşı antikor varlığı araştırılır.

Kimler Yaptırmalı?

• Rh Negatif Anneler: Baba Rh pozitif ise mutlaka test yapılmalı.
• Daha Önce Düşük veya Kürtaj Öyküsü Olanlar: Kan karışma ihtimaline karşı önlem alınmalı.
• İkinci Gebelikler: İlk gebelikte uyuşmazlık varsa takip sıkılaştırılmalı.

Test Yaptırmamanın Riskleri
Testin atlanması durumunda:

• Fetal Anemi: Bebekte kansızlık ve kalp yetmezliği gelişebilir.
• Hidrops Fetalis: Şiddetli vakalarda bebekte sıvı birikimi ve ölümcül komplikasyonlar görülebilir.
• Yenidoğan Sarılığı: Tedavi edilmezse beyin hasarı riski artar.

Test Sonrası Süreç

• Rh Uyuşmazlığı Tespit Edilirse: 28. gebelik haftasında ve doğum sonrası Anti-D İmmünoglobulin iğnesi yapılır. Bu iğne, annenin antikor üretimini engelleyerek sonraki gebelikleri korur.
• Düzenli Takip: Gebelik boyunca indirekt Coombs testi tekrarlanarak antikor düzeyi izlenir.

Sık Sorulan Sorular

• Test İçin Açlık Gerekir Mi? Hayır, kan örneği her zaman alınabilir.
• Sonuçlar Ne Kadar Güvenilir? Doğruluk oranı %99’un üzerindedir.
• Maliyeti Ne Kadar? Devlet kurumlarında ücretsiz, özelde 150-300 TL arası değişir.

Kan uyuşmazlığı testi, gebelikte hayati önem taşıyan bir taramadır. Rh negatif annelerin bu testi gebeliğin ilk üç ayında yaptırması, olası riskleri minimize etmek için kritiktir.