Hidrosel, testisleri çevreleyen zarlar arasında sıvı birikmesi sonucu skrotumda (testis torbası) şişlik oluşmasıdır. Genellikle ağrısız olan bu durum yenidoğan bebeklerde sık görülürken yetişkinlerde enfeksiyon, travma veya altta yatan tıbbi sorunlarla ilişkili olabilir.
Hidrosel Nedir?
Testislerin etrafını saran tunika vajinalis adlı zarın iki yaprağı arasında sıvı toplanmasıdır. Yenidoğanlarda %10 sıklıkta görülür ve genellikle 1 yaşına kadar kendiliğinden kaybolur. Yetişkinlerde ise genellikle 40 yaş üstünde ortaya çıkar.
Hidrosel Nedenleri
- Yenidoğanlarda: Anne karnındayken testisleri karından skrotuma indiren kanalın kapanmaması
- Yetişkinlerde: Testis iltihabı (epididimoorşit), travma, testis tümörü veya filaryaz gibi parazit enfeksiyonları
- İdiopatik: Nedeni bilinmeyen sıvı birikimi
Hidrosel Belirtileri
- Skrotumda ağrısız, yumuşak şişlik
- Şişliğin boyutunun gün içinde değişmesi (sabahları küçük, akşamları büyük)
- Şişlik üzerine bastırıldığında sıvı dalgası hissi
- Nadiren ağırlık hissi veya rahatsızlık
Tanı Yöntemleri
- Fizik Muayene: Doktorun şişliği el ile kontrol etmesi
- Işık Testi (Transillüminasyon): Skrotuma ışık tutularak sıvı varlığının doğrulanması
- Ultrasonografi: Testislerin ve sıvı birikiminin detaylı görüntülenmesi
Hidrosel Tedavi Seçenekleri
- Gözlem: Yenidoğanlarda 1 yıl beklenerek kendiliğinden düzelme olasılığı
- Aspirasyon: İğne ile sıvının çekilmesi (nüks oranı yüksek)
- Cerrahi Müdahale (Hidroselektomi): Kasık veya skrotal kesi ile sıvı boşaltılması ve zarın çıkarılması
Ameliyat Sonrası Süreç
- Operasyon sonrası 4-6 saat hastanede gözlem
- 48 saat buz uygulaması ve skrotal destek (süspansuar) kullanımı
- Ağır kaldırmama ve cinsel perhizin 3 hafta sürmesi
- Tam iyileşmenin 4-6 haftada tamamlanması
Risk Faktörleri ve Komplikasyonlar
- Uzun süreli hidrosel testis atrofisine yol açabilir
- Ameliyat sonrası %1-2 oranında enfeksiyon veya hematom riski
- Tekrarlama olasılığı cerrahi teknikle %1’in altında
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Skrotumda ani şişme ve şiddetli ağrı (testis torsiyonu acil durumdur)
- Şişliğin giderek sertleşmesi veya kızarıklık oluşması
- Ateş veya idrar yaparken yanma gibi enfeksiyon belirtileri
Korunma Yolları
- Testis travmalarından kaçınmak
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı korunma
- Filaryaz riski olan bölgelere seyahatte koruyucu ilaç kullanımı