Hamilelikte iştahsızlık, özellikle ilk trimesterde sık karşılaşılan bir durumdur. Hormonal değişimler, mide bulantıları ve koku hassasiyeti gibi faktörler, beslenme düzenini olumsuz etkileyebilir. Bu makalede, gebelikte iştah kaybının nedenleri, olası riskleri ve pratik çözüm önerilerini ele alacağız.

Hamilelikte İştahsızlığın Başlıca Nedenleri

• Hormonal Değişimler: Artan östrojen ve HCG hormonları, tat ve koku duyularını değiştirerek yeme isteğini azaltabilir.
• Sabah Bulantıları: Gebelerin %70-80’inde görülen bulantılar, yiyecek tüketimine karşı isteksizlik yaratır.
• Fiziksel Baskı: Rahim büyümesi mideye baskı yaparak tokluk hissi oluşturabilir.
• Psikolojik Faktörler: Kaygı ve stres, iştahı doğrudan etkileyen önemli unsurlardır.

İştahsızlığın Bebek ve Anne Sağlığına Etkileri
Kısa süreli iştah kaybı genellikle risk oluşturmaz. Ancak uzun süreli beslenme yetersizliği:

• Anne adayında vitamin-mineral eksikliğine (özellikle demir, B12),
• Yorgunluk ve bağışıklık zayıflığına,
• Bebekte düşük doğum ağırlığına yol açabilir.

Etkili Çözüm Önerileri

1. Sık ve Küçük Öğünler: Günde 6 öğün şeklinde az miktarda beslenmek mideyi rahatlatır.
2. Nötr Aromalı Gıdalar: Yoğurt, muz, pirinç lapası gibi kokusu hafif besinler tercih edilmeli.
3. Sıvı Tüketimi: Su ihtiyacını karşılamak için bitki çayları (zencefil, nane) veya taze sıkılmış meyve suları denenebilir.
4. Protein Kaynakları: Haşlanmış yumurta, lor peyniri gibi kolay sindirilen proteinler enerji sağlar.
5. Koku Yönetimi: Yemek hazırlarken pencere açmak veya vantilatör kullanmak rahatlatıcı olabilir.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?

• 3 günden uzun süren hiçbir gıdayı tolere edememe,
• İdrar renginde koyulaşma ve günde <3 kez idrara çıkma (dehidrasyon belirtisi),
• 1 haftada vücut ağırlığının %5’inden fazla kayıp.

Besin Takviyesi Önerileri
Doktor onayıyla:

• B6 Vitamini: Bulantıyı azaltarak iştahı düzenler,
• Folik Asit: Özellikle ilk trimesterde nöral tüp defekti riskini düşürür,
• Probiotikler: Bağırsak florasını destekleyerek sindirimi kolaylaştırır.

Psikolojik Destek Yöntemleri

• Hamile yogası ve nefes egzersizleri kaygıyı azaltır,
• Diyetisyen eşliğinde kişiye özel beslenme planı oluşturmak motivasyonu artırır,
• Aile bireylerinden destek alarak yemek hazırlama süreci paylaşılabilir.