Hamilelikte ateş, vücut sıcaklığının 38°C’nin üzerine çıkması durumudur ve altta yatan enfeksiyon veya inflamatuar süreçlere işaret edebilir. Gebelik döneminde bağışıklık sisteminin fizyolojik değişimi, anne adaylarını enfeksiyonlara karşı daha duyarlı hale getirir. Bu nedenle ateşin erken tanınması ve yönetimi, hem anne hem de bebek sağlığı için kritik önem taşır.
Hamilelikte Ateşin Yaygın Nedenleri
Gebelikte ateşin en sık görülen sebebi idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Genişleyen rahmin mesaneye baskısı ve progesteron hormonunun etkisiyle idrar akımı yavaşlar, bu da bakteriyel üremeyi kolaylaştırır. Üst solunum yolu enfeksiyonları (grip, sinüzit) ve gastroenteritler diğer yaygın nedenlerdir. Daha nadiren, listeriyoz gibi gıda kaynaklı enfeksiyonlar veya korioamniyonit (rahim içi enfeksiyon) da ateşe yol açabilir.
Ateşin Bebek Üzerindeki Riskleri
Özellikle gebeliğin ilk üç ayında yüksek ateş (39°C üzeri), nöral tüp defekti riskini artırabilir. Uzun süreli ateş, erken doğum veya düşük riskiyle ilişkilendirilir. İkinci ve üçüncü trimesterde ise fetal taşikardi (kalp atım hızında artış) veya amniyon sıvısında azalmaya neden olabilir.
Eşlik Eden Belirtiler ve Acil Durumlar
Ateşe ek olarak şu semptomlar varsa acil tıbbi yardım gerekir:
- Şiddetli karın ağrısı veya rahim kasılmaları
- Vajinal kanama veya amniyon sıvısı sızıntısı
- İdrar yaparken yanma veya bulanık idrar
- Nefes darlığı veya göğüs ağrısı
- 24 saatten uzun süren 38.5°C üzeri ateş
Tanı Yöntemleri
Doktorlar öncelikle detaylı öykü alır ve fizik muayene yapar. Tam kan sayımı (CBC), CRP, idrar tahlili ve kültürü temel testlerdir. Solunum semptomları varsa akciğer grafisi (kurşun önlükle), şiddetli karın ağrısında ise abdominal ultrason istenebilir. Gebeliğin 20. haftasından sonra NST (non-stres test) ile fetal kalp atımları izlenir.
Güvenli Tedavi Yaklaşımları
-
İlaç Tedavisi:
- Parasetamol: Gebelikte en güvenli ateş düşürücüdür (günde maksimum 3000 mg).
- Antibiyotikler: Enfeksiyon varlığında sefalosporin grubu ilaçlar tercih edilir.
- Kesinlikle Kaçınılması Gerekenler: NSAİİ’ler (ibuprofen), aspirin ve tetrasiklin grubu antibiyotikler.
-
Evde Uygulanabilecek Destekleyici Yöntemler:
- Ilık duş veya ıslak kompres
- Bol sıvı tüketimi (su, elektrolit çözeltileri)
- Dinlenme ve hafif pamuklu kıyafetler giyme
Korunma Stratejileri
- Elleri sık sık sabunla yıkama
- Pastörize edilmemiş süt ürünlerinden ve çiğ etten kaçınma
- Grip aşısı ve COVID-19 aşılarını yaptırma
- Kalabalık ortamlarda maske kullanma
Doktor Kontrolü Gerektiren Durumlar
- 37.8°C’nin üzerinde 24 saatten uzun süren ateş
- İlaçlara rağmen düşmeyen ateş
- Bebek hareketlerinde azalma
- Dehidratasyon bulguları (baş dönmesi, koyu renkli idrar)
Hamilelikte ateş asla hafife alınmamalıdır. Erken müdahale, anne ve bebek sağlığını korumada en etkili yöntemdir. Ateşle birlikte rahatsız edici semptomlar varsa, kadın doğum uzmanı veya enfeksiyon hastalıkları doktoruna başvurulmalıdır.
