Geç döllenme, yumurtlama tarihinin beklenen zamandan daha sonra gerçekleşmesi durumudur. Bu durum, gebelik testlerinin pozitifleşme sürecini ve ultrason ölçümlerini etkileyebilir. İşte geç döllenmeyle ilgili en çok merak edilen sorular ve detaylı cevapları:
Geç Döllenme Nedir?
Normalde yumurtlama (ovulasyon), adet döngüsünün 14. günü civarında gerçekleşir. Ancak stres, hormonal dengesizlikler veya polikistik over sendromu gibi nedenlerle yumurtlama gecikebilir. Yumurtlamanın 21. günden sonra gerçekleşmesi "geç döllenme" olarak adlandırılır. Bu durum, gebelik haftasının hesaplanmasında karışıklığa yol açabilir.
Geç Döllenme Kanda Ne Zaman Çıkar?
Gebelik hormonu (Beta HCG), döllenmeden yaklaşık 6-12 gün sonra kanda tespit edilebilir düzeye ulaşır. Ancak geç döllenme varsa:
- Beklenen adet tarihinden 5-7 gün sonra kanda Beta HCG pozitifleşir.
- İdrar testleri ise kan testine göre 2-4 gün daha geç sonuç verir.
Örneğin; normalde 28 günlük döngüsü olan bir kadında yumurtlama 21. günde gerçekleştiyse, gebelik testi ancak beklenen adet tarihinden 1 hafta sonra pozitifleşebilir.
Gebelik Haftası Nasıl Hesaplanır?
Geç döllenmede standart son adet tarihi (SAT) baz alındığında gebelik haftası yanıltıcı olabilir. Doğru hesaplama için:
- Ovulasyon Tarihi: Yumurtlama kiti veya bazal vücut sıcaklığı takibiyle kesin yumurtlama günü belirlenir.
- Ultrasun Ölçümü: Erken gebelikte fetal kese çapı (GS) ve bebeğin baş-popo mesafesi (CRL) ölçülerek gerçek gebelik haftası tespit edilir.
- Beta HCG Değerleri: HCG seviyelerinin 48 saatte bir en az %60 artış göstermesi beklenir. Düşük artış, geç döllenme veya riskli gebeliğe işaret edebilir.
Geç Döllenme Ne Zaman Belli Olur?
- Ultrasounda: Gebelik kesesi genellikle Beta HCG 1500-2000 mIU/ml seviyesine ulaştığında (döllenmeden 3-4 hafta sonra) görülebilir.
- Adet Gecikmesi: Geç döllenme durumunda adet gecikmesi beklenen tarihten 1-2 hafta sonra fark edilir.
- Fetal Kalp Atımı: Normalde 6-7. gebelik haftasında duyulurken, geç döllenmede bu 8-9. haftaya sarkabilir.
Geç Döllenme ve Riskler
Geç döllenme genellikle gebeliği riske sokmaz ancak:
- Yanlış Gebelik Haftası: Doğum tarihi tahminlerinde hata oluşabilir.
- Düşük Riski: HCG artış hızı yavaşsa düşük olasılığı değerlendirilmelidir.
- Dış Gebelik Şüphesi: HCG seviyesi 1500 mIU/ml’yi geçtiği halde kesenin ultrasonda görülmemesi durumunda acilen değerlendirme yapılmalıdır.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Beklenen adet tarihinden 2 hafta sonra test negatifse ancak belirtiler varsa.
- Karın ağrısı veya anormal kanama olması durumunda.
- HCG artış hızı yetersizse veya ultrasonda kese görünmüyorsa.
Geç döllenme durumunda paniğe kapılmadan doktorunuzla iletişimde kalın. Doğru takip ve ölçümlerle sağlıklı bir gebelik süreci mümkündür.