Gebelik döneminde yapılan tetanoz aşısı, hem anne hem de bebeğin hayatını tehdit edebilen enfeksiyonlara karşı kritik bir koruma sağlar. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tetanozun önlenebilir bir hastalık olduğunu ve gebelikte aşılama ile yenidoğan tetanozu riskinin sıfıra indirilebileceğini belirtmektedir. İşte gebelikte tetanoz aşısıyla ilgili merak edilen tüm detaylar:
Gebelikte Tetanoz Aşısı Neden Önemlidir?
Tetanoz, toprakta ve hayvan dışkısında bulunan Clostridium tetani bakterisinin açık yaralardan vücuda girmesiyle oluşan ölümcül bir enfeksiyondur. Doğum sırasında steril olmayan koşullar, annenin veya bebeğin tetanoza yakalanma riskini artırır. Aşı, annede antikor oluşturarak bu antikorların plasenta yoluyla bebeğe geçmesini ve doğum sonrası ilk aylarda koruma sağlamasını hedefler.
Tetanoz Aşısı Kaç Doz Yapılır?
Gebelikte tetanoz aşısı, annenin önceki aşı geçmişine göre planlanır. DSÖ’nün önerdiği şema şu şekildedir:
- İlk Gebelikte: Daha önce hiç tetanoz aşısı olmamış annelere iki doz uygulanır. İlk doz gebeliğin 16-20. haftalarında, ikinci doz ise en az dört hafta sonra yapılır. İdeal olarak ikinci doz, doğumdan en az iki hafta önce tamamlanmalıdır.
- Önceki Gebeliklerde Aşılanmış Anneler: Son 5 yıl içinde aşı yapılmışsa tek doz yeterlidir. Son aşı 5 yıldan eskiyse iki doz önerilir.
Aşının Yan Etkileri Nelerdir?
Tetanoz aşısı genellikle güvenli kabul edilir. Enjeksiyon bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık veya şişlik görülebilir. Nadiren ateş veya halsizlik gibi sistemik reaksiyonlar oluşabilir. Ciddi alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) son derece nadirdir.
Yenidoğan Tetanozu Nasıl Önlenir?
Anne adayının gebelikte tam aşılanması, bebeği doğum sonrası ilk 28 günde ortaya çıkabilen yenidoğan tetanozundan korur. Tam aşılanmamış annelerin bebeklerinde ölüm oranı %80-100 arasındadır. Bu nedenle özellikle kırsal bölgelerde ve hijyenik olmayan doğum koşullarında aşılama hayati önem taşır.
Sık Sorulan Sorular
- Aşı Gebeliğin Hangi Döneminde Yapılmalı? İlk doz genellikle ikinci trimesterde (16-20. hafta) uygulanır. Acil durumlarda gebeliğin herhangi bir haftasında yapılabilir.
- Emzirme Döneminde Aşı Yapılır mı? Evet, aşı emzirme sırasında da güvenlidir.
- Aşı İle Bebeğe Zarar Gelir mi? Tetanoz aşısı inaktif (ölü) bir aşıdır ve gebelikte kullanımı güvenlidir.
Sonuç
Gebelikte tetanoz aşısı, anne ve bebek sağlığını korumak için ihmal edilmemesi gereken bir uygulamadır. Aşı takvimine uyum sağlamak, doğum öncesi ve sonrası dönemde enfeksiyon riskini ortadan kaldırır. Sağlık Bakanlığı’nın ücretsiz olarak sunduğu bu hizmetten tüm anne adaylarının yararlanması önerilir.
