Fakoemülsifikasyon, katarakt tedavisinde kullanılan modern bir cerrahi yöntemdir. Bu teknikte, göz içindeki bulanıklaşmış doğal lens ultrasonik titreşimlerle parçalanır ve vakumla emilerek çıkarılır. Ardından katlanabilir yapay bir lens göze yerleştirilir. İşlem genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve hastalar aynı gün evlerine dönebilir.
Fakoemülsifikasyon Nasıl Çalışır?
Cerrah, gözün kornea tabakasına 2.2-3.0 mm boyutunda mikro kesi açarak işleme başlar. Özel bir prob ile göz içine ulaşılır. Bu prob, yüksek frekanslı ultrasonik enerjiyi kataraktlı lense odaklayarak onu emülsiyon haline getirir. Parçalanan lens dokusu aynı anda aspire edilir. Sonrasında katlanmış haldeki akrilik veya silikon göz içi lensi (GİL) aynı mikro kesiden yerleştirilir. Kesi kendiliğinden kapanır ve dikiş gerektirmez.
Hangi Durumlarda Tercih Edilir?
- Kataraktın görme kalitesini düşürdüğü vakalar
- Glokom veya diyabetik retinopati gibi eşlik eden göz hastalıklarında
- Hastanın hızlı iyileşme süreci beklentisi olduğunda
- İleri yaş grubundaki hastalarda güvenle uygulanabilir
Avantajları
- Minimal invaziv: Küçük kesi nedeniyle doku travması azalır.
- Hızlı iyileşme: Hastalar 24-48 saat içinde günlük aktivitelere dönebilir.
- Düşük astigmat riski: Geleneksel yöntemlere göre dikişsiz olması astigmat oluşumunu engeller.
- Yüksek başarı oranı: %95’in üzerinde görme keskinliği artışı sağlanır.
Olası Komplikasyonlar
- Korneal ödem: Ultrason enerjisine bağlı geçici şişlik
- Arka kapsül yırtılması: Lens kapsülünün zarar görmesi (%1-3 vakada)
- Enfeksiyon (Endoftalmi): Çok nadir görülen ciddi bir komplikasyon
- Retina dekolmanı: Özellikle yüksek miyop hastalarda risk artar
Ameliyat Sonrası Süreç
Hastalar operasyonun ardından 1 saat gözlem altında tutulur. Taburcu olduktan sonra:
- Antibiyotikli ve antienflamatuar damlalar 4 hafta boyunca kullanılır
- İlk 3 gün göze su temasından kaçınılmalı
- Ağır kaldırma ve eğilme gerektiren aktiviteler 2 hafta yasaklanır
- Kontroller 1. gün, 1. hafta ve 1. ayda yapılır
Kimler Uygun Aday Değildir?
- Kornea endotel hücre sayısı düşük olanlar
- Lens sertliğinin çok yüksek olduğu ileri derece kataraktlar
- Göz küresinde ciddi travma öyküsü bulunanlar
Teknolojik Gelişmeler
- Femtosaniye Lazer Destekli Fako: Kesi ve lens parçalama işlemleri lazerle yapılır.
- Özel GİL Seçenekleri: Astigmat düzeltmeli (toric) veya yakın-uzak ayarlı (multifokal) lensler.
- Intraoperatif Aberrometri: Lens gücünün ameliyat sırasında ölçümüyle yüksek doğruluk.
Sık Sorulan Sorular
- Ameliyat süresi: Genellikle 15-20 dakika
- Anestezi: Lokal anestezi (damla veya enjeksiyon)
- Görme netleşmesi: 24-72 saat içinde başlar, 1 ayda stabil hale gelir
- Maliyet: SGK anlaşmalı kurumlarda karşılanabilir