Bebeklerde kan kusma, ebeveynler için endişe verici bir durumdur. Bu belirti, basit bir mide rahatsızlığından ciddi sağlık sorunlarına kadar çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Kan kusmanın kaynağını belirlemek ve zamanında müdahale etmek, bebeğin sağlığı açısından kritik önem taşır.
Bebeklerde Kan Kusmasının Olası Nedenleri
Kan kusma, sindirim sistemi veya üst solunum yollarından kaynaklanabilir. Yenidoğanlarda doğum sırasında yutulan kanın kusulması sık görülen geçici bir durumdur. Bunun dışında:
- Mide-bağırsak kanamaları: Reflü, gastrit veya peptik ülser gibi durumlar.
- Kanama bozuklukları: Vitamin K eksikliği veya pıhtılaşma sorunları.
- Enfeksiyonlar: Mide gribi (gastroenterit) veya sistemik enfeksiyonlar.
- Travma: Burun kanamasının yutulması veya yemek borusunda tahriş.
Kan Kusmanın Ayırt Edici Belirtileri
Kanın rengi ve kıvamı, kaynağı hakkında ipucu verir. Taze kırmızı kan genellikle üst sindirim sistemi (yemek borusu, mide) kaynaklıyken, kahverengi "kuru kan" midede bir süre beklediğini gösterir. Sütle karışık pembe renk ise genellikle anne sütüne bağlı zararsız bir durum olabilir. Buna ek olarak:
- Huzursuzluk ve sürekli ağlama
- Ciltte solukluk veya terleme
- Karında şişlik ve hassasiyet
- Dışkıda kan görülmesi
Ne Zaman Acil Tıbbi Yardım Alınmalı?
Aşağıdaki durumlarda vakit kaybetmeden hastaneye başvurulmalıdır:
- Kan kusma tekrarlıyorsa ve miktarı artıyorsa
- Bebekte nefes darlığı veya bilinç bulanıklığı varsa
- Ateş 38°C’nin üzerindeyse
- Ciltte morarma veya döküntü eşlik ediyorsa
Teşhis Sürecinde Neler Yapılır?
Doktor öncelikle bebeğin öyküsünü alır ve fizik muayene yapar. Kan testleri (tam kan sayımı, pıhtılaşma paneli) ve görüntüleme yöntemleri (ultrason, endoskopi) ile kanamanın kaynağı araştırılır. Yenidoğanlarda "Apt testi" ile anne sütünden mi yoksa bebeğin kanından mı kaynaklandığı belirlenebilir.
Tedavi Yaklaşımları
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır. Hafif vakalarda mide dinlendirilir ve damar yoluyla sıvı desteği verilir. Kanama bozukluklarında vitamin K enjeksiyonu, enfeksiyonlarda antibiyotikler kullanılır. Ciddi kanamalarda endoskopik müdahale veya cerrahi gerekebilir.
Evde Yapılabilecekler
- Bebeği yan yatırıp solunum yolunun açık kalmasını sağlamak
- Kusmuk miktarını ve rengini kaydetmek
- Doktor önerisi olmadan yiyecek/içecek vermemek
- Bez değişimlerinde dışkı rengini kontrol etmek
Önleyici Tedbirler
- Biberonla beslerken hava yutmasını önlemek
- Reflüyü azaltmak için beslenme sonrası dik pozisyonda tutmak
- Enfeksiyon riskine karşı hijyen kurallarına dikkat etmek