Ani bulanık görme, görmenin beklenmedik şekilde keskinliğini kaybetmesiyle karakterize edilen acil tıbbi durumdur. Görme kaybı tek veya iki gözü birden etkileyebilir, birkaç saniye sürebileceği gibi kalıcı da olabilir. Bu durum gözle ilgili basit bir sorundan, hayatı tehdit eden sistemik hastalıklara kadar geniş bir yelpazede nedenlerle ortaya çıkabilir.
Ani bulanık görmenin en yaygın nedeni refraksiyon kusurlarıdır. Miyopi, hipermetropi veya astigmatizma gibi sorunlar aniden fark edilebilir. Ancak bu durum genellikle yavaş ilerler. Gerçek ani görme kaybı ise göz kuruluğu, katarakt başlangıcı veya kontakt lens komplikasyonları gibi mekanizmalarla gelişir. Özellikle diyabet hastalarında kan şekeri düzeyindeki ani dalgalanmalar lens şişmesine bağlı geçici bulanıklığa yol açabilir.
Göz içi basıncının aniden yükselmesiyle oluşan akut açı kapanması glokomu ise acil müdahale gerektiren kritik bir durumdur. Şiddetli göz ağrısı, baş ağrısı, bulantı ve ışık etrafında halkalar görme gibi belirtiler eşlik eder. Benzer şekilde retina dekolmanı veya makula deliği gibi retina sorunları da ani görme kaybıyla kendini gösterir. Özellikle ışık çakmaları veya siyah lekeler görülmesi retina problemlerine işaret edebilir.
Sistemik hastalıklar da ani bulanık görmeye neden olabilir. Hipertansif krizde kan basıncındaki aşırı yükselme retinada kanamalara ve ödeme yol açabilir. Multipl skleroz gibi nörolojik hastalıklar optik sinir iltihabına neden olurken, inme geçiren hastalarda görme korteksi etkilenebilir. Migren hastalarında ise aura döneminde geçici görme bozuklukları yaşanabilir.
Tanı sürecinde göz doktoru detaylı bir muayene yapar. Görme keskinliği testi, göz içi basınç ölçümü ve biyomikroskopik muayene temel adımlardır. Göz bebeği büyütülerek yapılan retina muayenesi ve optik koherens tomografi gibi görüntüleme yöntemleri retina patolojilerini tespit eder. Sistemik nedenlerden şüphelenildiğinde kan testleri, MR veya karotis doppler gibi tetkikler istenebilir.
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır. Refraksiyon kusurlarında gözlük veya lens reçete edilirken, katarakt vakalarında cerrahi müdahale gerekir. Akut glokom acil ilaç tedavisi ve lazer iridotomi ile kontrol altına alınır. Retina dekolmanında ise vitrektomi veya skleral buckling gibi cerrahi teknikler uygulanır. Diyabet veya hipertansiyona bağlı görme sorunlarında altta yatan hastalığın kontrolü kritik önem taşır.
Önleyici tedbirler arasında düzenli göz muayeneleri ilk sırada gelir. Özellikle diyabet hastalarının yılda bir retina kontrolü yaptırması gerekir. UV korumalı güneş gözlüğü kullanmak, sigaradan uzak durmak ve omega-3’ten zengin beslenmek göz sağlığını korur. Bilgisayar kullanırken 20-20-20 kuralı uygulamak (her 20 dakikada 20 saniye 20 feet uzağa bakmak) dijital göz yorgunluğunu önler.
Ani görme kaybı asla ihmal edilmemesi gereken bir semptomdur. Özellikle tek taraflı kayıplar, ağrı eşlik etmesi veya nörolojik belirtilerin varlığı durumunda acil servise başvurmak kalıcı hasarı önleyebilir.
