Verem (tüberküloz), Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu ciddi bir enfeksiyon hastalığıdır. Özellikle akciğerleri hedef alan bu hastalık, doğru tedavi edilmezse hayati risk oluşturabilir. Peki verem hastalığı bulaşıcı mıdır? İşte bu sorunun detaylı cevabı ve bilinmesi gerekenler:

Verem Nasıl Bulaşır?
Verem, aktif akciğer tüberkülozu olan bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya yayılan mikro damlacıklar yoluyla bulaşır. Bu damlacıkların solunması, bakterinin vücuda girişini sağlar. Ancak her temas enfeksiyona yol açmaz. Bulaşma için genellikle uzun süreli ve yakın temas gereklidir.

Bulaşıcılık Hangi Durumlarda Artar?

• Hastanın tedavi görmemiş olması,
• Kapalı ve havalandırması yetersiz ortamlarda bulunulması,
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması (HIV, diyabet, kanser tedavisi görenler).

Belirtileri Nelerdir?
Verem, sessiz bir başlangıç yapabilir. En yaygın belirtiler arasında üç haftadan uzun süren öksürük, kanlı balgam, gece terlemeleri, sebepsiz kilo kaybı ve sürekli yorgunluk hissi yer alır. Ekstrapulmoner tüberkülozda (akciğer dışı) lenf bezlerinde şişlik, kemik ağrıları veya idrarda kan görülebilir.

Teşhis Yöntemleri
Tanı için öncelikle akciğer grafisi ve balgamda aside dirençli basil (ARB) incelemesi yapılır. Tüberkülin deri testi (PPD) veya interferon-gamma salınım testleri (IGRA) enfeksiyon varlığını gösterir. Kesin tanı, balgam kültüründe Mycobacterium tuberculosis üremesiyle konulur.

Tedavi Süreci
Verem, 6-9 ay süren antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınır. İlaç direnci olmayan vakalarda izoniazid, rifampisin, etambutol ve pirazinamid kombinasyonu kullanılır. Tedaviye erken başlanması, bulaşıcılığı 2-3 hafta içinde büyük ölçüde azaltır.

Korunma Yolları

• BCG Aşısı: Özellikle çocuklarda ağır formları önlemede etkilidir.
• Hijyen: Öksürürken ağzın kapatılması ve ortamların sık havalandırılması.
• Erken Teşhis: Şüpheli durumlarda temaslı taramaları yapılmalıdır.

Hasta Olan Biriyle Temas Durumunda Ne Yapılmalı?
Temas sonrası enfeksiyon riski, temas süresi ve hastanın bulaştırıcılık düzeyine göre değişir. Temaslı kişilere tüberkülin deri testi uygulanır. Latent tüberküloz enfeksiyonu saptanırsa koruyucu ilaç tedavisi başlanabilir.

Hamilelik ve Verem
Gebelikte verem tedavisi, fetüs üzerinde güvenli kabul edilen ilaçlarla yönetilir. Tedavi edilmeyen vakalar düşük veya erken doğum riskini artırabilir.

Verem, doğru tedaviyle tamamen iyileşebilen bir hastalıktır. Ancak ilaçların düzensiz kullanımı dirençli tüberküloza yol açabileceğinden, tedavi protokollerine sıkı sıkıya uyulmalıdır.