EKG (elektrokardiyogram), kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden ve kalp sağlığını değerlendirmede sık kullanılan bir tanı aracıdır. Peki EKG, koroner arter tıkanıklığı gibi ciddi bir durumu tespit edebilir mi? İşte bu sorunun yanıtı ve detayları:
EKG Nedir ve Nasıl Çalışır?
EKG, kalbin ürettiği elektriksel sinyalleri grafik halinde gösterir. Bu sayede kalp ritmi, kalp kasının oksijenlenmesi ve ileti sistemindeki anormallikler değerlendirilir. Ancak EKG, doğrudan damar yapılarını görüntülemez; dolaylı bulgulara dayanarak yorum yapılır.
Damar Tıkanıklığı (Koroner Arter Hastalığı) Nedir?
Koroner arterlerin daralması veya tıkanması, kalp kasına yetersiz kan gitmesine neden olur. Bu durum anjina (göğüs ağrısı) veya miyokard enfarktüsü (kalp krizi) ile sonuçlanabilir. Tıkanıklık, genellikle ateroskleroz (damar sertliği) kaynaklıdır.
EKG Damar Tıkanıklığını Doğrudan Gösterir mi?
EKG, damar tıkanıklığını doğrudan göstermez. Ancak tıkanıklığa bağlı gelişen miyokard iskemisi veya enfarktüsünün tipik bulgularını saptayabilir. Özellikle akut kalp krizinde EKG, tanıda altın standarttır. Kronik veya stabil durumlarda ise EKG normal çıkabilir.
EKG’de Hangi Bulgular Tıkanıklık Şüphesi Uyandırır?
- ST Segment Yükselmesi veya Çökmesi: Akut iskemi veya enfarktüsün en belirgin işaretidir.
- T Dalgası Değişiklikleri: Ters T dalgaları iskemi şüphesi doğurur.
- Q Dalgası Oluşumu: Geçirilmiş enfarktüsün göstergesi olabilir.
- Ritim Bozuklukları: Ventriküler taşikardi gibi durumlar altta yatan iskemiyi işaret edebilir.
EKG’nin Sınırlamaları ve Ek Testler
EKG, özellikle stabil koroner arter hastalığında yetersiz kalabilir. Bu durumlarda:
- Efor Testi: Egzersiz sırasında EKG değişiklikleri izlenir.
- Ekokardiyografi: Kalp kasının hareketliliği değerlendirilir.
- Anjiyografi: Damarların doğrudan görüntülenmesi için altın standart yöntemdir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Göğüs ağrısı, nefes darlığı veya çarpıntı gibi semptomlar varsa.
- Ailede koroner arter hastalığı öyküsü bulunuyorsa.
- Diyabet, hipertansiyon veya yüksek kolesterol gibi risk faktörleri mevcutsa.
Korunma ve Tedavi Yöntemleri
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, Akdeniz diyeti ve sigaradan uzak durma.
- İlaç Tedavisi: Kan sulandırıcılar, statinler ve antihipertansifler.
- Cerrahi Müdahale: Stent veya bypass ameliyatı ileri vakalarda uygulanır.
EKG, damar tıkanıklığı tanısında tek başına yeterli olmasa da önemli ipuçları sağlar. Kesin tanı için klinik bulgular, laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri bir arada değerlendirilmelidir.