Bebeklerde Sırt Dikeni

Bebeklerde Sırt Dikeni Nedir?

Bebeklerde sırt dikeni, sırt bölgesinde oluşan sertleşmiş tüylerdir. Halk arasında topaklanma adıyla da anılmaktadır. Bunun nedeni ise sırt bölgesinde bebeklik tüylerinin bir şekilde bir araya gelerek topaklanması ve kıl dönmesine benzer oluşum haline gelerek sertleşmesidir. Erkek bebeklerde daha sık görülür ve herhangi bir müdahale ya da temas olmadığı müddetçe fark edilmeyebilir.

Genellikle sırt ovalanırken bebeklerin sırtındaki dikenler yüzeye çıkar ve sakalı andıran sert tüyler hissedilir. Görüntü olarak gözeneklerde siyah nokta şeklinde fark edilir. Bazı bebeklerde görüntü olarak hiç siyahlaşma olmaz, yalnızca dokununca dikenlerin sertliği hissedilir.

Sırt dikeni bebeğe ağrı, acı ya da sızı vermez fakat kaşıntı yapabilir. Bir zararı olmadığı düşünülen sırt dikenini masaj yardımıyla dökmek mümkündür. Bebekte sırt dikeni ile birlikte farklı belirtiler ortaya çıkarsa mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir. Bilinen bir hastalığa neden olmaması ve herhangi bir sağlık sorunundan ötürü ortaya çıkmaması ise ebeveynlerin rahatlamasını sağlar.

Bebeklerde Sırt Dikeni Belirtileri

Bebeklerde sırt dikenine oldukça sık rastlanır. Özellikle yenidoğan bebeğin sırtındaki dikenler birkaç belirtiyle birlikte deri yüzeyine çıktığı görülür. Çoğu zaman belirti vermeyerek fark edilmeyebilir. Bazı durumlarda ise endişe uyandıracak kadar fazla olabilir.

Bebeklerde sırt dikeni belirtileri şu şekildedir;

• Huzursuzluk
• Kaşıntı
• Tüylenme
• Topaklanma
• Sinirlilik
• Ağlama
• Uykuya dalamama

Bebeklerde Sırt Dikeni Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde sırt dikeni oluşmasının nedeni; genel olarak ten üzerine yapılan baskıdan kaynaklanmaktadır. Dikensi yapının ortaya çıkmasında kıl kökünün deri altına girmesi ve bunun sonucunda da bölgede sertleşmenin gözle görülebilir duruma gelmesi söz konusudur.

0-3 yaş sırt dikeni herhangi bir hastalığa işaret etmemektedir. En bilinen nedeni ise bebeğin sırtını ovalama işlemidir. Ovalama işlemi daha çok yenidoğan bebeklerde uygulandığı için bebek sırtındaki tüylerin yapısı bozulur. Yapısı bozulan tüyler de sırt dikeni adı verilen görünüme kavuşur ve kısa sürede dökülür.

Bebeklerde Sırt Dikeni Teşhisi

Bebeklerin sırtında meydana gelen dikenimsi yapıların fark edilmesi durumunda doktor desteği alınabilir. Kontrol sırasında teşhis konulması için ilk olarak hastanın tıbbi öyküsü alınır ve fiziki muayene yapılır. Ardından farklı bir hastalığın fark edilmesi durumunda ekstra tanı ve tedavi süreci başlayabilir. Genellikle sırt dikeni teşhisinde farklı bir teste ihtiyaç duyulmaz.

• Tıbbi öykü: Bebekte meydana gelen şikayetin ne zaman başladığı ve ne ölçüde olduğu bu aşamada öğrenilir. Ortaya çıktığı günden kontrol gününe kadar geçen süreçte sırt dikeninde dökülme olup olmadığı, farklı bir belirtinin var olup olmadığı ve ne kadar bir alana yayıldığı belirlenir.
• Fiziki muayene: Uzman hekim tarafından bebeğin sırtındaki oluşumların incelenmesidir. Fiziki muayenede tüylenmenin ve dikenlerin sırt dikeni olup olmadığı kolaylıkla belirlenir. Sadece sırtına değil, fiziki muayenede bebeğin diğer organlarına da bakılarak benzer durumun var olup olmadığı araştırılır. Tıbbi öykü ve fiziki muayene ile birlikte sırt dikeni tanısı belirlenir ve gerekli tedavi uygulamaları hakkında ebeveynlere bilgi verilir.

Bebeklerde Sırt Dikeni Tedavisi

Bebeklerde sırt dikeninin nedeni çok olmadığı için birbirinden farklı tedavi yöntemleri yoktur. Çoğu zaman kendiliğinden dökülebildiği için ilaç tedavisi ya da ekstra müdahaleye gerek kalmaz. Tedavi sürecinin belirlenmesi, sırt dikenine ek olarak farklı bir hastalığın ya da cilt sorununun olmadığının kesinleşmesiyle başlar.

Yenidoğanlarda sırt dikeni tedavisi, banyodan sonra masaj yapılarak gerçekleşir. Her banyoda masaj yaparak sertleşen tüylerin olduğu bölge yumuşatılır ve sırt dikenlerinin çıkarılması sağlanır. Harici olarak bir krem veya ilaç kullanımına gerek yoktur. Uzman desteği almak isteyenler, çocuk doktorunun gösterdiği şekilde masaj tekniğini uygulayarak sırt dikeni probleminden kurtulabilir.

Bebeklerde Sırt Dikeni Tedavi Edilmezse

Bebeklerde sırt dikeni tedavi edilmediğinde bebeğin huzursuzluğu artabilir. Bazı durumlarda hiç fark edilmediği için ciddi yan etkileri yoktur. Hayati önemi ise hiç yoktur denebilir. Bebeklerde sırt dikeni ağrıya neden olmasa da sertleşen tüylerin kumaşa değmesiyle birlikte kaşıntı yapar.

Kaşıntı da fark edilip masaj ya da banyo yaptırılarak azaltılmazsa, bebekte sürekli ağlama veya huzursuzluk görülür.

Bebeklerde Sırt Dikenine Ne İyi Gelir?

Bebeklerde sırt dikeninin oluşmaması için gaz çıkartma veya uyutma için sırt ovalama işleminin daha az yapılması gerekmektedir. Sırt dikeninin ele gelir düzeyde ortaya çıkmasının ardından, bebeğe her banyo yaptırıldığında hakiki zeytinyağı ile sırta masaj yapılması önerilir. Yumuşayan tüyler, yavaş yavaş dökülmeye başlar ve topaklanma ortadan kalkar.

Masajın 5 dakika kadar yapılması dikenlerin dökülmeye başlaması için yeterlidir. Direkt olarak aynı gün içerisinde yok olmayan dikenler 2-3 banyo ve masaj sonrası tamamen ortadan kalkar. Masaj tekniğinin devam ettirilmesi sayesinde hem bebeğin gaz sorunu daha az olur hem de yeni sırt dikenlerinin ortaya çıkması engellenir.

Bebeklerde sırt dikeni olduğunda kaşıntı yapabilir. Kaşıntı da bebeğin huzursuz olmasına neden olur ve uykuya dalmada zorluk yaşanır. Kaşıntı durumu da mevcutsa sırt üzerine yine zeytinyağı, hindistan cevizi yağı gibi organik yağlar ya da bebek yağları eşliğinde sırta masaj yapılarak bebek rahatlatılır.

Bebeklerde Sırt Dikenine Ne İyi Gelmez?

Bebeklerde sırt dikeni meydana geldiğinde sert ovalama işlemleri ve sentetik kıyafet kullanımı iyi gelmeyen durumlardır. Sırt dikeni kendiliğinden yok olabilir fakat bu süreçte kıyafet tercihi ile bebeğin rahatlatılması sağlanabilir.

Aksi halde pamuklu olmayan kıyafetler sırt dikeninin neden olduğu kaşıntıyı artırarak bebeğin ağlamasına, huzursuz olmasına sebep olmaktadır. Ayrıca sık banyo yaptırmayı kesmek de sırt dikenine iyi gelmez. Aksine banyonun sıklığı artırılarak bölgenin temiz tutulması ve masaj yardımıyla yumuşatılması önerilir.

Bebeklerde Sırt Dikeni için Hangi Doktora Gidilir?

Bebeklerde sırt dikeni yaşanması durumunda çocuk hastalıkları ve sağlığı bölümü, çocuk hastalıkları uzmanıyla görüşülmelidir.

Sırt dikeninin kendiliğinden dökülmediği durumlarda, farklı bir kızarıklık ya da belirti ortaya çıkması durumunda, tüylenmenin artması ve farklı hormonal bozuklukları işaret etmesi durumunda vakit kaybetmeden uzman hekimle görüşülmelidir.