Elektrokardiyografi (EKG), kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden temel bir tanı aracıdır. Bu non-invaziv test, kalp ritmi bozukluklarından koroner arter hastalıklarına kadar pek çok kardiyak sorunun teşhisinde kritik rol oynar. İşte EKG’nin klinik kullanımına dair detaylı bilgiler:
EKG’nin Temel İşlevi ve Mekanizması
Vücuda yerleştirilen 10 elektrot aracılığıyla kalbin elektriksel sinyalleri kaydedilir. Bu sinyaller, kalp kasının kasılma ve gevşeme döngüsünü oluşturan depolarizasyon ve repolarizasyon süreçlerini yansıtır. Kaydedilen dalga formları (P dalgası, QRS kompleksi, T dalgası) kâğıt üzerinde görselleştirilerek kalbin elektrofizyolojik davranışı analiz edilir.
Hangi Durumlarda EKG Çekilir?
- Ani göğüs ağrısı veya nefes darlığı şikayetleri
- Çarpıntı, baş dönmesi veya bayılma atakları
- Kalp krizi şüphesi veya takibi
- Ritim bozukluklarının (aritmi) değerlendirilmesi
- Elektrolit dengesizliklerinin (potasyum/ kalsiyum) kalbe etkisi
- Kalp ilaçlarının yan etki kontrolü
- Cerrahi öncesi genel tarama
EKG Çekim Süreci
- Hazırlık: Göğüs, bilek ve ayak bilekleri elektrotların yapışabilmesi için alkolle temizlenir.
- Elektrot Yerleşimi: 6 göğüs elektrodu (V1-V6) ve 4 ekstremite elektodu (kol/bacak) yerleştirilir.
- Kayıt: Hasta hareketsiz yatarken 10 saniyelik elektriksel aktivite kaydedilir.
- Stres EKG: Egzersiz testinde yürüme bandı üzerinde çekim yapılır.
EKG Sonuçlarının Yorumlanması
- Normal Sinüs Ritmi: Dakikada 60-100 düzenli atım, her P dalgasını QRS takip eder.
- Anormal Bulgular:
- ST Yükselmesi: Akut miyokard enfarktüsü işareti
- Uzun QT Aralığı: Ventriküler taşikardi riski
- Atriyal Fibrilasyon: Düzensiz P dalgası eksikliği
- Sağ Dal Bloğu: V1-V2’de geniş QRS
EKG’nin Sınırlılıkları
- Geçici aritmileri yakalayamama riski (Holter monitor gerekebilir)
- Anatomik problemleri (kapak hastalıkları) direkt gösterememe
- Asemptomatik koroner arter darlıklarını atlama olasılığı
Yeni Nesil EKG Teknolojileri
- Taşınabilir Cihazlar: Akıllı saatlerle ritim takibi
- Vektör EKG: 3 boyutlu elektriksel aktivite haritalaması
- Yapay Zeka Destekli Analiz: Anomali tespitinde %94 doğruluk
Hastaların Bilmesi Gerekenler
- Çekim öncesi krem/yağ kullanılmamalı
- Soğuk ortamda titreme hatalı sonuç verebilir
- Geçici cilt tahrişi dışında risk bulunmaz
- Acil durum dışında sonuç 24 saat içinde verilir
EKG, kardiyolojinin vazgeçilmez tanı aracı olarak hızlı ve güvenilir veri sağlar. Ancak klinik bulgular ve ek testlerle birlikte değerlendirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
