Alerji testleri, vücudun belirli maddelere verdiği aşırı tepkileri belirlemek için kullanılan önemli tanı yöntemleridir. Test sonuçlarının ne zaman çıkacağı, testin türüne ve laboratuvar koşullarına göre değişiklik gösterir. Bu yazıda, alerji testi çeşitlerini, sonuç sürelerini ve bu süreyi etkileyen faktörleri detaylıca ele alacağız.
Alerji Testi Türleri ve Sonuç Süreleri
Alerji teşhisinde kullanılan başlıca testler şunlardır:
-
Deri Prick Testi (Skin Prick Test):
- Nasıl Yapılır? Kol veya sırt derisine küçük miktarlarda alerjen damlatılır ve cilt hafifçe çizilir.
- Sonuç Süresi: Reaksiyonlar genellikle 15-20 dakika içinde gözlemlenir. Kabarıklık veya kızarıklık oluşumu pozitif olarak değerlendirilir.
-
Kan Testi (IgE Testi):
- Nasıl Yapılır? Koldan alınan kan örneği laboratuvarda IgE antikorları açısından incelenir.
- Sonuç Süresi: Laboratuvarın yoğunluğuna bağlı olarak 2-7 iş günü arasında değişir.
-
Yama Testi (Patch Test):
- Nasıl Yapılır? Alerjen içeren bantlar sırt bölgesine yapıştırılır ve 48-72 saat beklenir.
- Sonuç Süresi: İlk değerlendirme 48 saat sonra, ikinci kontrol ise 72-96 saat sonra yapılır.
-
Eliminasyon Diyeti:
- Nasıl Yapılır? Şüpheli gıdalar belirli sürelerle diyetten çıkarılır ve semptomlar takip edilir.
- Sonuç Süresi: Genellikle 2-6 hafta sürebilen uzun vadeli bir süreçtir.
Sonuç Süresini Etkileyen Faktörler
- Testin Türü: Deri prick testi anlık sonuç verirken, IgE testi için laboratuvar süreci gerekir.
- Laboratuvar Kapasitesi: Yoğun laboratuvarlarda kan testi sonuçları 1 haftaya kadar uzayabilir.
- Alerjen Çeşitliliği: Çok sayıda alerjenin test edilmesi, kan testlerinin süresini artırabilir.
- Hastanın Sağlık Durumu: Bazı ilaçlar (antihistaminikler) deri testlerinin ertelenmesine neden olabilir.
Test Sonrası Süreçte Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Deri testi sonrası kaşıntı veya şişme normaldir, ancak şiddetli reaksiyonlarda doktora başvurulmalıdır.
- Kan testi öncesi açlık gerekip gerekmediği sağlık kuruluşundan teyit edilmelidir.
- Yama testi süresince duş alınmamalı ve test bölgesi kaşınmamalıdır.
Alerji Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
- Deri Prick Testi: 3 mm’den büyük kabarıklıklar pozitif kabul edilir.
- IgE Testi: Referans değerlerin üzerindeki sonuçlar alerjiyi işaret eder.
- Yama Testi: Kızarıklık veya vezikül oluşumu temas alerjisini gösterir.
Sık Sorulan Sorular
- Alerji testi öncesi nelere dikkat edilmeli?
Antihistaminikler testten 5-7 gün önce kesilmelidir. - Bebeklerde alerji testi ne zaman yapılır?
Deri testleri genellikle 6 aylıktan itibaren uygulanabilir. - Test sonuçları yanlış çıkabilir mi?
Yanlış pozitif/negatif sonuçlar nadir de olsa görülebilir.
Alerji testi sonuçları, uzman hekim tarafından klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir. Sonuçlarınızı aldıktan sonra bir immünoloji veya alerji uzmanıyla görüşmek, doğru tedavi planlaması için kritik önem taşır.
