Alerji testleri, vücudun belirli maddelere karşı verdiği tepkileri ölçmek ve alerjenleri belirlemek için kullanılan önemli tanı yöntemleridir. Deriden alerji testi, bu yöntemler arasında en yaygın ve güvenilir olanlardan biridir. Prick testi, yama testi ve intradermal test gibi farklı türleri bulunan bu yöntemler, alerjik rinit, egzama veya gıda alerjilerinin teşhisinde sıklıkla tercih edilir. İşte deriden alerji testi hakkında merak edilenler:
Deriden Alerji Testi Türleri
- Prick Testi (Delme Testi): En sık kullanılan yöntemdir. Kolun iç yüzeyine damlatılan alerjen özütleri, steril bir lansetle hafifçe delinerek deriye nüfuz ettirilir.
- Yama Testi (Patch Testi): Özellikle kontakt dermatit teşhisinde kullanılır. Alerjenler, sırt bölgesine yapıştırılan özel bantlarla 48 saat boyunca deriyle temas ettirilir.
- Intradermal Test: Prick testine yanıt alınamadığında tercih edilir. Alerjen, ince bir iğneyle deri altına enjekte edilir.
Test Öncesi Hazırlık Süreci
Testten en az 5 gün önce antihistaminik ilaçlar ve kortizon içeren ilaçlar kesilmelidir. Aksi takdirde test sonuçları yanlış negatif çıkabilir. Test günü kolun iç kısmının temiz ve kuru olması önemlidir. Açlık veya tokluk durumu testi etkilemez.
Test Nasıl Uygulanır?
-
Prick Testi Adımları:
- Kolun iç yüzeyi alkolle temizlenir.
- Her bir alerjen damlası arasında 2-3 cm boşluk bırakılarak damlatılır.
- Steril lansetlerle damlaların olduğu bölgeler hafifçe delinir (kanama olmaz).
- 15-20 dakika sonra kızarıklık ve kabarıklık (wheal) oluşumu değerlendirilir.
-
Yama Testi Adımları:
- Sırt bölgesi temizlenir.
- Alerjen içeren bantlar cilde yapıştırılır.
- 48 saat sonra bantlar çıkarılır ve 24-72 saat içinde cilt reaksiyonları kontrol edilir.
Test Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Test bölgesi kaşınmamalı ve suyla temas ettirilmemelidir.
- Şiddetli kaşıntı, nefes darlığı veya yaygın kızarıklık durumunda acil tıbbi yardım alınmalıdır.
- Prick testinde sonuçlar aynı gün, yama testinde ise 3-5 gün içinde açıklanır.
Kimler İçin Uygun Değildir?
- Ciddi egzaması olanlar
- Gebeler
- Kalp hastalığı veya bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler
Testin Riskleri ve Yan Etkileri
Deriden alerji testi genellikle güvenlidir. Ancak nadiren şiddetli alerjik reaksiyon (anafilaksi) gelişebilir. Hafif kaşıntı, kızarıklık veya şişlik ise 24-48 saat içinde kendiliğinden geçer.
Alerji Testi Sonuçları Nasıl Yorumlanır?
Prick testinde 3 mm’den büyük kabarıklık pozitif kabul edilir. Yama testinde ise kızarıklık, kabarcık veya sulanma gibi reaksiyonlar alerji varlığını gösterir. Sonuçlar mutlaka bir immünoloji uzmanı tarafından klinik bulgularla birlikte değerlendirilmelidir.
