Alerji testleri, vücudun belirli maddelere verdiği tepkileri ölçerek alerjenlerin tespit edilmesini sağlar. Test sonuçlarının doğru yorumlanması ise tedavi planlaması ve yaşam kalitesinin artırılması için kritik öneme sahiptir. Bu makalede, alerji testi sonuçlarının ne anlama geldiğini, hangi faktörlerin sonuçları etkileyebileceğini ve sonraki adımları detaylı bir şekilde açıklıyoruz.

Alerji Testi Türleri ve Temel Prensipleri
Alerji teşhisinde en yaygın kullanılan üç yöntem vardır:

1. Deri Prick Testi: Cilt üzerine alerjen damlatılarak tepkime gözlemlenir.
2. Kan Testi (IgE Ölçümü): Kandaki spesifik IgE antikor seviyeleri laboratuvarda analiz edilir.
3. Yama Testi: Özellikle temas alerjilerinde kullanılır; alerjenli bantlar cilde yapıştırılır.

Test Sonuçlarını Okurken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Deri Prick Testi Sonuçları:

  • Pozitif Tepki: Test bölgesinde 3 mm’den büyük kızarıklık ve kabarıklık.
  • Negatif Tepki: Herhangi bir reaksiyon olmaması.
  • Yanlış Pozitif: Cilt hassasiyeti veya ilaç etkileşimleri nedeniyle yanıltıcı sonuç.

• Kan Testi (IgE) Sonuçları:

  • Spesifik IgE Değerleri:
    • 0.35 kUA/L altı: Negatif.
    • 0.35-3.5 kUA/L: Hafif duyarlılık.
    • 3.5-17.5 kUA/L: Orta dereceli alerji.
    • 17.5 kUA/L üstü: Şiddetli alerjik tepki.

Sonuçları Etkileyen Faktörler
Test sonuçları her zaman kesin bir teşhis sunmayabilir. Aşağıdaki durumlar yanıltıcı sonuçlara yol açabilir:

• Antihistaminik Kullanımı: Testten 5-7 gün önce kesilmezse deri prick testi sonuçları yanlış negatif çıkabilir.
• Cilt Koşulları: Egzama veya ürtiker, deri testlerinde yalancı pozitifliğe neden olabilir.
• Kross Reaktivite: Polen ve bazı besinler arasındaki benzer protein yapısı yanlış pozitif sonuç verebilir (Örnek: Huş ağacı poleni ile elma alerjisi).

Test Sonuçlarına Göre Adımlar

1. Pozitif Sonuç Durumunda:

   • Alerjenle teması en aza indirmek için çevresel düzenlemeler yapın.
   • Doktorunuz immünoterapi (alerji aşısı) veya antihistaminik tedavisi önerebilir.
   • Şiddetli alerjilerde adrenalin oto-enjektörü (EpiPen) reçete edilebilir.

2. Negatif Sonuç Ancak Belirti Varlığı:

   • Non-alerjik rinit, intolerans veya başka sistemik hastalıklar araştırılmalı.
   • Komponent tabanlı testler (CRD) ile moleküler alerji incelemesi yapılabilir.

Çocuklarda ve Yetişkinlerde Farklılıklar

• Çocuklarda: IgE seviyeleri yaşla birlikte değişebilir. 3 yaş altında deri testleri daha az güvenilirdir.
• Yetişkinlerde: Alerji öyküsü ve mesleki maruziyet (lateks, kimyasallar) test yorumunda dikkate alınmalı.

Yanlış Pozitif/Negatif Sonuçlarla Başa Çıkma

• Tekrar Testi: Şüpheli durumlarda test 2-4 hafta sonra tekrarlanabilir.
• Provokasyon Testi: Kontrollü ortamda alerjen verilerek tepki gözlemlenir (özellikle besin alerjilerinde).

Alerji Testi Sonrası Yaşam Tarzı Önerileri

• Alerjen içermeyen bir ev ortamı oluşturmak için toz akarı kılıfları ve HEPA filtreli hava temizleyiciler kullanın.
• Besin alerjisi varsa etiket okuma alışkanlığı edinin ve restoranlarda mutfağı bilgilendirin.

Alerji testi sonuçlarını yorumlarken mutlaka bir immünoloji veya alerji uzmanıyla görüşün. Test sonuçları tek başına tanı koymak için yeterli değildir; klinik bulgular ve hasta öyküsüyle birleştirilmelidir.