Vertigo, baş dönmesi ve denge kaybıyla kendini gösteren bir sağlık sorunudur. İç kulak problemleri, migren veya santral sinir sistemi hastalıkları gibi farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Peki vertigo hastaları uçak yolculuğu yapabilir mi? Bu sorunun cevabı, vertigonun altında yatan nedene ve kişinin semptom şiddetine göre değişiklik gösterebilir.

Vertigo ve Uçuş İlişkisi
Uçak yolculuğu sırasında yaşanan basınç değişimleri, özellikle iç kulakla ilgili vertigo türlerinde (örn. Meniere hastalığı) semptomları tetikleyebilir. Kabin içi hareketlilik, iniş-kalkış sırasındaki ivmelenme ve uzun süreli hareketsizlik de denge sistemini olumsuz etkileyebilir. Ancak doğru önlemler alındığında çoğu vertigo hastası güvenli şekilde seyahat edebilir.

Uçuş Öncesi Alınabilecek Önlemler

• Doktor Konsültasyonu: Seyahat öncesinde kulak burun boğaz veya nöroloji uzmanına danışmak kritik önem taşır. Hekiminiz, ilaç dozlarını ayarlayabilir veya özel tavsiyelerde bulunabilir.
• İlaç Planlaması: Baş dönmesini baskılayan betahistin gibi ilaçlar, doktor kontrolünde yolculuk öncesi alınabilir.
• Vestibüler Rehabilitasyon: Denge egzersizleriyle iç kulak fonksiyonlarını güçlendirmek, uçuş sırasındaki toleransı artırabilir.

Uçuş Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Koltuk Seçimi: Kanat hizasındaki koltuklar, türbülansın daha az hissedildiği bölgelerdir. Ayrıca pencere kenarı seçmek, dış referans noktalarıyla denge algısını destekler.
• Baş Pozisyonu: Ani baş hareketlerinden kaçınmak ve başı destekleyen yastık kullanmak iç kulak basıncını stabilize eder.
• Hidrasyon: Kabin içi kuru hava, vertigo semptomlarını şiddetlendirebilir. Su tüketimini artırmak ve alkolden uzak durmak önemlidir.

İniş ve Kalkışta Özel Tavsiyeler
Basınç değişimlerinin en yoğun olduğu bu evrelerde:

• Valsalva Manevrası: Burnu ve ağzı kapatarak hafifçe üflemek, orta kulağın basınç dengelenmesine yardımcı olur.
• Sakız Çiğneme: Yutkunma hareketi östaki tüpünü açarak rahatlama sağlar.

Hangi Durumlarda Uçuş Ertelemeli?

• Akut Vertigo Atağı: Şiddetli baş dönmesi ve bulantı varsa seyahat ertelenmelidir.
• Yeni Ameliyat Öyküsü: İç kulak veya beyin cerrahisi sonrası ilk 4 hafta uçuş önerilmez.
• Kontrolsüz Meniere Hastalığı: İşitme kaybı ve çınlama şikayetleri varsa doktor onayı şarttır.

Seyahat Sonrası Öneriler
Uçuş sonrası baş dönmesi devam ediyorsa:

• 24-48 saat dinlenmek ve ani pozisyon değişikliklerinden kaçınmak.
• Tuz alımını sınırlandırarak iç kulak basıncını dengelemek.
• Şikayetler 3 günden uzun sürerse mutlaka sağlık kuruluşuna başvurmak.

Vertigo hastaları, bu önlemlerle çoğu durumda sorunsuz şekilde uçak yolculuğu yapabilir. Ancak kişiye özel risk faktörlerini değerlendirmek için uzman görüşü almak her zaman en doğru yaklaşımdır.