Kanda enfeksiyon (sepsis), bakteri, virüs veya mantar gibi patojenlerin kan dolaşımına yayılmasıyla ortaya çıkan hayatı tehdit eden bir durumdur. Erken teşhis ve doğru tedavi, organ yetmezliği gibi ciddi komplikasyonların önlenmesi açısından kritik önem taşır. İşte kanda enfeksiyonun tedavi sürecine dair bilinmesi gerekenler:
Kanda Enfeksiyonun Tanısı
Sepsis şüphesi durumunda kan kültürü, idrar tahlili ve görüntüleme yöntemleri (ultrason, BT) ile enfeksiyon kaynağı belirlenir. CRP ve prokalsitonin gibi enflamatuar belirteçlerin yüksekliği tanıyı destekler. Ayrıca kan gazı analizi ile oksijen seviyeleri ve asit-baz dengesi kontrol edilir.
Antibiyotik Tedavisinin Rolü
Enfeksiyonun kaynağına göre geniş spektrumlu antibiyotikler damar yoluyla verilir. İlk 1 saat içinde antibiyotik başlanması mortalite riskini %30-40 azaltır. Kültür sonuçlarına göre tedavi daraltılır. Örneğin, Gram pozitif bakteriler için vankomisin, Gram negatifler için seftriakson tercih edilebilir.
Destek Tedaviler
Kan basıncını stabilize etmek için sıvı resüsitasyonu (kristalloid veya kolloid solüsyonlar) uygulanır. Vazopresör ilaçlar (noradrenalin) dirençli hipotansiyonda kullanılır. Oksijen satürasyonunu korumak amacıyla mekanik ventilasyon gerekebilir. Böbrek yetmezliği gelişirse hemodiyaliz devreye alınır.
Cerrahi Müdahale Gerektiren Durumlar
Apandisit, abseler veya nekrotizan fasiit gibi enfeksiyon odaklarının cerrahi olarak temizlenmesi gerekebilir. Kaynak kontrolü yapılmadan antibiyotiklerin etkinliği sınırlı kalır.
Bağışıklık Sistemini Güçlendiren Yaklaşımlar
İmmünomodülatör ilaçlar ve yüksek doz C vitamini tedavisi, özellikle şiddetli sepsiste denenebilir. Beslenme desteği (protein ağırlıklı diyet) ve probiyotikler bağırsak florasını destekler.
Korunma ve Risk Yönetimi
Hastane kaynaklı enfeksiyonları önlemek için steril tekniklere sıkı sıkıya uyulmalıdır. Kronik hastalığı olanlar grip ve pnömokok aşılarını düzenli yaptırmalıdır. Diyabet gibi hastalıkların kontrolü, sepsis riskini azaltır.
Taburculuk Sonrası Takip
Tedavi sonrası 3-6 ay boyunca böbrek fonksiyonları ve nörolojik durum izlenir. Fiziksel rehabilitasyon, kas kaybını önlemek için önerilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda immünoloji konsültasyonu istenebilir.
