Reflü, mide asidinin yemek borusuna geri kaçmasıyla ortaya çıkan yaygın bir sindirim sorunudur. Ancak bu durum sadece mide yanması veya göğüs ağrısıyla sınırlı kalmaz; ses kısıklığı gibi beklenmedik belirtilere de yol açabilir. Peki reflü neden ses kısıklığına sebep olur ve bu durumla nasıl başa çıkılır?
Reflü Çeşitleri ve Ses Kısıklığı İlişkisi
Reflü temelde iki türde incelenir: Gastroözofageal Reflü (GERD) ve Laringofaringeal Reflü (LPR). GERD, mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasıyla karakterize iken, LPR’de asit ve enzimler boğaz ve ses tellerine kadar ulaşır. Ses tellerinin tahriş olması, ödem oluşumu ve kronik iltihaplanma, uzun vadede ses kısıklığının en önemli nedenlerinden biridir.
Ses Kısıklığı Nasıl Gelişir?
Mide asidi, ses tellerini kaplayan hassas dokuları aşındırarak inflamasyona yol açar. Bu süreçte:
- Ses tellerinde şişme ve kızarıklık oluşur.
- Sesin titreşim yeteneği azalır, çatallaşma veya tamamen kaybolma görülebilir.
- Boğazda gıcık hissi ve sık sık boğaz temizleme ihtiyacı ortaya çıkar.
Reflüye Bağlı Ses Kısıklığının Diğer Belirtileri
- Sabahları şiddetlenen boğaz ağrısı
- Yutkunma güçlüğü veya takılma hissi
- Kronik öksürük
- Ağızda acı veya ekşi tat
Teşhis Yöntemleri
Ses kısıklığının reflü kaynaklı olup olmadığını anlamak için:
- Laringoskopi: Ses tellerinin görüntülenmesiyle tahriş veya hasar tespit edilir.
- pH Monitorizasyonu: 24 saat boyunca boğazdaki asit seviyesi ölçülür.
- Endoskopi: Yemek borusu ve mide üst bölgesinin incelenmesi.
Tedavi Seçenekleri
-
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Yatmadan 3 saat önce yemek yemeyi kesmek.
- Baharatlı, yağlı ve asitli gıdalardan uzak durmak.
- Yatak başını 15-20 cm yükseltmek.
-
İlaç Tedavisi:
- Proton Pompa İnhibitörleri (PPI): Mide asidini azaltır (Örn: Omeprazol).
- Antiasitler: Anlık rahatlama sağlar.
- H2 Blokerleri: Asit üretimini baskılar (Örn: Famotidin).
-
Cerrahi Müdahale:
İlaçlarla kontrol altına alınamayan şiddetli vakalarda fundoplikasyon ameliyatı önerilebilir.
Ses Kısıklığına Karşı Alınabilecek Önlemler
- Sigara ve alkol tüketimini bırakmak.
- Bol su içerek boğaz nemliliğini korumak.
- Sesinizi zorlayacak kadar yüksek tonla konuşmaktan kaçınmak.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Ses kısıklığı 2 haftadan uzun sürüyorsa, yutma güçlüğü eşlik ediyorsa veya sebepsiz kilo kaybı varsa mutlaka bir Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanına danışılmalıdır.