Kızamık, solunum yoluyla bulaşan ve ciddi komplikasyonlara yol açabilen viral bir hastalıktır. Aşı ile önlenebilir olması, zamanlamasının doğru planlanmasını kritik hale getirir. Bu yazıda, kızamık aşısının hangi yaşlarda ve kaç doz uygulandığını, Türkiye ulusal aşı takvimine göre detaylarıyla ele alacağız.

Kızamık Aşısı Türleri ve İçeriği
Kızamık aşısı, genellikle MMR (kızamık, kabakulak, kızamıkçık) veya MMRV (kızamık, kabakulak, kızamıkçık, suçiçeği) kombinasyonları halinde uygulanır. Canlı zayıflatılmış virüs içeren bu aşılar, bağışıklık sistemini hastalığa karşı hazırlar.

Bebeklerde ve Çocuklarda Aşı Takvimi
Türkiye’de ulusal aşı programına göre:

• İlk Doz: Bebeklerde 12. ayda yapılır. Bu tarih, anneden geçen antikorların azaldığı ve bebeğin bağışıklık sisteminin aşıya yanıt verebileceği döneme denk gelir.
• Rapel (Pekiştirme) Dozu: 4-6 yaş arası (ilkokul 1. sınıf döneminde) tekrarlanır. İkinci doz, ilk aşının koruyuculuğunu %97’ye çıkarır.

Eksik Aşı Durumunda Ne Yapılmalı?

• 18 Yaş Altı: Hiç aşı yapılmamışsa, en az 4 hafta ara ile 2 doz uygulanır.
• Yetişkinler: Çocuklukta aşılanma durumu bilinmiyorsa veya tek doz alınmışsa, en az bir doz daha önerilir.

Yetişkinlerde Aşı Zamanlaması

• Risk Grupları: Sağlık çalışanları, öğretmenler, askerler ve salgın bölgelerine seyahat edecekler mutlaka aşılanmalı.
• Hamilelik: Canlı aşı olduğundan gebelikte uygulanmaz. Doğum sonrası emzirme döneminde güvenle yapılabilir.

Aşı Sonrası Yan Etkiler

• Hafif Etkiler: Aşı yerinde kızarıklık, hafif ateş veya döküntü görülebilir.
• Ciddi Reaksiyonlar: Nadiren alerjik şok (anafilaksi) gelişebilir. Bu durumda acil tıbbi müdahale gerekir.

Seyahat Öncesi Aşı Zorunluluğu
Kızamığın yaygın olduğu Afrika, Asya veya Doğu Avrupa ülkelerine seyahat edeceklerin, seyahatten en az 2 hafta önce aşılarını tamamlaması önerilir.

Aşı Karşıtlığı ve Toplum Sağlığı
Aşı reddi, toplumsal bağışıklığı zayıflatarak salgın riskini artırır. 2023 verilerine göre Türkiye’de kızamık vakaları, aşılanma oranı %95’in altına düşen bölgelerde yoğunlaşmaktadır.

Sık Sorulan Sorular

• Aşı ile koruma ne kadar sürer? İki doz aşı, ömür boyu koruma sağlar.
• Ateşli hastalık geçirirken aşı yapılır mı? Hafif ateşte aşı ertelenmez; yüksek ateş veya ciddi enfeksiyon varlığında doktor onayı gerekir.
• Aşının içeriğinde domuz jelatini var mı? Türkiye’de kullanılan MMR aşıları domuz ürünü içermez.

Kızamık aşısı, hem bireysel hem de toplum sağlığı için hayati öneme sahiptir. Aşı takvimine uyum, salgınların önlenmesinde en etkili yöntemdir.