Kifoz, omurganın üst sırt bölgesinde normalden fazla dışa doğru eğrilik göstermesiyle karakterize bir postür bozukluğudur. Hafif vakalarda estetik kaygılara yol açarken, ileri derecelerde solunum problemleri veya ağrıya neden olabilir. Bu yazıda, kifoz derecesinin nasıl ölçüldüğünü ve tedavi seçeneklerini detaylıca ele alacağız.
Kifoz Derecesi Ölçüm Yöntemleri
Kifoz tanısında en sık kullanılan yöntem Cobb açısı ölçümüdür. Bu teknik, omurganın röntgen görüntüsü üzerinde uygulanır. Ölçüm için öncelikle eğriliğin başladığı ve bittiği omurlar belirlenir. Bu omurların üst ve alt yüzeylerine paralel çizgiler çizilir. Bu çizgilerin kesiştiği noktada oluşan açı, kifoz derecesini verir. Cobb açısı 40°’nin üzerindeyse ciddi kifoz olarak kabul edilir.
Fizik muayene sırasında doktor, hastanın öne eğilmesini isteyerek omurga hizasını gözlemler. Bu pozisyonda belirginleşen eğrilik, kifoz şüphesini destekler. Ayrıca esneklik testi ile yapısal (gerçek) kifoz ile postürel (duruş kaynaklı) kifoz ayrımı yapılır.
Manyetik rezonans (MR) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi görüntüleme yöntemleri, özellikle omurga yapısındaki doğumsal anomalileri veya tümörleri tespit etmek için kullanılır.
Kifoz Tedavi Seçenekleri
Tedavi planı, eğriliğin derecesine ve altta yatan nedene göre belirlenir:
- Cobb açısı 50° altında ise: Fizyoterapi ve postür egzersizleri ile kaslar güçlendirilir. Özellikle çocuklarda özel korseler (Milwaukee korsesi) eğriliğin ilerlemesini yavaşlatabilir.
- Cobb açısı 50-75° arasında ise: Cerrahi dışı yöntemler yetersiz kalıyorsa, hasta cerrahi için değerlendirilir.
- 75° üzeri eğriliklerde: Spinal füzyon ameliyatı ile omurların bir kısmı sabitlenerek eğrilik düzeltilir.
Sık Sorulan Sorular
- Hangi durumlarda cerrahi gerekir? İlerleyici eğrilik, şiddetli ağrı veya solunum sıkıntısı varsa cerrahi düşünülür.
- Çocuklarda ölçüm farklı mıdır? Çocuklarda kemik gelişimi devam ettiği için ölçümler 6 aylık aralıklarla tekrarlanır.
- Egzersizler eğriliği düzeltebilir mi? Postürel kifozda etkili olsa da yapısal kifozda sadece destekleyici rol oynar.
Önlem ve İzlem
Erken tanı, kifozun ilerlemesini önlemede kritiktir. Okul taramaları ve düzenli doktor kontrolleri önerilir. Ağır çanta taşımaktan kaçınmak ve ergonomik çalışma ortamları oluşturmak postür bozukluklarını azaltır.