Bebeklerde TSH yüksekliği, tiroid bezinin yetersiz çalıştığının bir göstergesi olan hipotiroidi ile ilişkilidir. Yenidoğan tarama testlerinde tespit edilen bu durum, erken tedaviyle kontrol altına alınabilir. İşte ebeveynlerin bilmesi gereken detaylar:
TSH Yüksekliği Nedir?
TSH (tiroid uyarıcı hormon), beyindeki hipofiz bezi tarafından salgılanır ve tiroid hormonlarının (T3, T4) üretimini düzenler. Bebeklerde TSH değerinin yüksek çıkması, tiroid bezinin yeterli hormon üretemediği anlamına gelir. Bu durum doğuştan hipotiroidi olarak adlandırılır ve 3.000-4.000 doğumda bir görülür.
Tedavi Ne Zaman Başlar?
Yenidoğan tarama programları sayesinde hipotiroidi, doğumdan sonraki ilk 48-72 saat içinde tespit edilebilir. TSH yüksekliği saptanan bebeklerde, tanıyı doğrulamak için serbest T4 ve TSH seviyeleri tekrar ölçülür. Kesin tanı konulduğunda tedavi hemen başlatılır.
Tedavi Yöntemleri
- Levotiroksin Tedavisi: Sentetik tiroid hormonu (L-tiroksin) içeren ilaçlar, aç karnına ve sabah saatlerinde verilir. Doz, bebeğin kilosuna ve kan değerlerine göre ayarlanır.
- Düzenli Kontroller: Tedavi başladıktan 2-4 hafta sonra TSH ve T4 seviyeleri kontrol edilir. İlk yıl boyunca her 3 ayda bir, sonrasında ise 6 ayda bir kan testleri yapılır.
Tedavi Süresi Ne Kadardır?
- Kalıcı Hipotiroidi: Tiroid bezinin gelişimsel eksikliği veya tam yokluğu durumunda tedavi ömür boyu sürer.
- Geçici Hipotiroidi: Anneden geçen antikorlar veya iyot eksikliği gibi nedenlerle oluştuysa, tedavi 6 ay-3 yıl arasında devam eder. Hormon seviyeleri normale dönünce ilaç kademeli olarak kesilir.
Tedavinin Önemi
Erken dönemde başlanmayan hipotiroidi tedavisi, zihinsel gelişim geriliği, boy kısalığı ve metabolik sorunlara yol açabilir. İlk 3 ayda tedaviye başlanan bebeklerde bu riskler büyük ölçüde önlenir.
Ebeveynlere Öneriler
- İlacı her gün aynı saatte ve aç karnına vermeye özen gösterin.
- Kontrol tahlillerini aksatmayın.
- Bebeğin büyüme-gelişme takibini düzenli yaptırın.
Tedavi Başarı Oranı
Düzenli ilaç kullanımı ve kontrollerle çocuklar normal büyüme-gelişme gösterir. TSH seviyeleri %90’ın üzerinde vakada 1-2 ay içinde normale döner.