Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık ve kurulukla kendini gösteren yaygın bir cilt hastalığıdır. Özellikle atopik dermatit olarak bilinen türü, kronik seyriyle bilinir. Peki egzama vücudun diğer bölgelerine yayılır mı? İşte bu sorunun cevabı ve egzama yönetimi hakkında bilinmesi gerekenler:
Egzama Bulaşıcı mıdır?
Egzama bulaşıcı bir hastalık değildir. Ciltteki inflamasyon kişiden kişiye temas, havlu veya giysi paylaşımıyla geçmez. Ancak kaşıntı nedeniyle cilt bütünlüğü bozulursa bakteriyel enfeksiyonlar gelişebilir ve bu enfeksiyonlar bulaşıcı olabilir.
Egzama Vücutta Nasıl Yayılır?
Egzamanın yayılması, altta yatan tetikleyicilere bağlıdır. Örneğin:
- Kontakt Dermatit: Tahriş edici maddeyle temas devam ederse, cilt reaksiyonu yeni bölgelere yayılabilir.
- Atopik Dermatit: Stres, alerjenler veya kuru hava gibi faktörlerle vücudun farklı bölgelerinde lezyonlar çıkabilir.
- Numuler Egzama: Madeni para şeklindeki lezyonlar zamanla sayıca artabilir.
Egzama Yayılımını Tetikleyen Faktörler
- Kaşıma: Sürekli kaşıma, cilt bariyerini zayıflatarak lezyonların genişlemesine neden olur.
- Kuru Cilt: Nem eksikliği, cildin savunmasız kalmasına ve egzamanın yayılmasına yol açar.
- Alerjenler: Polen, ev tozu akarları veya belirli gıdalar semptomları şiddetlendirebilir.
- Stres: Hormonal değişimler, kaşıntı döngüsünü artırarak yeni lezyonları tetikleyebilir.
Egzama Yayılımını Önleme Yöntemleri
- Nemlendirici Kullanımı: Cildi günde 2 kez yoğun nemlendiricilerle (seramid içerenler) beslemek bariyeri güçlendirir.
- Tetikleyicilerden Kaçınma: Parfümlü sabunlar, sert kumaşlar veya bilinen alerjenlerle temas sınırlandırılmalı.
- Ilık Duş: Sıcak su cildi kurutabileceğinden ılık suyla kısa süreli banyo yapılmalı.
- Stres Yönetimi: Meditasyon veya yoga gibi tekniklerle stres kontrol altına alınmalı.
Egzama Tedavisinde Kullanılan Yöntemler
- Topikal Kortikosteroidler: Kaşıntı ve inflamasyonu azaltmak için kısa süreli kullanılır.
- Antihistaminikler: Gece kaşıntılarını hafifletmek için doktor önerisiyle alınabilir.
- Fototerapi: UV ışık tedavisi, dirençli vakalarda tercih edilen bir seçenektir.
Egzama ve Beslenme İlişkisi
Bazı çalışmalar, probiyotik açısından zengin besinlerin (yoğurt, kefir) bağırsak florasını düzenleyerek egzama semptomlarını hafifletebileceğini gösteriyor. Ayrıca omega-3 kaynakları (ceviz, somon) cilt sağlığını destekler.
Çocuklarda Egzama Yönetimi
Çocuklarda egzama genellikle diz ve dirsek içlerinde yoğunlaşır. Pamuklu giysiler giydirmek, tırnakları kısa tutmak ve hipoalerjenik ürünler kullanmak yayılımı önlemede etkilidir.
Ne Zaman Doktora Gidilmeli?
Egzama lezyonları enfekte olduğunda (sarı akıntı, şişlik) veya evde tedaviyle düzelmiyorsa dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.