Zona, suçiçeğine neden olan Varicella zoster virüsünün yeniden aktifleşmesiyle ortaya çıkan bir cilt hastalığıdır. Genellikle ağrılı döküntülerle karakterizedir ve özellikle 50 yaş üstü bireylerde daha sık görülür. Peki zona bulaşıcı mıdır? İşte bu sorunun detaylı cevabı ve bilinmesi gerekenler:
Zona Nasıl Bulaşır?
Zona hastalığı doğrudan bir kişiden diğerine zona olarak bulaşmaz. Ancak döküntülü bölgedeki sıvıyla temas eden ve suçiçeği geçirmemiş kişilerde suçiçeği gelişebilir. Bulaşma riski, döküntüler kabuklanana kadar devam eder. Kabuklar oluştuktan sonra virüs yayılımı durur.
Kimler Risk Altında?
- Suçiçeği aşısı olmamış veya suçiçeği geçirmemiş kişiler.
- Bağışıklık sistemi zayıf bireyler (kanser hastaları, HIV taşıyıcıları).
- Hamileler ve yenidoğanlar.
- 65 yaş üstü yetişkinler.
Zona Belirtileri Nelerdir?
- Ciltte yanma, batma veya kaşıntı hissi.
- Kızarıklık ve içi sıvı dolu kabarcıklar.
- Ateş, halsizlik ve baş ağrısı.
- Döküntüler genellikle vücudun tek tarafında kuşak şeklinde görülür.
Bulaşmayı Önlemek İçin Ne Yapılmalı?
- Döküntüleri örtün: Kabarcıkları steril gazlı bezle kapatarak temas riskini azaltın.
- Elleri sık sık yıkayın: Özellikle döküntülere dokunduktan sonra hijyen kurallarına uyun.
- Risk gruplarından uzak durun: Hamileler ve bağışıklığı düşük kişilerle teması sınırlandırın.
Zona ve Suçiçeği Aşısının Rolü
Suçiçeği aşısı, çocukluk çağında yapıldığında zona riskini de dolaylı olarak azaltır. 50 yaş üstü bireyler için önerilen zona aşısı (Shingrix), hastalığın şiddetini ve tekrarlama olasılığını düşürür.
Sık Sorulan Sorular
- Zona cinsel yolla bulaşır mı? Hayır, ancak cilt temasıyla virüs yayılabilir.
- Zona tekrarlar mı? Evet, bağışıklık sistemi zayıfladığında virüs yeniden aktifleşebilir.
- Bulaştırıcılık ne kadar sürer? Kabarcıklar kuruyup kabuk bağlayana kadar (7-10 gün).
Tedavi Yöntemleri
Antiviral ilaçlar (Asiklovir) erken dönemde başlandığında iyileşmeyi hızlandırır. Ağrı kesiciler ve kaşıntı önleyici kremler semptomları hafifletir. Nadiren postherpetik nevralji (ağrı) kalıcı olabilir.
Zona, doğru önlemlerle kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Şüpheli durumlarda enfeksiyon hastalıkları uzmanına veya dermatoloğa başvurulmalıdır.
