Yenidoğan bebeklerde ağızdan köpük gelmesi, ebeveynleri endişelendiren yaygın bir durumdur. Genellikle basit nedenlerle ortaya çıksa da bazen ciddi sağlık sorunlarının işareti olabilir. İşte bu durumun nedenleri ve yapılması gerekenler:
1. Fizyolojik (Normal) Nedenler
Bebeklerin tükürük üretimi 2-3 aylıkken artar, ancak yutma refleksleri henüz tam gelişmemiştir. Bu dönemde salya birikimi ağız köşelerinden köpük şeklinde akabilir. Özellikle uyku sırasında görülen bu durum, bebek yüzüstü yatarken salyanın hava ile karışmasıyla oluşur.
2. Gastroözofageal Reflü
Yenidoğanlarda mide kapakçığı tam olgunlaşmadığı için süt ve mide asidi yemek borusuna kaçar. Bu asidik karışım ağızda köpüklü bir görünüme neden olur. Bebekte huzursuzluk, sık kusma ve kilo alamama gibi belirtiler eşlik edebilir.
3. Enfeksiyonlar
Solunum yolu enfeksiyonları (bronşit, zatürre) veya ağız içi mantar enfeksiyonları (pamukçuk) mukus üretimini artırarak köpüklü salyaya yol açabilir. Ateş, öksürük veya beslenme reddi gibi semptomlar enfeksiyon şüphesini güçlendirir.
4. Doğumsal Kalp Hastalıkları
Kalpteki yapısal anomaliler (Fallot tetralojisi, VSD) akciğer basıncını artırarak köpüklü balgam üretimine neden olabilir. Morarma (siyanoz), hızlı nefes alıp verme ve emerken yorulma tipik belirtilerdir.
5. Nörolojik Sorunlar
Serebral palsi veya doğum asfiksisine bağlı nörolojik problemler, yutma refleksinin zayıflamasına bağlı köpüklenme yapabilir. Kas tonusu anormallikleri ve beslenme güçlüğü eşlik eder.
Acil Doktora Başvurmayı Gerektiren Belirtiler
- Nefes almada güçlük veya hırıltı
- Dudaklarda morarma (siyanoz)
- 38°C’yi aşan ateş
- Uykuya eğilim veya aşırı huzursuzluk
- Beslenmeyi tamamen reddetme
Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Pediatri uzmanı öncelikle fizik muayene yapar. Gerekirse:
- Akciğer Grafisi: Zatürre şüphesinde
- Ekokardiyografi: Kalp anomalilerini değerlendirmek için
- Endoskopi: Reflü tanısında
- Kan Testleri: Enfeksiyon belirteçleri için
Tedavi altta yatan nedene göre planlanır: Reflüde antiasit ilaçlar, enfeksiyonda antibiyotik, nörolojik sorunlarda fizyoterapi önerilir.
Evde Yapılabilecekler
- Beslenme Sonrası Pozisyon: Bebeği 45 derece açıyla 20-30 dakika dik tutmak
- Sık Küçük Öğünler: Mide basıncını azaltmak için
- Ağız Hijyeni: Steril gazlı bezle ağız içi temizliği
- Nem Kontrolü: Ortam nemini %40-60 arasında tutmak
Önleyici Tedbirler
- Biberon deliğinin uygun büyüklükte olması
- Reflüyü tetikleyen gıdalardan kaçınma (anne sütü alıyorsa annenin diyet düzenlemesi)
- Düzenli ağız bakımı ve el hijyeni
Çoğu durum geçici olmakla birlikte, köpürmeye eşlik eden solunum sıkıntısı veya morarma varsa acil tıbbi yardım alınmalıdır. Erken müdahale özellikle kardiyak ve nörolojik sorunlarda hayati önem taşır.
