Yapışık parmaklık (sindaktili), doğuştan gelen ve parmakların birbirine tam veya kısmen yapışık olmasıyla karakterize bir el-ayak anomalisidir. Her 2.500 doğumda bir görülen bu durum, fonksiyonel kısıtlamalara ve estetik kaygılara yol açabilir.

Yapışık Parmaklığın Tipleri ve Sınıflandırma
Yapışıklık derecesine göre iki ana tipte incelenir:

1. Basit Sindaktili: Sadece cilt ve yumuşak dokuların yapışık olmasıdır. Parmaklar arasında deri bant bulunur.
2. Kompleks Sindaktili: Kemiklerin, eklemlerin veya tırnak yatağının ortak kullanımını içeren ileri formdur.
   Yapışıklığın yaygınlığına göre ise tam (parmak uçlarına kadar) veya kısmi (parmakların bir bölümünde) olarak sınıflanır.

Nedenleri ve Risk Faktörleri

• Genetik Faktörler: Vakaların %30’unda aile öyküsü bulunur. FGFR2 gen mutasyonu sık görülür.
• Sendromik Hastalıklar: Apert sendromu, Poland sendromu veya Holt-Oram sendromu ile ilişkili olabilir.
• Çevresel Etkenler: Gebelikte alkol, talidomid kullanımı veya viral enfeksiyonlar.

Teşhis Yöntemleri

• Doğum Sonrası Fizik Muayene: Yapışıklığın tipi ve derecesi değerlendirilir.
• Radyolojik Görüntüleme: Kemik füzyonunu tespit için röntgen çekilir.
• Genetik Testler: Altta yatan sendrom şüphesinde kromozom analizi yapılır.

Cerrahi Tedavi Endikasyonları ve Zamanlaması
Ameliyat kararı verilirken şu kriterler dikkate alınır:

1. Yaş: El fonksiyonu için 6-24 ay, ayak parmakları için 12-24 ay ideal dönemdir.
2. Yapışıklık Derecesi: Başparmak-işaret parmağı gibi kritik alanlar önceliklidir.
3. Fonksiyonel Kayıp: Kavrama yeteneğinin bozulması cerrahi gerektirir.

Cerrahi Teknikler

• Z-Plastisi: Deri greftleri kullanmadan lokal fleplerle düzeltme.
• Deri Greftleme: Kasık bölgesinden alınan tam kalınlıkta deri nakli.
• Doku Genişleticiler: Kompleks vakalarda önceden deriyi germe yöntemi.

Ameliyat Sonrası Süreç

• İlk 72 Saat: El yüksekte tutulur, pansumanlar sıkı değiştirilir.
• 1-2 Hafta: Atel ile sabitleme yapılır, dikişler alınır.
• Fizik Tedavi: Ameliyattan 3 hafta sonra parmak hareket açıklığı egzersizleri başlar.

Olası Komplikasyonlar

• Erken Dönem: Enfeksiyon (%3), greft kaybı (%5), dolaşım bozukluğu.
• Geç Dönem: Skar dokusunda büzülme, parmaklarda çaprazlanma, hareket kısıtlılığı.

Fizik Tedavi Protokolleri

• Hafta 1-4: Pasif eklem hareket açıklığı çalışmaları.
• Hafta 5-8: Dirençli kavrama egzersizleri ve duyusal eğitim.
• Hafta 9-12: İnce motor beceri geliştirici aktiviteler (boncuk dizme vb.).

Uzun Dönem Sonuçları
Erken cerrahi müdahale yapılan hastaların:

• %92’sinde normal el fonksiyonu sağlanır.
• %78’inde estetik tatmin edici sonuç alınır.
• Nüks oranı kompleks vakalarda %15’e kadar çıkabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Parmaklarda renk değişimi veya soğukluk
• Günlük aktivitelerde zorlanma (kalem tutma, ayakkabı bağlama)
• Psikososyal uyum sorunları (okul çağında saklama eğilimi)