Üroloji, erkeklerde idrar yolları ve üreme sistemini ilgilendiren hastalıkların teşhis ve tedavisiyle ilgilenen bir tıp dalıdır. Prostat, böbrekler, mesane, testisler ve penisi kapsayan bu sistemde ortaya çıkan sorunlar, yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. İşte erkeklerde ürolojik muayenenin kapsamı ve sürecine dair detaylar:
Üroloji Hangi Hastalıklara Bakar?
Ürolojinin erkek sağlığında odaklandığı başlıca hastalıklar şunlardır:
- Prostat Sorunları: Prostatit (prostat iltihabı), benign prostat hiperplazisi (BPH) ve prostat kanseri.
- İdrar Yolu Enfeksiyonları: Sistit, üretrit ve böbrek enfeksiyonları.
- Böbrek ve Mesane Taşları: Taş oluşumu, idrar akışını engelleyerek şiddetli ağrıya yol açabilir.
- Cinsel Sağlık Sorunları: Erektil disfonksiyon, erken boşalma ve infertilite.
- Testis Hastalıkları: Varikosel, testis torsiyonu ve testis kanseri.
Ürolojik Muayene Öncesi Hazırlık
Muayeneden önce hastanın tıbbi öyküsü detaylı şekilde alınır. Kullanılan ilaçlar, geçirilen ameliyatlar ve aile öyküsü kaydedilir. İdrar tahlili için numune vermek üzere aç gelinmesi veya mesanenin dolu olması gerekebilir.
Muayene Süreci Nasıl İlerler?
-
Fizik Muayene:
- Testis Muayenesi: Testislerin boyutu, kıvamı ve ağrı durumu elle kontrol edilir.
- Prostat Muayenesi (DRE): Rektal yoldan parmakla prostatın büyüklüğü ve yapısı değerlendirilir.
- Penis İncelemesi: Üretra ağzında akıntı veya lezyon olup olmadığına bakılır.
-
Laboratuvar Testleri:
- PSA Testi: Prostat kanseri taraması için kanda PSA seviyesi ölçülür.
- İdrar Tahlili: Enfeksiyon, kan veya taş varlığı araştırılır.
-
Görüntüleme Yöntemleri:
- Ultrason: Böbrek, mesane ve prostatın yapısal anomalileri incelenir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Taşların boyutu ve konumu net şekilde görüntülenir.
Ürolojik Muayenede Sık Sorulan Sorular
- "Muayene ağrılı mıdır?" Prostat muayenesi hafif rahatsızlık hissi verse de genellikle ağrısızdır.
- "Testis muayenesi neden önemli?" Erken evre testis kanseri belirti vermeyebilir; düzenli kontrol hayat kurtarır.
- "PSA yüksek çıkarsa ne olur?" PSA yüksekliği prostat kanseri dışında enfeksiyon veya BPH’dan da kaynaklanabilir.
Muayene Sonrası Süreç
Teşhise göre tedavi planı oluşturulur. İlaç tedavisi, cerrahi müdahale veya yaşam tarzı değişiklikleri önerilebilir. Prostat kanseri şüphesinde biyopsi, taş varlığında ise ESWL (taş kırma) gibi yöntemler uygulanır.
Erkeklerde Ürolojik Sağlığı Korumak İçin Öneriler
- 40 yaş üstü erkekler yıllık prostat muayenesi yaptırmalı.
- Bol su tüketerek böbrek taşı riski azaltılmalı.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için önlem alınmalı.
Ürolojik muayene, erkek sağlığında önleyici ve erken teşhis odaklı bir role sahiptir. Şikayet oluşmasını beklemeden düzenli kontroller ihmal edilmemelidir.
