Tiroid Nodülü

Tiroid nodülü, tiroid bezinde oluşan normal olmayan kitleler olup tedavisi için ilaç, cerrahi ve iyot tedavisi gibi birçok tedavi yöntemi mevcuttur.

Tiroid Nodülü Nedir?

Tiroid bezi vücudumuzun enerji kullanımının menajeridir. Metabolizma hızını ayarlar. Ne zaman ne kadar enerji harcanacağının hesabını yapar. Bu önemli görevi dışında başka bir önemli görevi daha vardır. Bu görev vücudun ısısının düzenlenmesine yardımcı olmaktır. 

Tiroid boynun önünde nefes borusunun üzerinde kelebek şeklinde önemli bir bezdir. Bu bez normal şartlar altında dışarıdan gözle görülmez. Herhangi bir tiroid bezi sıkıntısı olmadığında elle dokunulduğu zaman ele gelmez.

Nodül bir organ doku veya bez üzerinde oluşan yumru veya kitle şeklindeki madde yığınıdır. Bu nodül adı verilen anormal madde yığını katı veya sıvı olabilmektedir.

Tiroid nodülü ise tiroid bezinin üzerinde oluşan ve normalde olmayan kitlelere denir.

Tiroid nodülleri tek, birkaç tane veya çok fazla sayıda olabilir. Tiroid nodüllerinin boyutları 3-4 mm den başlayıp 10 cm ye kadar çıkabilir. Nadiren de olsa 10 cm üzerinde nodüller görülmüştür. Tiroid nodülünün büyüklüğü tedavi değerlendirmesinde önemlidir. 

Tiroid nodülleri meydana geldiğinde bulunduğu konuma ve büyüklüğüne bağlı olarak ele gelebilir. Ancak bazı nodüller ise hiç ele gelmez. Bu ele gelmeyen nodüllerin konumu tiroid bezinin arka yüzünde olmasından kaynaklanabilir. Arka yüzünde bulunması dışında küçük olması sebebiyle de ele gelmeyebilir. 

Bu nodüllerin ele gelmesi ve belirti oluşturması çok önemlidir. Bazı kötü huylu nodüllerin bu sayede erken fark edilmesi sonucu erken tedavi uygulanırsa sorun çözülebilir.

Tiroid Nodülü Belirtileri Nelerdir?

Tiroid nodülü olan her kişinin gözle görülür belirtileri olmayabilir. Bununla birlikte tiroid nodülünün yerleşimine bağlı olarak ele gelen bir kitle veya yumru olmaması sebebiyle tiroid nodülünden şüphelenme bile olmamaktadır. 

Ancak nodül yeterince büyürse veya konumu itibariyle tiroid bezinin ön yüzünde ise kişi ya da doktor tarafından kolayca fark edilebilir.

Aşağıdaki maddelerde yazılanlar tiroid nodüllerine sahip kişilerde görülebilir. Bu belirtiler 3’e ayrılır.

Fiziksel Olarak Büyümeye Bağlı Görülen Belirtiler

Tiroid bezinin sebebi  ne olursa olsun büyümesine guatr denir. Bazı nodüllere bağlı olarak bazen guatr görülebilir. Guatr geliştiği zaman yani tiroid bezi veya tiroid nodülü büyüdüğü zaman yerleşimi gereği nefes borusu ve yemek borusuna baskı yapabilir. 

Bu baskı sonucunda aşağıdaki belirtiler görülebilir.

  • Yemek yerken hissedilen ağrı
  • Yutma güçlüğü
  • Nefes alma zorlukları  ve nefessiz kalma
  • Sesin eskiye oranla boğuk bir hal alması gibi belirtiler oluşabilir.

Fazla Hormon Üretimine Bağlı Belirtiler

Tiroid hormonu tiroid bezine veya tiroid nodülüne bağlı olarak aşırı miktarda tiroid üretiyorsa buna hipertiroidizm denir. 

Tiroid hormonu normal salgılandığında yerine getirdiği görevlerini sağlıklı bir şekilde yapamaz. Ve bazı belirtiler görülür. 

Bu belirtiler:

  • Hızlı veya düzensiz kalp atışı
  • Açıklanamayan kilo kaybı
  • Kas Güçsüzlüğü
  • Uyku güçlüğü
  • Sinirlilik

Normale Göre Az Hormon Üretimine Bağlı Belirtiler

Hashimoto hastalığı adı verilen ve vücudun savunma hücrelerinin tiroid bezine saldırdığı bir hastalık vardır. Bu hastalık sebebiyle tiroid hormonunun salgılanması azabilir. Tiroid hormonunun herhangi bir sebepten az salgılanmasına hipotiroidzm denir.

Hashimoto hastalığı olan kişilerde de tiroid nodülleri gelişir ve hipotiroidzm belirtileri görülebilir.

Hipotiroidzm belirtileri aşağıdaki gibi olabilir:

  • Tiroid hormonu vücudun enerji ayarlayıcısı olduğu için hipotiroid durumlarından uzun süren kalıcı yorgunluk dönemleri görülebilir.
  • Son zamanlarda açıklanamayan kilo alımları.
  • Kabızlık
  • Tiroid hormonu vücut ısısını düzenlediği için hipotiroid gelişen kişiler soğuğa duyarlı olabilir. Hava sıcaklığı normal olsa bile üşüyebilirler.
  • Kuru bir cilt yüzeyi tiroid hormonu kanda az olduğu zamanlarda görülebilir.
  • Normal zamana göre tiroid hormonu azalınca saç ve tırnaklar anormal olarak kırılganlaşabilir.
  • Hipotiroid yüz ve göz altlarında şişkinlik yapabilir.

Tiroid Nodülü Nedenleri Nelerdir?

Tiroid nodüllerinin oluşmasının çoğunun altında yatan temel sebep normal tiroid dokusunun hacimsel olarak aşırı büyümesidir. Bu aşırı büyümenin nedeni genellikle tamamen çözülememiştir.

Bu konuda çalışmalar sürmekle beraber tiroid nodülü oluşumunun altında güçlü bir genetik temel olduğu anlaşılmıştır. Bununla birlikte hipotiroid ile sonuçlanan bazı durumlarda tiroid nodülü oluşmasına sebep olabilir.

 Bazı nadir durumlarda ise tiroid nodülleri bazı hastalıklar ve durumlardan kaynaklı olarak oluşabilmektedir.

Bu hastalık ve durumlar aşağıdakiler gibidir:

  • Hashimoto hastalığı vücudun savunma hücrelerinin tiroid bezine saldırdığı bir hastalık. Bu hastalık sonucu hipotiroidzm ve tiroid nodülleri oluşabilir.
  • Hipotiroidzmeyol açan herhangi bir otoimmün bir hastalık sonucunda tiroid nodülleri oluşabilir.
  • Akut tiroidit (tiroid dokusunun iltihabı) veya kronik tiroidit
  • Tiroid kanserlerine bağlı olarak gelişen tiroid nodülleri olabilir.
  • İyot eksikliğine bağlı olarak hipotiroid oluşması sonucunda meydana gelen tiroid nodülleri olabilir.
  • İyotlu tuz ve iyot içeren multivitaminlerin yaygın kullanımı sonucunda hipotroidi

olabilir. 

Tiroid Nodülü Teşhisi

Tiroid nodülü belirtileri her zaman belirgin olmayabilir. Bazen başka bir sebeple doktora gittiğiniz zaman doktor tarafından yapılan genel bir fizik muayene sonrasında size tiroid nodülünüz olduğu söylenebilir.

Bununla birlikte bazı durumlarda gözle görülür şekilde veya ele gelen kitle halinde tiroid nodülleri kendini belli edebilir.

Her iki durumda da iç hastalıkları doktoru veya herhangi bir alanda uzmanlaşmış olan doktor bunu fark ettiğinde sizi bir endokrinoloji  alanında uzmanlaşmış bir doktora yönlendirir.

Endokrinoloji uzmanı öncelikle bazı sorular sorabilir. Bu sorular tiroid nodülü düşünülmeden önce veya sonra sorulabilir. Bu sorular tiroid nodülü veya tiroid hastalıklarının sebebini anlamaya yöneliktir 

Bu sorular:

  • Hayatınız boyunca herhangi bir sebebe bağlı olarak boynunuza veya başınıza radyasyon tedavisi aldınız mı?
  • Ailenizde herhangi bir tiroid hastalığı var mı?
  • Daha önce ailenizde tiroid nodülü görülen oldu mu?

Tiroid bezinin salgısının artmasına veya azalmasına yönelik olan sorular sorulabilir.

Bu sorular: 

  • Son zamanlarda kilo alımı veya kilo verme gibi şikayetleriniz oldu mu?
  • Soğuğa dayanaksız mısınız?
  • Cilt kuruluğunuz var mı?
  • Yorgun veya halsiz hissediyor musunuz?

Alınan cevaplara ve hastanın tıbbi öyküsüne göre tetkikler ileri seviyelere taşınır.

  • Laboratuvar TestleriKişinin kanında bulunan tiroid hormonlarının seviyeleri ölçülerek yapılan değerlendirmelerdir. Bu hormonlar tiroid salgılatan hormon (TSH), T3 ve T4 (tiroksin) olabilir. Doktor bu hormonların normale göre az veya çok olma durumlarını değerlendirir
  • Tiroid Ultrasonografisi: Ultrasonografi ses dalgalarını kullanarak vücut içinden genel hatlarıyla bir görüntü alabilme işlemedir. Tiroid ultrasonografisinde ultrason cihazının probu (ses dalgaları yollayıp görüntüyü algılayan alet) tiroid bezinin bulunduğu boyun kısmına bir sıvı sürülmesinin ardından tutulur. Bu yöntem ile tiroid nodülleri rahatlıkla saptanır. Bununla birlikte nodülün büyüklüğü, nodülün soğuk veya sıcak nodül olduğunun da tespiti yapılabilmektedir.  
  • Tiroid SintigrafisiTiroid bezinin iyodu ne kadar tutup tutmadığını anlamak için yapılır. Radyoaktif iyot içeren bir sıvı hastaya verilir. Ve tiroid bezi görüntülenir. Tiroid bezinin  ve nodülünün aktifliği saptanır. Bu sintigrafi sonucuna göre tiroid nodülünün iyodu tutma miktarına bağlı olarak sıcak veya soğuk nodül adlandırılması yapılır.
    • Sıcak nodül: Sıcak nodüller soğuk nodüllere göre kanser riski daha azdır. Fonksiyonel nodüller olarak geçer 
    • Soğuk nodül: Bu nodüllerin sıcak nodüllere göre  kanserleşme riski daha yüksektir. Bu sebeple tedavi planlanırken bu bilgi önemlidir. Bu nodüller fonksiyonel değildir. 
  • İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi: Doktorun verdiği karara göre bazı tiroid nodüllerinin içeriği tespit etmek için ince uzun bir iğne ile tiroid bezinden örnek alınır. Bu sıvı laboratuvarda değerlendirilir ve tiroid nodülünün niteliği ve tedavi şekli belirlenir.

Tiroid Nodülü Tedavisi

Hekim tedaviye karar verirken hastanın hikayesine, muayene sonuçlarına, biyopsi sonuçlarına, ultrasonografi sonuçlarına, sintigrafi sonuçlarına göre karar verir.

Nodülün büyüklüğüne, sayısına, sert yada yumuşak olmasına ve hareket edip etmediğine, ailede tiroit kanseri öyküsü varlığına, daha önceden tespit edilen nodül büyümesi varlığına, radyasyona maruz kalma var mı diye bakılır. 

Yapılan testler sonucunda büyük, kenarları düzensiz olan, kireçlenme alanları içeren nodüllerin kansere dönüşme olasılıkları daha fazladır.

USG ve biyopsi sonuçlarına göre tedavi yönlendirilir. Biyopside iyi huylu çıkan nodüllerin 6-18 ay aralıklarla klinik, ultrasonografi ve laboratuvar tetkikleriyle takibi önerilir. İyi huylu lezyonlarda bası semptomlarının olması, hastanın radyoterapi almış olması, daha önceden tespit edilmiş nodülün boyutunun artması, ultrason bulgularının değişmesi ve kozmetik nedenlerden dolayı tedaviye ihtiyaç duyulur.

İyi huylu ama tedaviye ihtiyaç duyulan ve tek nodülü olan hastalarda seçilen cerrahi yöntemler lobektomi ve isthmusektomidir. (tiroid bezinin bir kısmının çıkarılması ve sağ ve sol tiroid bezini birbirine bağlayan bandın çıkarılması). 

Bu yöntemler hastaya yapılacak minimum cerrahilerdir. İyi huylu ama tedaviye ihtiyaç duyulan ve birden fazla nodülü olan hastalarda seçilen cerrahi yöntem totale yakın tiroidektomi (gırtlaktan geçen sinirin olduğu kısım hariç tüm tiroid bezinin çıkarılması) veya total tiroidektomidir (tüm tiroit bezinin çıkarılması). 

Nodül tedavisinde levotiroksin (T4,tiroid hormonu ilacı) rutinde önerilmez ama bazı genç hastalarda ve iyot eksikliği bölgesinde yaşayan küçük nodülleri olan kişilerde kullanılabilir. 

İlaçla tedavisinde hastaya tiroid hormonu verilir ve nodül büyümesinin azalması, durması yada nodülün küçülmesi beklenir. İlaç tedavisi hastaların %30 unda etkilidir ve küçülme olsa bile çok az miktardadır. Bu ilaçlar hipertiroidiye (tiroid bezinin fazla çalışması) neden olabileceğinden kalp rahatsızlıkları yapabilir. 

Uzun süreli kullanımında kemik erimesi, omurga çökmesi ve kırıklara neden olabilir. Bu yüzden ilaç tedavisi iyi bir seçenek olarak görülmemektedir.

Birden fazla nodülü olanlarda tercih edilecek bir diğer yöntem ise radyoaktif iyot tedavisidir.

Uygulaması kolaydır ve nodüllerin 1-2 yıl içinde %15-60’a yakın küçülmesini sağlar. Ancak bu tedavi sonrası genelde hipotiroid (tiroid bezinin az çalışması) geliştiğinden ömür boyu ilaç tedavisine (ağızdan tiroit hormonu alımı) gerek duyulur. Ayrıca yüksek radyasyon dozu verilmesi kanser gelişme ihtimalini arttırır.

Sintigrafi sonucu sıcak nodül olduğuna karar verilirse iğne biyopsisi yapmaya gerek yoktur. Çünkü sıcak nodüller genellikle kanser olmaz. Sayı olarak bir tane ve karakter olarak  sintigrafi sonucu sıcak nodül tespit edilirse tedavide radyoaktif iyot tedavisi denenebilir. 

Ancak sıcak nodül büyüklük açısından değerlendirildiğinde 2 santimetreden daha büyükse ya da küçük olmasına rağmen  çok fazla sayıda sıcak nodül varsa ameliyatla çıkarılabilir.

İçinde sıvı olan nodüller (kistik nodüller) tedavisiz takip edilir veya cerrahi olarak çıkarılır. İçinde sıvı olmayan solid (katı) nodüllerde cerrahi ön planda düşünülür.

Embolizasyon ve Perkütan Ablasyon

İyi huylu olmasına rağmen büyüyen, şikayet yaratan nodüllerde cerrahi yerine perkütan ablasyon ve embolizasyon yöntemleri de tercih edilebilir.

Embolizasyon yöntemi anjiyografi ile tiroit bezini besleyen damarların tıkandırılmasıdır. İşlem lokal anestezi altında kasıktan girilerek yapılır. Boyunda kesi izi olmayacağından kozmetik açıdan avantajlı bir yöntemdir. 1 gün hastanede yatış süresi vardır. 

Embolizasyon yöntemi sonrası nodüller küçülür fakat tiroid bezi işlevini kaybetmez. Tiroid bezi işlevini yitirmediğinden dolayı hasta ömür boyu tiroid hormonu ilacı kullanmak zorunda kalmaz.

 Perkütan ablasyon yöntemi boyundan ultrason eşliğinde iğneler ile nodüllerin içine girilip nodüllere ısı verilerek yakılması yada alkol enjekte edilerek nodüle hasar verilmesidir. Hasar gören nodüller küçülür ve nodüllerin yaptığı bası etkisine bağlı nefes darlığı, yutma zorluğu ve ses azalması gibi şikayetler azalır hatta kaybolur. 

Nodüller az sayıda ise ilk tercih edilecek yöntem perkütan ablasyondur. Ama çok sayıda ise çok fazla iğne gerektirdiğinden bu yöntem yerine embolizasyon tercih edilir. İğnelerle ulaşılamayacak nodüllerde embolizasyon tercih edilir.

Tiroid Nodülü Tedavi Edilmezse

Tiroid nodülleri tedavi edilmezse büyümeye ve hücrelerinin değişmesine izin verilirse aşağıdaki durumlar gelişebilir.

Bu durumlar:

  • Tiroid nodülleri kansere dönüşebilir. Soğuk tiroid nodüllerinin kansere dönüşme ihtimali sıcaklara göre daha fazladır. Tiroid kanserleri öldürücü olabilir.
  • Hipotiroidiye bağlı sürekli halsiz hissetme, kilo alma, soğuğa hassasiyet, cilt kuruluğu, kabızlık, yüzde ödem, kas güçsüzlüğü, kas ağrıları, yüksek kolestrol seviyeleri, eklem ağrıları, düzensiz adet görmek, saç dökülmesi, kalp ritminde yavaşlama, depresyon, unutkanlık olur.
  • Hipertiroidiye bağlı sinirlilik hali, kalp çarpıntısı, kilo kaybı, yüksek tansiyon, şişmiş büyümüş tiroid bezi, gözlerin dışa doğru çıkması, ışığa hassasiyet, çift görme, kırmızı göz ve şişmiş göz kapakları olur.
  • Bası semptomlarına bağlı yutma güçlüğü, nefes darlığı, ses kısılması yapabilir.
  • Tiroid nodülleri bazen kistik (içi sıvı dolu kitle) yapıdadır. Bu kistik yapı halk arasında tiroid nodülü kireçlenmesi olarak da bilinir.  Bu kistik yapılar aniden patlayabilir. Tiroid nodülü kanamaları olarak bilinir. Ani ağrı ve nefes darlıkları yapabilir.

Tiroid Nodülü Ne İyi Gelir?

Düzenli ve dengeli beslenme tiroid fonksiyonlarını olumlu yönde etkiler. Tiroid nodülleri tiroid fonksiyonlarını bozabileceği için bazı besinler tiroid nodülüne sahip kişilere iyi gelebilir. 

Özellikle aşağıda ki besinler tiroid bezinin sağlığı açısından çok önemlidir:

  • İyot içeren besinler: Bazı kabuklu deniz ürünleri, deniz yosunları, yumurta, süt ve süt ürünleri, kızılcık, kaya tuzu, yeşil yapraklı sebzeler(maydanoz, ıspanak). İyot tiroid hormonu üretiminde kullanılır. Vücuttaki iyot dengesi çok önemlidir, iyodun fazlası da eksikliği de tiroid fonksiyon bozukluğu yapar.
  • Tiroid organımızın bozulmuş fonksiyonlarının düzenlenmesine ve bozulmuş hormon seviyelerinin normale döndürülmesine Selenyum elementi içeren besinler yardımcı olabilir. Bu besinler: Brezilya fındığı, hindi, kahverengi pirinç, süt, muz, yoğurt, mısır gevreği, şeftali, sardalya, pisi balığı olabilir. Sardalya, Selenyum bağışıklık sistemimizi düzenleri, tiroid bezi onarımını sağlar. Hipotiroidisi olan hastalarda takviye selenyum önerilir.
  • Çinko içeren besinler hipotiroid ve hipertiroid durumlarında tiroksin hormonu seviyesini düzenleyebilir ve kişiyi ötiroid (tiroid hormonu seviyelerinin normal olması) hale getirebilir: Her türlü büyükbaş ve küçükbaş hayvanın etinde bol miktarda çinko bulunur. Bununla birlikte yumurtada da çinko bulunur. Kuru bakliyatların da çinko içeriği zengindir. Tiroid hormonu sentezinde görev alan bir mineraldir. Çinkonun deri lezyonlarını iyileştirdiği, depresyonu azalttığı, saçları uzattığı görülmüştür o yüzden hipotiroidisi olanlarda çinko önerilir.
  • A vitamini içeren besinler: Havuç, patates, kabak, yeşil yapraklı sebzeler ıspanak ve lahana gibi. Bu yeşil yapraklı besinler tiroit bezinin iyot tutmasına yardımcı olabilir. Tiroid hormonlarını düzenler.
  • D vitamini içeriği zengin olan besinler: Somon veya sardalya gibi bazı balık türleri, yumurta sarısı, süt, mantar. D vitamini eksikliği hipertiroidizm ve kemik erimesine neden olur.
  • Demir içeren besinler: Yeşil besinler, kuruyemiş, sığır eti, kinoa, mercimek. Demir eksikliği tiroksin adı verilen ve tiroid hormonundan salgılanan hormonun sentezini bozar.
  • B vitamini içeren besinler: biber, ıspanak, sığır eti, Antep fıstığı, yumurta, somon balığı, ton balığı. B6 vitamini tiroid hormon sentezini sağlar. B12 ve B2 eksikliği tiroid hastalıklarına yol açar.
  • Tirozin içeren besinler: Fasulye, hindi eti, yulaf, tavuk, yumurta, peynir. Tirozin bir aminoasittir. Tiroid hormonunun yapıtaşıdır. Bu sebeple hipotiroidi görülen tiroid nodülü olgularında kullanılması belirtilerin azalmasını sağlayabilir.
  • C vitamini içeren besinler vücut için zehir etkisi yapabilecek ve tiroid fonksiyonlarını bozacak maddeler için etkilidir. C vitamini açısından zengin besinlere portakal suyu, yeşil biber, kivi ve brokoli örnek verilebilir.
  • Omega-3 tiroid organının savunulmasında rol alır. Tiroid bezinin yıkımını önler. Tiroid nodülü olan kişilerde tiroid bezi yıkılabilir. Omega-3 bu açıdan koruyucudur. Balık türleri ve büyükbaş hayvan türlerinin etinde bol miktarda omega-3 bulunur. Ayrıca balık yağında da vardır.

Tiroid Nodülü Ne İyi Gelmez?

Bazı maddeler ve davranışlar tiroid nodülü olan kişilerde görülen belirtileri kötüleştirebilir.

Bunlar aşağıdaki gibi olabilir.

  • Sigara içmek
  • Ağır metal kirliliğine maruz kalmak tiroid nodülleri için zararlı olabilir. Belirtileri şiddetlendirebilir.
  • Tarım ilacı kalıntılarına maruz kalmak da tiroid nodülleri için zararlıdır.
  • Antibiyotik kullanımı sonucu bağırsak florasının bozulması da tiroid nodüllerinin belirtilerinin artmasına sebep olabilir.
  • Yetersiz ve düzensiz beslenme vitamin ve minerallerin alınmamasına bağlı olarak tiroid nodüllerinin büyümesine sebep olabilir.
  • Kronik enfeksiyonlar
  • Alkol
  • Düzensiz uyku
  • Kanserojen maddelere maruz kalmak
  • Tere tohumu tüketimi tiroid nodülleri ve tiroid hastalıkları için zararlıdır. Bu bitkileri tüketmek vücut için zehirli etki yapabilir.

Tiroid Nodülü İlaçları

Levotiroksin adı verilen ve vücutta T4 (tiroksin hormonu) gibi etki eden ve tiroid eksikliklerinde kullanılan bir ilaçtır. 

Bu ilaç tiroid nodülü tedavisinde kullanılabilir. Bu ilaç yani hormon sayesinde tiroid nodülünün küçülmesi veya büyümesinin durması hedeflenir. Küçük nodüle sahip hastalarda işe yaradığı gösterilmiştir.

Tiroid Nodülü Ameliyatı

Kötü huylu gelen, kansere dönüşme ihtimali yüksek olan nodüllerde cerrahi önerilir. Hastanın tiroid hormonları normal ise cerrahi hemen uygulanabilir. Fakat hormon üretimi fazla ise ilaçla hormon seviyeleri normale getirilir, sonra cerrahi uygulanır. 

Tiroid hastalıklarında uygulanan cerrahi yöntemler:

  • Nodülektomi: Sadece tiroid nodülünün çıkarılmasıdır. Tercih edilmeyen cerrahidir.
  • Lobektomi: Tiroid bezinin bir kısmının çıkarılmasıdır.
  • Subtotal Tiroidektomi: Tiroit bezinin bir lobunun arka kısmında bırakılan tiroid dokusu dışında tüm tiroidin çıkarılmasıdır.
  • Totale Yakın Tiroidektomi: Gırtlaktan geçen sinirin olduğu kısım hariç tüm tiroid bezinin çıkarılmasıdır.
  • Totel Tiroidektomi: Tüm tiroit bezinin çıkarılmasıdır.

Tiroid nodülü biyopsi sonucunda aşağıdakiler varsa total tiroidektomi tercih edilir:

  • 4 cm ve üstünde nodül olması
  • Atipik (kansere dönüşme eğiliminde olan)hücreler görülmesi
  • Kanser açısından şüpheli durumlar görülmesi
  • Ailesinde tiroid kanseri öyküsü varsa
  • Kişi radyasyona maruz kaldıysa

Cerrahi başarılı bir tedavidir, fakat bazı dezavantajları vardır:

  • Genel anestezinin olağan risk faktörleri.
  • Hastanede yatış gerektirmesi ile hayata dönmenin uzaması.
  • Kozmetik açıdan kötü olan boyunda geniş bir yara izi.
  • Ses kısıklığının oluşmasına bağlı olarak kalıcı problemler.
  • Sinir yaralanmalarına yol açması
  • Ömür boyu tiroid hormonu kullanacak olmak zorunda kalmak.
  • Hipoparatiroidi (kalsiyumun vücuttaki miktarının ve yerinin düzenlenmesini sağlayan hormonun yetersizliği)
  • Hipokalsemi ( kandaki kalsiyum seviyelerinin düşük olması)
  • Ameliyat sonrası kanamalara bağlı olarak görülen sıkıntılar
  • Yara yerinde enfeksiyon sonucu ek tedavi ihtiyaçları

Hamilelikte Tiroid Nodülü

Hamilelik süreci tiroid bezinde ve tiroid hormon salgılanmasında bazı değişiklikler yapabilir.

Bu nedenle, daha önce tiroid problemi yaşamamış kadınlarda bile hipotroidi ve hipertiroidi gibi tiroid fonksiyon bozuklukları hamilelik sırasında veya sonrasında gelişebilir.

Bu değişikliklere bağlı olarak tiroid nodülleri oluşabilmektedir. Bu nodüller hamilelik süresince veya hamilelikten sonra fark edilebilir. Daha öncesinde belirti göstermeyen ve küçük olan bazı nodüller ise hamilelikte fark edilebilir.

Gebelik süresince tiroid nodülünün bebeğe ve gebeye bir zarar verip vermeyeceği takip edilmelidir. Bununla birlikte tiroid nodülünün iyi huylu tiroid nodülü veya kötü huylu tiroid nodülü olmasının belirlenmesi çok da önemlidir.

Tiroid nodülleri gebede herhangi bir bulgu vermeyebilir bununla  birlikte, hipertiroidizm veya hipotiroidizm yapabilir.

  • Gebelikte nodüllere bağlı hipotiroid gelişirse: Bebekte zeka gerilikleri, düşük riski, doğum sonrası kanamalar görülebilir.
  • Gebelikte nodüllere bağlı hipertiroid gelişirse: Düşük riski, erken doğum, bebekte ve annede kansızlık, artmış enfeksiyon riski, ölü doğumlar görülebilir.

 Bu tiroid fonksiyon değişiklikleri gebenin ve bebeğinin sağlığını etkileyebilir. Bu durumlara bağlı olarak doktor takibi çok önemlidir.  Böylece tedavi yapılması gerekiyor mu gerekmiyor mu karar verilir. 

Hamilelikte Tiroid Nodülü Teşhisi

Gebelikte nodüllerin saptanması ultrasonografi ile olur.

Gebelikte ultrasonografi ile bir tiroid nodülü saptanırsa ve bu 1 santimetreden büyükse bu nodülün iyi huylu mu kötü huylu mu olduğu yönünde bir tespit gerekir. 

Bunu tespit etmek için normal insanlarda olduğu gibi ince iğne aspirasyon biyopsisi adı verilen iğne ile tiroid nodülü biyopsisi yapılır. İnce bir iğne ile alınan örnek laboratuvarda değerlendirilir ve tedavi planlanır.

Hamilelikte Tiroid Nodülü Tedavisi

Biyopsi sonucunda kötü huylu gelen ve erken evrede olan tiroid nodüllerine gebeliğin 3 – 6 aylarından cerrahi yapılıp nodül çıkartılabilir. 

Ama gebeliğin sonuna doğru bir nodül tespit edildiyse ve belirtileri de gebe ve bebek için çok riskli değilse ameliyat ile nodülün çıkarılması doğum sonrasına bırakılabilir. 

Bu her doktorun kendi kararına göre değişir.

Tiroid nodülü olan gebeler ve emzirme döneminde radyoaktif iyot tedavisi bebeğin gelişimi için çok tehlikelidir ve yapılmaz

Çocuklarda Tiroid Nodülü

Tiroid nodülleri yetişkinlerde çocuklara göre çok daha yaygındır. Özellikle yaşlandıkça nodüllerin oluşması daha da artar. Tiroid nodüllerinin çocuklarda çok daha az yaygın olduğu bilinmektedir. Çocuklarda bulunan nodüllerde erişkinlere göre tiroid kanseri riski artar. 

Bununla birlikte çocuklarda da çoğu tiroid nodülü iyi huyludur ve kansere dönüşme ihtimali çok düşüktür. Çocuklarda ve ergenlerde bulunan nodüllerin %75'inden fazlasının iyi huylu olduğu tahmin edilmektedir.

Çocuklarda da tiroid nodülünün tespiti ultrasonografi ile yapılmaktadır. İyi ve kötü huylu olmasının araştırılması da ince iğne aspirasyon biyopsisi ile yapılır.

Tedavide yetişkinlerde olduğu gibi planlanır. Eğer iyi huylu ise nodül çıkartılmadan büyüyor mu diye 6-12 ay süre zarflarında takip edilmelidir. Büyüyen nodüller cerrahi olarak çıkarılabilir. Kötü huylu nodüllerde ise cerrahi olarak nodülün çıkarılması gerekir.

Bebeklerde Tiroid Nodülü

Tiroid nodüllerinin belirtileri teşhisi tedavisi belirtileri yetişkinler ve çocuklarla aynıdır.

Ancak bazen boyundaki bir tiroid nodülü gibi görünen bir kitle  tiroid nodülü olmayabilir. Bu kitle tiroglossal kanal kisti adı verilen ve bebeğin anne karnındaki gelişimi sırasında tiroidin oluşum anormalliklerden kaynaklanan içi sıvı dolu bir kesedir.

Bunun gibi diğer boyun kitleleri ve kistleri bazen tiroid nodülleriyle karıştırılabilir. Bunun teşhisinin yapılması ve  tiroid nodüllerinden ayrılması çok önemlidir. Buna göre tedavi ve teşhis planlaması değişir.

Tiroid Nodülü için Hangi Doktora Gidilmeli?

Aşağıdaki belirtiler kişide bir tiroid nodülü gelişmesi sonucu olabilir.

Bu belirtiler:

  • Son zamanlarda tiroid hormonunun fazla ya da az çalışmasına bağlı olarak aşırı kilo alımı veya aşırı kilo verme
  • Herhangi bir viral (virüs ile olan) veya bakteriyel  enfeksiyon olmamasına rağmen üşüme ve titreme nöbetleri
  • Sebebi açıklanamayan ve hayat kalitesini düşüren kabızlık, şişkinlik ve hazımsızlık şikayetleri
  • Yüz ve göz altlarında belirgin şişkinlikler
  • Saç ve tırnaklarda sebepsiz yere kendiliğinden kırılmaları olan kişiler
  • İş yapmak isteyemeyecek seviyede halsizlik ve yorgunluk şikayeti olanlar

Yukarıdaki gibi belirtilere sahip kişilerde tiroid hastalıkları ve tiroid nodülleri araştırılmalıdır. Bu belirtileri olan kişiler bir iç hastalıkları uzmanına muayene olmalıdır. 

İç Hastalıkları uzmanı gerek görürse ileri tetkikler için bir Endokrinoloji uzmanına sizi yönlendirebilir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
1
0
Makeleyi Paylaşın

Tiroid nodülü ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Tiroid Nodülü Neden Büyür?

Tiroid nodülünün neden büyüdüğü tam olarak bilinmemektedir. Bu bilgi ile birlikte tiroid hormonunun fazla olmasının tiroid nodülü büyümesine yol açtığı düşünülmektedir. Tiroid nodülü büyümesinin genetik temeli olduğu ve ailede tiroid hastalıkları öyküsü olanlarda sıktır.

Ass. Dr. Samet Töken

Tiroid Nodülleri Nasıl Küçülür, Küçülür Mü?

Tiroid nodülleri uygun tedavi ile küçülebilir. Bu tedavide levotiroksin adı verilen ve yapay olarak üretilen tiroksin hormonu işe yarayabilir. Bu ilaç ile tedavide yapılan araştırmalara göre %30 olguda tiroid nodülünün küçüldüğü kayıt edilmiştir. Bununla birlikte radyoaktif iyot tedavisi tiroid nodüllerini küçültebilir. 

Ass. Dr. Samet Töken

Tiroid Nodülü Öksürük Yapar Mı?

Tiroid nodülleri solunum yollarına bası yapma sonucunda nadiren de olsa öksürük yapabilirler. Tiroid nodülleri solunum yollarına bası yapıyorsa eğer nodülün çıkartılması şarttır. Bası yapacak kadar  büyümüş nodüllerin hastanın hayat kalitesini düşürmesi sebebiyle iyi huylu veya kötü huylu olmasına bakılmaksızın çıkartılması gerekir. 

Ass. Dr. Samet Töken

Tiroid Nodülü Nefes Darlığı Yapar Mı?

Tiroid bezi yemek borusunun önünde boyundadır. Bu yolda yemek borusuna paralel olmak üzere soluk borusu da bulunur. Tiroid nodüllerinin solunum yollarına bası yapması sebebiyle nefes darlığı meydana gelebilir. Nefes darlığı yapan nodüllerin iyi veya kötü huylu olduğuna bakılmaksızın çıkartılması gereklidir. 

Ass. Dr. Samet Töken

Tiroid Nodülü Ağrı Yapar Mı?

Tiroid nodülü bazı kişilerde kas ağrıları bazı kişilerde de boğaz ağrısı yapabilir. Kas ağrıları tiroid hormonunun fonksiyonel bozukluğuna bağlı olarak gerçekleşir. Boğaz ağrıları ise boyunda bulunan nodülün büyümesi ve buna bağlı olarak bası yapması sebebiyle olur.

Ass. Dr. Samet Töken

Tiroid Nodülü Ne Zaman Alınmalı?

Tiroid nodülleri yaptığı bazı belirtilere ve iyi huylu veya kötü huylu olmasına bakılarak alınmalıdır. Bu belirtiler arasında en önemli olan nefes yollarına bası sonucuna  bağlı nefes darlığıdır. Bu belirtiler dışında iyi huylu ancak büyüyen nodüller çıkartılmalıdır. Kötü huylu olduğu tespit edilen soğuk nodül veya sıcak nodüller kesinlikle ameliyat ile alınmalıdır.

Ass. Dr. Samet Töken