Rahim kanaması, adet döngüsü dışında veya anormal şiddette görülen vajinal kanamalardır. Üreme çağındaki kadınların %30’unda görülen bu durum, hormonal dengesizliklerden kansere kadar uzanan ciddi sağlık sorunlarının işareti olabilir.
Rahim Kanamasının Temel Nedenleri
Anormal uterin kanamanın (AUK) altında yatan nedenler yaşa ve risk faktörlerine göre değişir. Hormonal dalgalanmalar en yaygın sebeptir. Östrojen-progesteron dengesizliği, rahim iç tabakasının (endometrium) düzensiz kalınlaşmasına yol açarak kanamayı tetikler. Polikistik over sendromu (PKOS) ve tiroid bozuklukları da hormonal kaynaklı kanamalara neden olur.
Diğer Önemli Nedenler
- Yapısal Anomaliler: Rahim miyomları, polipler veya adenomyozis.
- Enfeksiyonlar: Endometrit (rahim içi enfeksiyonu) veya servisit.
- Kanama Bozuklukları: Von Willebrand hastalığı gibi pıhtılaşma sorunları.
- İlaç Yan Etkileri: Doğum kontrol hapları, antikoagülanlar veya hormon tedavileri.
- Onkolojik Nedenler: Endometrium veya rahim ağzı kanseri (özellikle menopoz sonrası kanamalar).
Belirtiler ve Alarm İşaretleri
- Adetlerin 7 günden uzun sürmesi veya 21 günden sık olması
- Bir saatte 2’den fazla ped değiştirme ihtiyacı
- Kan pıhtılarının çapının 2.5 cm’den büyük olması
- Menopoz sonrası herhangi bir kanama
- Cinsel ilişki sonrası lekelenme
- Halsizlik, baş dönmesi gibi anemi belirtileri
Teşhis Yöntemleri
- Detaylı Öykü: Kanama paterni, eşlik eden ağrı, ilaç kullanımı.
- Fizik Muayene: Rahim boyutu ve hassasiyetinin değerlendirilmesi.
- Ultrason: Transvajinal USG ile endometrium kalınlığı ölçümü.
- Laboratuvar: TSH, prolaktin, koagülasyon testleri.
- Görüntüleme: Salin infüzyon sonohisterografi (SIS) ile polip/miyom tespiti.
- Biyopsi: Endometrial örnekleme (35 yaş üstü zorunlu).
Tedavi Yaklaşımları
Medikal Tedaviler:
- Hormonal Düzenleyiciler: Doğum kontrol hapları, progesteron içeren rahim içi araç (Mirena).
- Antifibrinolitikler: Traneksamik asit ile kanama kontrolü.
- NSAİİ’ler: Kanama miktarını %30 azaltan ibuprofen.
Cerrahi Seçenekler:
- Histeroskopik rezeksiyon: Polip veya küçük miyomların alınması.
- Endometrial ablasyon: Rahim içi dokunun kontrollü tahribatı.
- Histerektomi: İleri yaş veya tedaviye dirençli vakalarda.
Acil Müdahale Gerektiren Durumlar
- Tek seferde 10’dan fazla ped kullanımı
- Bilinç bulanıklığı veya bayılma
- Nabzın 100’ün üzerinde olması
- Hemoglobinin 7 g/dL altına düşmesi
Önleme ve Yaşam Tarzı Önerileri
- Demir içerikli besinlerle (kırmızı et, pekmez) beslenme
- Stres yönetimi için yoga veya nefes egzersizleri
- Obezite kontrolü (vücut kitle indeksi <25)
- Sigara ve alkolden kaçınma
Hangi Doktora Başvurulmalı?
Anormal kanamalarda jinekolog ilk başvuru noktasıdır. Altta yatan hematolojik nedenlerde iç hastalıkları uzmanı, onkolojik şüphelerde jinekolojik onkolog devreye girer. Tanı konulmamış kanamalarda alternatif tedavilerden kesinlikle kaçınılmalıdır.
