Anne karnında bebeğin böbreklerinde genişleme (pelvikaliyektazi), gebelik takipleri sırasında sık karşılaşılan bir durumdur. Bu durum, idrar yollarındaki tıkanıklık veya diğer yapısal anomaliler nedeniyle ortaya çıkabilir. İşte fetal böbrek genişlemesinin nedenleri, teşhis süreci ve yönetimine dair detaylar:

Pelvikaliyektazi Nedir?
Pelvikaliyektazi, böbrek pelvisinin genişlemesi anlamına gelir. Ultrasonografi ile saptanan bu durum, hafif (5-10 mm) veya şiddetli (>15 mm) olarak sınıflandırılır. Çoğu hafif vaka gebelik ilerledikçe kendiliğinden düzelirken, şiddetli olanlar doğum sonrası takip gerektirebilir.

Anne Karnında Böbrek Büyümesinin Başlıca Nedenleri

1. İdrar Yolu Tıkanıklıkları: Üreteropelvik bileşke darlığı (UPJ darlığı), en sık görülen nedendir. İdrarın böbrekten mesaneye geçişini engelleyen bu durum, tek veya çift taraflı olabilir.
2. Vezikoüreteral Reflü (VUR): İdrarın mesaneden böbreğe geri kaçması, tekrarlayan enfeksiyonlara ve böbrek hasarına yol açabilir.
3. Genetik Sendromlar: Down sendromu veya Prune-Belly sendromu gibi durumlarla ilişkili olabilir.
4. İdrar Yolu Enfeksiyonları: Nadiren fetal dönemde enfeksiyonlar böbrek genişlemesine neden olabilir.
5. İdrar Yolu Taşları: Çok nadir olmakla birlikte, fetal dönemde taş oluşumu tıkanıklık yapabilir.

Teşhis Yöntemleri

• Detaylı Ultrason: Gebeliğin 18-22. haftalarında yapılan detaylı ultrason, böbrek boyutunu ve idrar akımını değerlendirir.
• Amniyon Sıvısı Ölçümü: Oligohidramniyos (sıvı azlığı) varsa böbrek fonksiyonları sorgulanır.
• Manyetik Rezonans (MR): Şiddetli vakalarda ek anatomik detaylar için kullanılabilir.

Doğum Sonrası Takip
Doğumdan sonraki 48 saat içinde yenidoğana renal ultrason yapılır. İdrar akımını değerlendirmek için voiding sistoüretrografi (VCUG) veya diüretikli böbrek sintigrafisi gibi ileri tetkikler planlanabilir.

Tedavi Yaklaşımları

• Hafif Olgular: Genellikle kendiliğinden düzelir. İlk 1 yıl boyunca 3 ayda bir ultrason takibi yeterlidir.
• Orta-Şiddetli Olgular: İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek için profilaktik antibiyotik başlanabilir.
• Cerrahi Müdahale: UPJ darlığı gibi tıkanıklıklarda pyeloplasti ameliyatı ile darlık giderilir.

Gebelikte Yapılması Gerekenler

• Perinatoloji uzmanı ile düzenli kontroller.
• Amniyon sıvısı volümünün takibi.
• Genetik anomaliler için koryon villus biyopsisi veya amniyosentez önerilebilir.

Ebeveynlere Öneriler

• Panik yapmadan doktorun önerdiği takip programına uyun.
• Doğum sonrası bebeğin idrar çıkışını gözlemleyin.
• Tekrarlayan ateş durumunda idrar yolu enfeksiyonu şüphesiyle çocuk nefrolojisine başvurun.