Nazofarenks kanseri, burun boşluğunun arka kısmı ile boğazın üst bölgesini birleştiren nazofarenks bölgesinde gelişen nadir ancak agresif bir kanser türüdür. Erken teşhis edilmediğinde hayati risk taşıyabilen bu hastalık, Epstein-Barr virüsü (EBV) ile güçlü bir ilişki gösterir. İşte bu kanser türünün tehlikeli olup olmadığına dair detaylı bir analiz:
Nazofarenks Kanseri Neden Tehlikeli Kabul Edilir?
- Sinsi Belirtiler: İlk evrelerde burun tıkanıklığı, tek taraflı işitme kaybı veya boyunda şişlik gibi spesifik olmayan belirtilerle kendini gösterir. Bu da erken teşhisi zorlaştırır.
- Agresif Yapı: Hızlı büyüyerek lenf düğümlerine ve uzak organlara yayılma eğilimindedir.
- Anatomik Konum: Kritik sinir ve damar yapılarına yakınlığı nedeniyle cerrahi müdahale zordur.
Ana Belirtileri Nelerdir?
- Burun ve Kulakla İlgili: Tek taraflı burun tıkanıklığı, kanlı burun akıntısı, tinnitus (kulak çınlaması).
- Boyunda Kitle: Lenf düğümlerine yayılım nedeniyle boyunda ağrısız şişlik.
- Nörolojik Semptomlar: Çift görme, yüz felci (tümörün sinirlere baskısı sonucu).
Risk Faktörleri ve Nedenleri
- EBV Enfeksiyonu: Vakaların %95’inden fazlasında Epstein-Barr virüsü saptanır.
- Genetik Yatkınlık: Asya kökenli bireylerde daha sık görülür.
- Beslenme Alışkanlıkları: Tuzlanmış balık ve turşu gibi nitrozamin içeren gıdaların fazla tüketimi.
- Çevresel Faktörler: Formaldehit gibi kimyasallara mesleki maruziyet.
Teşhis Yöntemleri
- Endoskopik Muayene: Fleksibl endoskop ile nazofarenks bölgesi incelenir.
- Biyopsi: Şüpheli dokudan alınan örnek histopatolojik incelemeye gönderilir.
- Görüntüleme: MR ve PET-CT ile tümörün yayılım derecesi belirlenir.
- EBV DNA Testi: Kanda virüs DNA’sı araştırılır.
Tedavi Yaklaşımları
Nazofarenks kanserinde tedavi, tümörün evresine ve hastanın genel durumuna göre planlanır:
- Radyoterapi: Erken evre tümörlerde birincil tedavi yöntemidir. IMRT teknolojisi ile sağlıklı dokular korunur.
- Kemoterapi: Metastatik vakalarda cisplatin bazlı protokoller uygulanır.
- İmmünoterapi: PD-1 inhibitörleri (Pembrolizumab) ileri evrelerde kullanılır.
- Cerrahi: Sadece radyoterapiye dirençli lokal nükslerde sınırlı rol oynar.
5 Yıllık Sağkalım Oranları
- Evre I: %85-90
- Evre II: %70-75
- Evre III: %50-60
- Evre IV: %30-40
Korunma ve Erken Teşhis İpuçları
- EBV aşısı henüz olmasa da dengeli beslenme ve sigaradan uzak durmak riski azaltır.
- Kronik burun tıkanıklığı veya tek taraflı kulak şikayetlerinde KBB uzmanına başvurulmalıdır.
- Asya kökenli bireyler düzenli tarama programlarına katılmalıdır.