Globulin

Globulinler, karaciğer ve bağışıklık sistemi tarafından üretilirler ve kandaki proteinlerin %40’ını oluşturan bir çeşit protein grubudur.

Globulin Nedir?

Kanda albümin ve globulin olmak üzere iki sınıf protein bulunur. Globulinler, karaciğer ve bağışıklık sistemi tarafından üretilirler. Kandaki proteinlerin %40’ını oluşturan bir çeşit protein grubudur. Alfa 1, Alfa 2, beta ve gamma olmak üzere dört tür globulin proteini vardır. Albumin ise kandaki toplam proteinin yarısından fazlasını yani yaklaşık %60’ını oluşturur. Bu proteinler tüm hücrelerin ve dokuların önemli yapı taşlarıdır. Genel sağlığın yanı sıra büyüme ve gelişme için gereklidirler.

Globulin görevi enfeksiyonla savaşmak ve besin maddelerinin taşınmasına yardımcı olmaktır. Albuminler karaciğer tarafından yapılır ve sıvının kan damarlarından dışarı sızmasını engeller, dokuları besler ve vücuttaki hormonları, vitaminleri, ilaçları ve kalsiyum gibi maddeleri taşırlar. Albuminglobulin görevleri (proteinler), vücut fonksiyonlarını düzenleyen enzimleri ve hormonları oluşturmaktadır.

Globulin Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Globulin referans aralığı 2.6-4.6 g/dL olarak belirlenmiştir. Albumin normal değerleri ise 3.5-5.5 mg/dL’dir. Yapılan test ile albumin globulin oranı karşılaştırılır ve protein seviyelerindeki değişiklikleri nedeni hakkında bir bilgi alınmaya çalışılır. Total protein normal değeri yani albumin globulin oranı 6.5-8.5 mg/dL’dir.

Globulin Nasıl Ölçülür?

Globulin düşüklüğü ve yüksekliği, globulin testi ile ölçülür. Globulin albumin değerlerini test etmek için globulin testinin iki alt tipi olan toplam protein testi veya serum protein elektroforez testi kullanılır. Test koldan kan örneği alınarak yapılır.

Total protein testi, kandaki Alfa 1 globulin, Alfa 2 globulin ve beta globulin proteinlerinin miktarını ölçer. Test karaciğer fonksiyonunu ölçtüğünden albumin seviyeleri de kontrol edilir. Serum protein elektroforezi testi ise gamma globulini ve kandaki diğer proteinleri ölçer.

Hamilelikte Globulin Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelikte globin değeri tiroid bağlayan globulin adlı hormonun (tiroksin bağlayıcı globulin) artıp artmadığını kontrol etmek için yapılmaktadır. Toplam serum T4 hormonu gebelikte 0,03-0,1 mu/L’dir. Bu değerler hamilelikte belirli bir dozda arttığı için hipertiroidizm hastalığından kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak zordur bu nedenle ek testlere de ihtiyaç duyulur.

Hamilelikte antihemofilik globulin testi ise kanın pıhtılaşmasına bağlı olarak düşük gebelik veya ölü doğum, rahim içi gelişme geriliği, preeklampsi ve damar tıkanıklığı gibi durumların teşhisinde kullanılmaktadır.

Bebeklikte Globulin Değerleri Nasıl Olmalı?

Bebeklikte globulin değerlerinin değişmesi genellikle bağışıklık sistemi ile ilişkilidir. Bebeklikte immunoglobin normal değerleri 0.2-5.7 mg/dL aralığındayken kademeli olarak artış göstermektedir. 16 yaşın üstünde 55.5-121.3 mg/dL seviyelerine yükselmektedir.

Globulin Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Globulin düşüklüğü nedenleri arasında karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı, sindirim sistemi tarafından alınan proteinin düzgün bir şekilde sindirilememesi veya emilememesi, yetersiz beslenme, çölyak hastalığı veya iltihaplı bağırsak hastalığı gibi durumların varlığı sayılabilir.

Globulin Düşüklüğü Belirtileri

Globulin normal değerlerinin düştüğüne dair bazı belirti ve semptomlar bulunmaktadır. Bu semptomlar gamma globulin eksikliği nedeniyle karaciğer ve böbrek hastalığını düşündürebilir veya dokularda ödem gibi durumların varlığına işaret edebilir.

Karaciğer hastalığından kaynaklanan globulin düşüklüğü belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

Böbrek hastalığından kaynaklanan globulin düşüklüğü belirtileri ise şöyledir:

Globulin Düşüklüğü Tedavisi

Kan tahlilinde globulin düşüklüğü tedavisi, yapılan diğer testlerle tanısı konulan hastalığın türüne bağlı olarak değişmektedir. Karaciğer hastalığı varsa düzenli kontroller ve karaciğer fonksiyonunu korumaya yönelik önlemlerin alınması söz konusudur. Böbrek hastalığı durumunda ise böbreğin aldığı hasara göre tedavi planı hazırlanır. Tedavi, diyet değişikliklerinden böbrek nakline kadar farklılık gösterebilir.

Yetersiz beslenme kaynaklı globulin düşüklüğü durumunda eksik olan besin maddeleri vücuda yeniden kazandırılmaya çalışılır. Çölyak hastalığının neden olduğu bağırsak hasarının ise neredeyse büyük çoğunluğu tedaviye yanıt vermektedir. Uygulanacak glütensiz diyetlerle globulin seviyelerinde düşme ve bağırsaklarda iyileşme görülebilir.

Globulin Düşüklüğüne Ne İyi Gelir? 

Globulin düşüklüğüne yetersiz beslenme neden olmuş olabilir. Bu durumda sağlıklı ve dengeli beslenmek globulini yükseltmek için önemlidir. Diyete dahil edilebilecek besin grupları şu şekilde sıralanabilir:

  • Meyve ve sebzeler
  • Süt ve süt ürünleri
  • Pirinç, patates, makarna gibi nişastalı yiyecekler
  • Et, balık ve yumurta gibi protein kaynakları

Globulin Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Globulin düşüklüğü tedavi edilmediğinde hastalığın seyri ilerleyecek ve hasarın boyutuna bağlı olarak ek operasyonlara ihtiyaç duyulacaktır. Böbreklerde ve karaciğerde geri dönüşü olmayan hasarlar oluşabilir. Böbrek ve karaciğer nakline ihtiyaç duyulabilir.

Globulin Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Globulin yüksekliği saptanan kişilerde kemik iliği bozuklukları (lösemi ve multipl miyelom gibi), otoimmün hastalıkları, kronik enfeksiyon hastalıkları (viral hepatit veya HIV gibi), dehidrasyon ve romatoid artrit gibi hastalıklar görülebilmektedir.

Globulin Yüksekliği Belirtileri

Globulin yüksekliği tanısı koyabilmek için testlerin yanı sıra hastalık öyküsü dinlenir ve fiziksel muayene yapılır. Globulin yüksekliğine neden olan durumlara göre belirtiler de farklılık gösterir.

Kronik enfeksiyon hastalıklarının belirtileri arasında kilo alma, ishal veya kabızlık, asit reflü, yorgunluk, ağrı, kaygı, ruh hali değişiklikleri ve depresyon bulunmaktadır. Akut iltihabın belirtileri ise kızarıklık, şişme, işlev kaybı, ağrı ve sıcaklık hissidir. Dehidrasyon susuzluk, ağız kuruluğu, koyu renkli ve kokulu idrar, baş dönmesi, az idrara çıkma ve yorgunlukgibi belirtilerle kendini göstermektedir.

Multipl miyelom hastalığı belirtileri kemiklerde zayıflama ve kemik ağrısı, karpal tünel sendromu, kandaki kalsiyum düzeyinin artmasıyla görülen kemik yıkımı yani hiperkalsemi (iştahsızlık, bulantı, susuzluk, yorgunluk, kabızlık ve kafa karışıklığı), anemi, tekrarlayan enfeksiyonlar, aşırı kanama ve morarmadır.

Globulin Yüksekliği Tedavisi

Globulin yüksekliği tedavisi, değerin normalin üzerine çıkmasına neden olan hastalığa bağlı olarak yapılır. Örneğin, kemik iliği hastalıklarında enfeksiyon, anemi ve kanama gibi komplikasyonlar geliştiğinde antibiyotik tedavisi uygulanır. Gerektiğinde kan transfüzyonu yapılır. Kan sulandırıcı ilaçlar ile tedavi uygulanabilir. Kemiklerin zayıflamasını yavaşlatan ilaçlar kullanılması istenebilir. Kemoterapi tedavisi, radyasyon tedavisi veya kök hücre nakli gibi uygulamalara başvurulabilir.

Dehidrasyon durumunda ise kişinin hem sıvı hem de elektrolit değerleri düzelene kadar hastanede gözetim altında kalması istenebilir. Bu süreçte intravenöz sıvılarının uygulanmasını içeren bir tedavi gerekebilir.

Globulin Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

Globulin yüksekliği dehidrasyona bağlıysa hastanın bol su ve sıvı tüketmesi istenir. Aynı şekilde hastanın böbrek fonksiyonlarını koruma altına almak için multipl miyelom hastalığında da bol miktarda sıvı tüketilmesi önerilir.  

Globulin Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Globulin yüksekliği tedavi edilmediğinde hastada ciddi komplikasyonlara neden olabilecek bir durumdur. Dehidrasyon hızlı yayılma reaksiyonu gösterdiğinde beyinde sıvı birikimi oluşabilir. Fark edilmeyen ve tedavisi geciken lösemi ve multiple miyelom gibi kemik iliği hastalıkları ölümle sonuçlanabilir.

Makaleyi faydalı buldun mu?
7
4
Makeleyi Paylaşın

Globulin ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Antitimosit globulin nedir?

Antitimosit globulin, böbrek nakli gibi organ nakillerinde bağışıklık baskılayıcı olarak görev yapan, vücudun nakli reddetmesini önlemeye yardımcı olan bir ilaçtır. Vücudun doğal savunmasını azaltarak çalışır. Aynı zamanda myelodis plastik sendrom (yeterince kan hücresi üretilememesi) ve aplastik aneminin tedavisinde de kullanılabilir.  

Dr. Hande Erölmez

Seks hormon bağlayıcı globulin testi ne işe yarar?

Seks hormonu bağlayıcı globulin testi, erkeklerde düşük testosteron ve kadınlarda aşırı testosteron üretimi olduğundan şüphelenilmesi durumunda yapılır. Erkeklerde kısırlığın nedeni, azalmış cinsel dürtü veya erektil disfonksiyonun nedenini belirlemeye yardımcı olur. Kadınlarda ise kısırlık, akne, düzensiz veya atlanmış adet dönemleri, yüz ve vücutta fazla kıllanma gibi semptomlar görülmesi halinde seks hormon bağlayıcı globulin testine başvurulmaktadır.

Dr. Hande Erölmez