Gebelikte toksoplazma enfeksiyonu, anne adaylarının en çok endişelendiği konulardan biridir. Toxoplasma gondii adlı parazitin neden olduğu bu enfeksiyon, nadiren bebeğe geçse de ciddi komplikasyonlara yol açabilir. İşte gebelikte toksoplazmanın bebeğe geçişi ve sonuçları hakkında bilinmesi gerekenler:
Toksoplazma Nasıl Bulaşır?
- Çiğ veya Az Pişmiş Et: Özellikle kırmızı et ve şarküteri ürünleri.
- Kedi Dışkısı: Kedilerin bağırsaklarında üreyen parazit, dışkıyla çevreye yayılır.
- İyi Yıkanmamış Sebzeler: Toprakla temas eden besinlerde parazit bulunabilir.
Gebelikte Toksoplazmanın Bebeğe Geçme Riski
- İlk Üç Ay (1. Trimester): Enfeksiyon geçirme riski %15’tir. Bu dönemde geçirilen enfeksiyon düşük veya ciddi doğumsal anomalilere yol açabilir.
- İkinci Üç Ay (2. Trimester): Bulaşma riski %30’a çıkar. Bebekte nörolojik hasar veya görme sorunları görülebilir.
- Son Üç Ay (3. Trimester): Enfeksiyon geçirme riski %60’tır, ancak bebekte belirtiler hafif veya geç dönemde ortaya çıkabilir.
Bebekte Oluşabilecek Komplikasyonlar
- Konjenital Toksoplazmozis: Doğuştan enfeksiyonla karakterizedir.
- Nörolojik Sorunlar: Hidrosefali (beyinde su toplanması), beyin hasarı veya epilepsi.
- Görme Kaybı: Retinit (göz retina iltihabı) kalıcı görme bozukluğuna neden olabilir.
- İşitme Kaybı: Sensorinöral işitme kaybı gelişebilir.
- Zeka Geriliği: Öğrenme güçlüğü veya davranışsal problemler.
Tanı ve Tarama Yöntemleri
- Anne Kan Testi: IgM ve IgG antikorları ile enfeksiyonun aktif olup olmadığı belirlenir.
- Amniyosentez: Bebeğin enfekte olup olmadığını anlamak için amniyotik sıvı örneği alınır.
- Fetal Ultrason: Beyin anomalileri, karaciğer büyümesi gibi bulgular araştırılır.
Tedavi Seçenekleri
- Spiramisin: Plasenta yoluyla bebeğe geçişi azaltmak için kullanılır.
- Pirimetamin + Sulfadiazin: İkinci trimesterden sonra ciddi enfeksiyonlarda tercih edilir.
- Doğum Sonrası Takip: Enfekte bebeklerde uzun süreli antibiyotik tedavisi uygulanabilir.
Korunma Yöntemleri
- Etleri iyice pişirin ve çiğ et teması sonrası elleri sabunla yıkayın.
- Sebzeleri bol suyla yıkayın, kedi kumunu eldivensiz temizlemeyin.
- Bahçe işlerinde eldiven kullanın ve toprakla temastan kaçının.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
- Ateş, lenf bezlerinde şişlik veya kas ağrısı gibi belirtiler varsa.
- Kedilerle temas sonrası şüpheli semptomlar gelişirse.
- Gebelik öncesi toksoplazma enfeksiyonu geçirme öyküsü mevcutsa.
