Gebelik süreci çoğunlukla sorunsuz ilerlese de bazı durumlarda anne veya bebek sağlığını riske atan anormal durumlar gelişebilir. Bu tür gebeliklerde, tıbbi müdahale ile gebeliğin sonlandırılması gerekebilir. İşte bu durumlar hakkında bilinmesi gerekenler:
Anormal Gebelik Türleri Nelerdir?
Normal dışı gebelikler, embriyonun sağlıklı gelişimini engelleyen veya anne sağlığını tehdit eden durumları kapsar. Dış gebelik, embriyonun rahim dışında (genellikle fallop tüpünde) yerleşmesiyle oluşur. Tedavi edilmezse iç kanama ve hayati risk doğurabilir. Molar gebelik ise plasenta hücrelerinin anormal çoğalması sonucu oluşur. Bu durumda sağlıklı bir fetüs gelişmez ve kanseröz dönüşüm riski nedeniyle acilen müdahale gerekir. Bozulmuş gebelik (missed abortus) ise fetüsün kalp atışının durmasına rağmen düşük gerçekleşmemesi durumudur.
Gebeliğin Sonlandırılmasını Gerektiren Tıbbi Durumlar
- Anne Hayatını Tehdit Eden Faktörler: Kontrol edilemeyen preeklampsi (yüksek tansiyon ve organ hasarı), şiddetli kalp yetmezliği veya kanser gibi durumlarda gebelik sonlandırılabilir.
- Fetal Anomaliler: Beyin gelişiminin olmaması (anensefali), kalp defektleri veya kromozomal bozukluklar (Trizomi 18 gibi) tespit edildiğinde aile ile birlikte karar verilir.
- Enfeksiyonlar: Tedavi edilmeyen sistemik enfeksiyonlar (sepsis) veya HIV/AIDS gibi hastalıkların anneden bebeğe geçme riski yüksekse gebelik sonlanabilir.
- Rahim İçi Büyüme Geriliği: Bebeğin ciddi beslenme yetersizliği nedeniyle hayatta kalma şansının düşük olması.
Tanı ve Müdahale Yöntemleri
Anormal gebelikler genellikle rutin ultrason kontrollerinde tespit edilir. Dış gebelikte beta HCG seviyeleri ve transvajinal ultrason tanıda kritik rol oynar. Molar gebelikte ise kürtaj ile anormal dokular temizlenir ve patolojik inceleme yapılır. Gebeliğin sonlandırılması kararı, kadın doğum uzmanı, perinatolog ve etik kurul değerlendirmesiyle alınır.
Hukuki ve Etik Süreç
Türkiye’de gebelik sonlandırma işlemi, 10. haftaya kadar sosyal nedenlerle yapılabilir. Tıbbi zorunluluk halinde ise 20. haftaya kadar uzatılabilir. Karar aşamasında anne adayının rızası ve psikiyatrik değerlendirme şarttır.
Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Gebelik sonlandırma işlemi sonrası fiziksel ve psikolojik iyileşme süreci önemlidir. Düzenli kontroller, enfeksiyon belirtilerinin takibi ve psikolojik destek alınması önerilir.
