Dihidrotestosteron (DHT), testosterondan üretilen ve erkeklik özelliklerinin gelişiminde kritik rol oynayan güçlü bir androjen hormonudur. Saç kökleri, prostat ve cilt gibi dokularda yoğunlaşan DHT, sağlıklı fizyolojik süreçler için gerekli olsa da aşırı üretimi erkek tipi saç dökülmesi ve prostat büyümesi gibi sorunlara yol açabilir.

DHT Nasıl Üretilir?
DHT, testosteronun 5-alfa redüktaz enzimi ile dönüştürülmesi sonucu oluşur. Bu enzim karaciğer, prostat, saç kökleri ve ciltte aktif olarak bulunur. DHT’nin testosterona kıyasla androjen reseptörlerine bağlanma affinitesi 2-3 kat daha yüksektir, bu da biyolojik etkilerinin daha güçlü olmasını sağlar.

DHT’nin Vücuttaki Temel Görevleri

• Erkeklerde ergenlik döneminde ses kalınlaşması, kas kütlesi artışı ve cinsel organ gelişimini yönetir.
• Prostat büyümesi ve fonksiyonlarını düzenler.
• Saç köklerinin büyüme döngüsünde rol alır.
• Kemik yoğunluğunun korunmasına katkı sağlar.

Yüksek DHT’nin Neden Olduğu Sorunlar

• Androgenetik Alopesi: Saç köklerinin DHT’ye duyarlılığı artarsa, saç büyüme döngüsü kısalır ve kellik oluşur.
• Prostat Hiperplazisi: Prostat hücrelerinin aşırı büyümesi idrar yolu tıkanıklığına yol açar.
• Akne: Ciltteki yağ bezlerinin aktivitesini artırarak sivilce oluşumunu tetikler.
• Hirsutizm: Kadınlarda erkek tipi kıllanmaya neden olabilir.

DHT Seviyesi Nasıl Ölçülür?
Kan testleri ile serum DHT düzeyi belirlenir. Referans aralıkları:

• Erkeklerde: 30-85 ng/dL
• Kadınlarda: 4-22 ng/dL
  Prostat veya saç dökülmesi şikayeti olanlarda ek olarak PSA testi ve saç analizi yapılır.

DHT’yi Düşüren Tedavi Yöntemleri

1. İlaç Tedavileri:

   • Finasterid: 5-alfa redüktaz tip II enzimini baskılar.
   • Dutasterid: Hem tip I hem tip II enzimleri inhibe eder.
   • Minoksidil: Saç köklerinde kan akışını artırarak DHT’nin etkisini azaltır.

2. Doğal Yaklaşımlar:

   • Saw Palmetto: Prostattaki 5-alfa redüktaz aktivitesini %50’ye varan oranda azaltır.
   • Çinko ve Biotin: Saç folikül direncini artırır.
   • Ketoconazole Şampuan: Kafa derisindeki DHT birikimini sınırlar.

3. Yaşam Tarzı Değişiklikleri:

   • Yüksek şeker ve trans yağ içeren besinlerden kaçınmak.
   • Düzenli egzersiz ile insülin direncini azaltmak.
   • Stres yönetimi için yoga veya meditasyon.

Hangi Durumlarda Doktora Başvurulmalı?

• Saç dökülmesi ani başladıysa ve bölgesel açılma varsa.
• İdrar yaparken zorlanma veya sık idrara çıkma şikayeti oluştuysa.
• Kadınlarda adet düzensizliği ile birlikte kıllanma artışı gözleniyorsa.

DHT düşürücü ilaçların gebelik planlayan kadınlarda kullanımı fetal anomalilere yol açabileceğinden kesinlikle önerilmez. Tedavi öncesi endokrinoloji veya dermatoloji uzmanına danışılmalıdır.