Bilek kırığı, radius veya ulna kemiklerinin el bileği eklemi yakınında kırılmasıdır. Genellikle el üzerine düşme, trafik kazaları veya spor yaralanmaları sonucu oluşur. Özellikle osteoporozu olan yaşlılarda ve aktif çocuklarda sık görülen bu yaralanma, doğru tedavi edilmezse kalıcı fonksiyon kaybına yol açabilir.

Bilek Kırığının Yaygın Belirtileri

• Şiddetli ağrı ve hassasiyet (özellikle başparmak köküne baskı uygulandığında)
• Belirgin şişlik ve morarma
• Bilek deformitesi veya anormal açılanma
• Hareket kısıtlılığı (nesneleri kavrama yeteneğinin kaybı)
• Kırık sesi (yaralanma anında duyulan çıtırtı)

Teşhis Yöntemleri
Tanı için fizik muayene ve görüntüleme teknikleri birlikte kullanılır:

• Röntgen: Standart ön-arka ve yan pozisyonlarda kemik hattının bozulup bozulmadığı kontrol edilir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Parçalı kırıklarda kemik fragmanlarının konumunu detaylandırır.
• MR: Bağ dokuları veya kıkırdak hasarını değerlendirmek için tercih edilir.

Tedavi Seçenekleri
Tedavi yaklaşımı kırığın tipine, yerine ve hastanın yaşına göre değişir:

• Kapalı Redüksiyon: Basit kırıklarda kemik parçalarının elle yerine oturtulması.
• Alçı/Kırık Ateli: Stabil kırıklarda 4-6 hafta immobilizasyon.
• Cerrahi Müdahale:
  • Perkütan Pinning: Kırık hatlarının tellerle sabitlenmesi.
  • Plak-Vida Tespiti: Kaymış kırıklarda titanyum implant kullanımı.
  • Eksternal Fiksatör: Açık kırıklarda dışardan stabilizasyon.

İyileşme Sürecinde Kritik Adımlar

1. İlk 72 Saat: Buz uygulama ve elevasyonla şişlik kontrolü.
2. 2-6 Hafta: Alçı süresince parmak hareket egzersizleriyle kas atrofisi önleme.
3. 6-8 Hafta: Fizik tedavide el bileği fleksiyon/ekstansiyon hareketleri.
4. 3-6 Ay: Dirençli egzersizlerle kavrama gücünün geri kazanılması.

Komplikasyon Riskleri

• Malunion: Kemiklerin yanlış pozisyonda kaynaması.
• Karpal Tünel Sendromu: İyileşme sürecinde sinir sıkışması.
• Refleks Sempatik Distrofi: Kronik ağrı ve cilt değişiklikleri.
• Avasküler Nekroz: Kan akımı kesilen kemik dokusunda ölüm.

Rehabilitasyon Programı

• Hafta 1-2: Edinburg Elevatörü ile pasif hareket açıklığı çalışmaları.
• Hafta 3-6: Teraputik putty ile kavrama güçlendirme.
• Hafta 7-12: Dambıl ve esnek bantlarla progresif direnç antrenmanları.

Korunma Stratejileri

• Denge egzersizleriyle düşme riskini azaltma.
• Osteoporoz hastalarında D vitamini ve kalsiyum takviyesi.
• Kayak/bisiklet gibi sporlarda bileklik kullanımı.

Acil Durum Belirtileri
Alçı sonrası şu durumlarda acil tıbbi yardım gerekir:

• Parmaklarda solukluk veya morarma.
• Uyuşukluk/karıncalanma hissinin artması.
• Dayanılmaz ağrı ve alçıda sıkışma hissi.