Bebeklerde orta kulak iltihabı (akut otitis media), özellikle 6 ay ile 2 yaş arasındaki çocuklarda sık görülen bir enfeksiyondur. Östaki borusunun kısa ve yatay olması nedeniyle bakteriler veya virüsler kolayca orta kulağa ulaşabilir. Bu durum, tedavi edilmezse işitme kaybı gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. İşte ebeveynlerin bilmesi gereken belirtiler ve teşhis süreci:
Orta Kulak İltihabının Yaygın Belirtileri
Bebekler henüz konuşamadığı için ağrıyı direkt ifade edemezler. Ancak dolaylı işaretlerle hastalığı anlamak mümkündür. En sık görülen semptomlar arasında sebepsiz ağlama nöbetleri, huzursuzluk ve uyku düzeninde bozulma yer alır. Bebek sık sık kulağını çekiştirebilir veya başını yastığa sürtmeye çalışabilir. Ateş genellikle 38°C’nin üzerine çıkar ve iştah kaybı gözlemlenir. Burun akıntısı veya öksürük gibi üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri de eşlik edebilir.
Teşhis İçin Kullanılan Yöntemler
Çocuk doktorları öncelikle fizik muayene ile kulak zarını inceler. Otoskop adı verilen ışıklı aletle kulak içi görüntülenir. Enfeksiyon varlığında kulak zarı kızarık, şiş ve bombeleşmiş görünür. Şüpheli durumlarda timpanometri testi uygulanarak orta kulak basıncı ölçülür. İleri vakalarda işitme testleri veya kan tahlilleri istenebilir.
Risk Faktörleri Nelerdir?
- Biberonla beslenen bebeklerde yatar pozisyonda sütün östaki borusuna kaçma ihtimali artar.
- Pasif sigara dumanına maruz kalan bebeklerde enfeksiyon riski yükselir.
- Kreş ortamında bulunan bebekler sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçirdiğinden orta kulak iltihabı daha sık görülür.
- Yarık damak gibi anatomik anomaliler riski artıran diğer faktörlerdir.
Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Ateşin 48 saatten uzun sürmesi, kulaktan sarı-yeşil akıntı gelmesi veya bebeğin beslenmeyi reddetmesi acil müdahale gerektirir. Ayrıca bebekte denge kaybı, boyun tutulması veya nöbet geçirme gibi belirtiler varsa menenjit şüphesiyle derhal hastaneye gidilmelidir.
Korunma ve Önlemler
- Bebeği mümkün olduğunca anne sütüyle beslemek bağışıklığı güçlendirir.
- Sigara dumanından uzak tutmak enfeksiyon riskini azaltır.
- Pnömokok aşısı (PCV) ve grip aşısı önerilen takvimde yaptırılmalıdır.
Tedavi Yaklaşımları
Çoğu viral enfeksiyon 7-10 gün içinde kendiliğinden iyileşir. Ancak bakteriyel enfeksiyonlarda doktor kontrolünde antibiyotik kullanılır. Ağrı kesici olarak parasetamol şurup verilebilir. Kulak zarında delinme varsa cerrahi müdahale (timpanostomi tüpü) gerekebilir.
