Adson testi, özellikle torasik çıkış sendromu (TOS) şüphesi olan hastalarda kullanılan nörovasküler bir muayene yöntemidir. Bu test, köprücük kemiği altından geçen damar ve sinirlerin sıkışmasını değerlendirmek amacıyla uygulanır. İlk kez 1927’de Dr. Alfred Adson tarafından tanımlanan bu manevra, günümüzde nöroloji ve ortopedi kliniklerinde rutin olarak kullanılmaktadır.
Adson Testinin Temel Amacı
Torasik çıkış sendromu teşhisine yardımcı olmak için tasarlanmıştır. Boyundan kola uzanan sinir ve damar demetinin; skalen kaslar, kaburga kemikleri veya köprücük kemiği tarafından sıkıştırılması durumunda pozitif sonuç verir. Test özellikle kol uyuşması, güçsüzlük veya soğukluk hissi şikayeti olan hastalarda ön tanı aracı olarak kıymetlidir.
Test Nasıl Uygulanır?
- Hasta dik oturur pozisyonda durur.
- Doktor, hastanın bileğinden radial nabzı (başparmak tarafındaki atardamar) kontrol eder.
- Hasta derin nefes alır ve başını şüpheli tarafa doğru çevirir.
- Aynı anda hasta çenesini yukarı kaldırır.
- Bu pozisyonda 30-60 saniye beklenir.
Sonuçların Yorumlanması
- Pozitif Test: Radial nabzın kaybolması veya belirgin şekilde zayıflaması, torasik çıkışta sıkışmayı işaret eder.
- Negatif Test: Nabızda değişiklik olmaması, sıkışma olmadığını gösterir (ancak TOS’u tamamen ekarte ettirmez).
- Yalancı Pozitiflik: Asemptomatik kişilerde %15’e varan oranda görülebilir.
Hangi Durumlarda Kullanılır?
- Kol ve el parmaklarında tekrarlayan uyuşma
- Baş üstü aktivitelerde ağrı artışı (perde asma, saç tarama)
- Soğuk havada kollarda solukluk veya morarma
- Boyun travması sonrası gelişen nörolojik şikayetler
Testin Sınırlılıkları ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Tek başına tanı koydurucu değildir. EMG, doppler ultrason veya MR gibi görüntüleme yöntemleriyle desteklenmelidir.
- Vertebrobaziler yetmezliği olan hastalarda baş çevirme hareketi baş dönmesine neden olabilir.
- Ağır sinir sıkışması olanlarda semptomları kötüleştirebilir.
Alternatif Testlerle İlişkisi
- Roos Testi: Hastanın kollarını "tavşan kulağı" pozisyonunda tutması istenir.
- Wright Testi: Kolların baş üzerinde uzatılmasıyla nabız kontrolü yapılır.
- Costoklavikular Manevra: Omuzlar geriye çekilerek köprücük kemiği-kaburga mesafesi daraltılır.
Klinik Önemi ve Tartışmalar
Güncel çalışmalar, Adson testinin duyarlılığının %72-94, özgüllüğünün ise %74-89 arasında değiştiğini göstermektedir. Yanlış pozitif oranının yüksek olması nedeniyle, pozitif bulgular mutlaka:
- Hastanın klinik semptomlarıyla uyumlu olmalı
- EMG’de sinir ileti bozukluğu ile desteklenmeli
- Manyetik rezonansta anatomik sıkışma görüntülenmeli
Torasik çıkış sendromunda cerrahi kararı verirken bu test tek başına yeterli kabul edilmez. Fizik tedavi uygulamalarından önce veya cerrahi sonrası iyileşmenin takibinde objektif bir ölçüt olarak kullanılır.