Toksoplazma, Toxoplasma gondii adlı parazitin neden olduğu ve özellikle gebelerde ciddi riskler oluşturabilen bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyonun teşhisinde kullanılan toksoplazma testi, kan örneği üzerinden antikor taramasıyla gerçekleştirilir. Peki bu test sağlık ocaklarında yapılabilir mi? İşte detaylar:

Toksoplazma Testi Nedir?
Toksoplazma testi, kanda IgM ve IgG antikorlarının varlığını araştırarak enfeksiyonun akut veya geçmiş dönemde geçirilip geçirilmediğini belirler. IgM antikorları yeni enfeksiyonu, IgG ise bağışıklık olduğunu gösterir. Gebelik planlayan veya hamile kadınlarda bu test, fetüsün korunması açısından kritik öneme sahiptir.

Sağlık Ocağında Toksoplazma Testi Yapılır Mı?
Sağlık ocakları, temel laboratuvar hizmetleri sunar ancak toksoplazma testi gibi spesifik testler için genellikle donanım veya uzman personel bulunmayabilir. Türkiye’deki sağlık ocaklarının çoğunda bu test rutin olarak yapılmaz. Bunun yerine:

• Aile Hekiminiz sizi devlet hastanesi veya özel laboratuvarlara yönlendirebilir.
• İlçe Sağlık Müdürlükleri veya Toplum Sağlığı Merkezleri ücretsiz test imkanı sunabilir.
• Özel laboratuvarlar ise ücret karşılığında hızlı sonuç verebilir.

Test İçin Hangi Bölüme Başvurulmalı?

• Gebelikte: Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı.
• Diğer Durumlarda: Enfeksiyon Hastalıkları veya Dahiliye Uzmanı.
  Doktorunuz, test talebini epikrizle birlikte laboratuvara iletecektir.

Test Nasıl Yapılır?

1. Kan Örneği Alınır: Kol damarınızdan 5-10 ml kan alınarak tüpe aktarılır.
2. Laboratuvar İncelemesi: ELISA veya IFA yöntemleriyle antikorlar taranır.
3. Sonuç Süresi: 1-3 iş günü içinde raporlanır. Acil durumlarda aynı gün sonuç alınabilir.

Toksoplazma Testi Ücretli Mi?

• Devlet Hastaneleri: SGK kapsamında ücretsizdir (hekim talebi şartıyla).
• Özel Laboratuvarlar: 2024 fiyatlarıyla 150-400 TL arasında değişir.

Gebelikte Testin Önemi
Hamilelikte enfeksiyon, düşük veya fetüste nörolojik hasar riski taşıdığından:

• İlk Trimester: IgM ve IgG mutlaka kontrol edilmeli.
• Şüpheli Temas Sonrası: Test tekrarı yapılmalı.
• Pozitif Sonuçta: Bebeğe amniyosentez ile ek test uygulanabilir.

Test Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

• IgM (-), IgG (-): Enfeksiyon geçirilmemiş. Risk grubundaysanız korunma önlemleri artırılmalı.
• IgM (+), IgG (-): Yeni enfeksiyon şüphesi. Ek testler (avidite testi) gerekebilir.
• IgG (+): Bağışıklık mevcut. Gebelikte risk taşımazsınız.

Tokoplasma Enfeksiyonundan Korunma Yolları

• Çiğ et tüketmeyin, iyi pişmiş gıdalar yiyin.
• Kedi kumu temizlerken eldiven kullanın.
• Sebze ve meyveleri iyice yıkayın.

Sık Sorulan Sorular

• Test aç karnına mı yapılır? Hayır, açlık gerektirmez.
• Sonuçlar güvenilir mi? ELISA yöntemi %95-98 doğruluk sağlar.
• Yanlış pozitif olabilir mi? Nadiren romatolojik hastalıklar yanıltıcı sonuç verebilir.