Tenisçi dirseği (lateral epikondilit), dirseğin dış kısmındaki tendonların aşırı kullanım veya tekrarlayan zorlanmalar sonucu iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir kas-iskelet sistemi rahatsızlığıdır. Adına rağmen sadece tenisçilerde değil, bilek ve dirsek hareketi gerektiren işlerle uğraşan herkeste görülebilir.
Tenisçi Dirseğinin Belirtileri
Dirsek dış tarafında hissedilen keskin veya yanıcı ağrı, en tipik belirtidir. Ağrı özellikle bir nesneyi kavrarken, bileği yukarı kaldırırken veya dirseği bükerken şiddetlenir. Zamanla el bileğinde güç kaybı ve tutamama sorunu gelişebilir. Ağrı bazen önkola doğru yayılabilir ve dinlenme sırasında bile devam edebilir.
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Tenisçi dirseği genellikle bilek ekstansör kaslarının aşırı kullanılmasından kaynaklanır. Boya fırçası sallama, tornavida kullanma veya sürekli klavye-mouse ile çalışma gibi tekrarlayan aktiviteler riski artırır. Tenis, badminton gibi raket sporlarıyla uğraşanlarda, özellikle yanlış teknikle oynayanlarda sık görülür. 30-50 yaş arası yetişkinler ve kadınlarda daha yaygındır.
Teşhis Yöntemleri
Tanı çoğunlukla fizik muayene ile konulur. Doktor, dirsek dış kısmına baskı uygulayarak ağrıyı tetikler ve bilek hareketlerini test eder. Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) veya ultrason gibi görüntüleme yöntemleri tendon hasarının boyutunu değerlendirmek için kullanılabilir. Ayırıcı tanıda sinir sıkışması veya artrit gibi durumlar ekarte edilmelidir.
Tedavi Seçenekleri
- İstirahat ve Aktivite Modifikasyonu: Ağrıya neden olan hareketlerden kaçınmak iyileşmenin ilk adımıdır. Dirseği zorlayan aktiviteler geçici olarak sınırlandırılmalıdır.
- Soğuk Uygulama: Ağrılı bölgeye günde 3-4 kez 15’er dakikalık buz masajı inflamasyonu azaltır.
- Fizik Tedavi: Eksentrik egzersizler, ultrason terapisi ve manuel terapi tendon iyileşmesini hızlandırır. Fizyoterapist eşliğinde yapılan germe ve güçlendirme hareketleri esnekliği artırır.
- Bantlama ve Destek: Dirsek splintleri veya kinezyolojik bantlama, tendon üzerindeki yükü hafifletir.
- İlaç Tedavisi: Nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ) ağrı ve şişliği kontrol altına alır. Direkt etki için topikal jel formları tercih edilebilir.
- Kortikosteroid Enjeksiyonları: Şiddetli vakalarda lokal steroid enjeksiyonu kısa süreli rahatlama sağlar ancak tekrarlayan uygulamalardan kaçınılmalıdır.
- PRP ve Proloterapi: Plateletten zengin plazma (PRP) enjeksiyonları, tendon onarımını uyaran biyolojik tedaviler arasındadır.
- Cerrahi Müdahale: 6-12 ay boyunca tedaviye yanıt vermeyen vakalarda hasarlı tendon dokusunun çıkarılması veya onarımı planlanabilir.
Evde Uygulanabilecek Egzersizler
- Bilek Germe: Bileği avuç içi yere bakacak şekilde düzleştirin, diğer elinizle hafifçe gerin ve 30 saniye tutun.
- Eksantrik Elastik Band Çalışması: Bir elastik bandı avuç içi aşağı bakacak şekilde tutun, bileği yavaşça aşağı doğru bükerek dirence karşı çalıştırın.
- Masaj Topu Kullanımı: Dirsek dış kısmına tenis topu ile dairesel baskı uygulayarak kas gerginliğini azaltın.
İyileşme Süresi ve Önlemler
Akut vakalarda semptomlar 6-8 haftada düzelirken kronikleşmiş durumlarda iyileşme 6 aya kadar uzayabilir. Tekrarlamayı önlemek için:
- Dirsek ve bilek hareketlerini doğru teknikle yapın.
- Düzenli germe egzersizlerini ihmal etmeyin.
- Ağır yük kaldırırken dirsek destekliği kullanın.
Tenisçi dirseği tedavisinde erken müdahale önemlidir. Ağrı başladığında zaman kaybetmeden bir ortopedi uzmanına başvurarak kişiye özel tedavi planı oluşturulmalıdır.