SCL-90 (Symptom Checklist-90), bireylerin ruh sağlığı durumunu değerlendirmek için kullanılan 90 soruluk bir psikolojik ölçektir. Depresyon, anksiyete, somatizasyon gibi çeşitli psikolojik semptomları taramak amacıyla geliştirilmiştir. Bu test, klinik ortamlarda ve araştırmalarda yaygın olarak kullanılan bir araçtır.

SCL-90 Testinin Temel Özellikleri
SCL-90, bireylerin son bir hafta içinde yaşadığı semptomları "hiç" ile "çok şiddetli" arasında derecelendirmelerini ister. Test, 9 farklı psikolojik boyutu kapsar:

1. Somatizasyon (bedensel şikayetler)
2. Obsesif-kompulsif belirtiler
3. Kişilerarası duyarlılık
4. Depresyon
5. Anksiyete
6. Öfke/hostilite
7. Fobik anksiyete
8. Paranoid düşünceler
9. Psikotizm

SCL-90 Testi Kimlere Uygulanır?

• Psikiyatrik Şikayeti Olan Bireyler: Depresyon, panik bozukluk, obsesif-kompulsif bozukluk gibi tanı almış veya şüpheli vakalarda semptom şiddetini ölçmek için kullanılır.
• Klinik Araştırmalara Katılanlar: Psikoterapi veya ilaç tedavisinin etkinliğini değerlendirmek amacıyla araştırma gruplarına uygulanır.
• Kronik Hastalığı Olanlar: Kronik ağrı, kanser veya diyabet gibi fiziksel hastalığı olan bireylerde psikolojik destek ihtiyacını belirlemek için kullanılır.
• Okul ve İşyeri Taramaları: Yüksek stresli ortamlarda çalışan veya okuyan bireylerin ruh sağlığı durumunu izlemek amacıyla uygulanabilir.
• Adli Değerlendirmeler: Mahkemeler tarafından istenen psikolojik raporlarda destekleyici veri sağlamak için kullanılır.

Testin Uygulama Süreci
SCL-90, psikologlar veya psikiyatrlar gözetiminde bireysel veya grup halinde uygulanabilir. Testin tamamlanması ortalama 15-20 dakika sürer. Cevaplar, uzmanlar tarafından puanlanır ve her alt ölçekteki semptom şiddeti ayrı ayrı analiz edilir. Test sonuçları tek başına tanı koymak için yeterli değildir; klinik görüşme ve diğer testlerle desteklenmelidir.

SCL-90’ın Avantajları ve Sınırlılıkları

• Avantajları: Kısa sürede geniş bir semptom yelpazesini tarar. Uygulaması kolaydır ve hasta için yorucu değildir.
• Sınırlılıkları: Kültürel farklılıklardan etkilenebilir. Ağır psikotik hastalarda güvenilirliği düşebilir.

Test Sonrası Süreç
Sonuçlar, bireyin hangi alanlarda desteğe ihtiyaç duyduğunu gösterir. Örneğin, depresyon alt ölçeğinde yüksek puan alan bir kişiye bilişsel davranışçı terapi önerilebilir. Test, tedavi sürecinin planlanması ve ilerlemenin izlenmesi için tekrarlanabilir.

Kimlere Uygulanmaz?

• Okuma yazma bilmeyen bireylerde (test formu okuma gerektirir).
• Akut psikotik atak geçiren hastalarda.
• Testi anlamakta zorlanan ciddi bilişsel bozukluğu olan kişilerde.

SCL-90, ruh sağlığı profesyonellerinin klinik kararlarını destekleyen önemli bir araçtır. Ancak sonuçlar her zaman uzman değerlendirmesiyle birleştirilmelidir.