Polisomnografi (uyku testi), uyku sırasında solunum, beyin aktivitesi, kalp ritmi ve kas hareketleri gibi parametreleri kaydederek uyku bozukluklarını teşhis etmek için kullanılan kapsamlı bir yöntemdir. Bu test öncelikle uyku apnesi şüphesi olan hastalara uygulansa da, pek çok farklı uyku ile ilişkili sağlık sorununun tanısında da rol oynar.

Polisomnografi Hangi Hastalıkları Tespit Edebilir?
Uyku testi sırasında vücudun çeşitli fonksiyonları izlenir. Bu sayede aşağıdaki hastalıkların belirtileri tespit edilebilir:

• Huzursuz Bacak Sendromu: Bacaklarda istemsiz hareketler ve rahatsızlık hissiyle karakterize olan bu durum, uyku kalitesini ciddi şekilde bozar. Test sırasında bacak kaslarına yerleştirilen sensörlerle periyodik hareketler kaydedilir.
• Narkolepsi: Ani uyku atakları ve kas tonusu kaybıyla (katapleksi) ilişkili bu nörolojik bozukluk, REM uykusu anomalileriyle teşhis edilir.
• Parasomniler: Uyurgezerlik, gece terörü veya kabus bozuklukları gibi davranışsal sorunlar, video kaydı ve beyin dalgası analizi ile değerlendirilir.
• Sirkadiyen Ritim Bozuklukları: Vücut saatindeki düzensizlikler (gece kuşu veya erken uyanma sendromu) uyku-uyanıklık döngüsünün kaydıyla anlaşılır.
• Bruksizm (Diş Gıcırdatma): Çene kaslarına bağlanan elektrotlarla uyku sırasındaki diş sıkma aktivitesi ölçülür.

Uyku Testi Nasıl Yapılır?
Hasta, uyku laboratuvarında bir gece geçirir. Alına, göz çevresine, çeneye, göğüs bölgesine ve bacaklara elektrotlar yerleştirilir. Bu sensörler aracılığıyla:

• Beyin dalgaları (EEG)
• Göz hareketleri (EOG)
• Kas aktivitesi (EMG)
• Kalp ritmi (EKG)
• Oksijen seviyeleri
• Solunum eforu gibi veriler kaydedilir.

Test Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?
Kayıtlar, uyku uzmanları tarafından analiz edilir. Uyku evreleri (REM ve non-REM), solunum durmalarının sıklığı (apne-hipopne indeksi) ve oksijen desatürasyonları gibi parametreler raporlanır. Bu veriler, sadece uyku apnesini değil, diğer bozuklukların şiddetini de ortaya koyar.

Kimler Uyku Testi Yaptırmalı?

• Gündüz aşırı uyku hali yaşayanlar
• Horlama veya nefes durması şikayeti olanlar
• Uykuda anormal hareketler sergileyenler
• Kronik uykuya dalma sorunu yaşayan bireyler

Sonuç
Polisomnografi, uyku apnesinin yanı sıra huzursuz bacak sendromundan narkolepsiye kadar pek çok bozukluğun teşhisinde altın standarttır. Doğru tanı için uyku uzmanı tarafından yapılan klinik değerlendirme ile test sonuçları birlikte ele alınmalıdır.