Bebeklerde pamukçuk, ağız içinde beyaz lezyonlarla kendini gösteren yaygın bir mantar enfeksiyonudur. Genellikle Candida albicans adlı mantarın aşırı çoğalmasından kaynaklanır. Bu durum, özellikle yenidoğanlarda ve bağışıklık sistemi henüz tam gelişmemiş bebeklerde sık görülür. İşte pamukçukla ilgili bilinmesi gerekenler ve etkili temizleme yöntemleri:

Pamukçuk Neden Olur?
Pamukçuk, ağız florasındaki mantarların kontrolsüz şekilde çoğalmasıyla ortaya çıkar. Risk faktörleri arasında antibiyotik kullanımı, emzik veya biberon temizliğinin yetersiz olması, annenin meme uçlarında mantar enfeksiyonu bulunması yer alır. Prematüre bebeklerde de daha sık görülebilir.

Belirtileri Nasıl Anlaşılır?

• Ağız içinde süt kalıntısını andıran ancak kolayca silinmeyen beyaz lekeler.
• Lekelerin altında kızarıklık veya kanama olması.
• Bebekte huzursuzluk, emerken ağlama veya emmeyi reddetme.
• Nadiren pişik veya vücudun diğer bölgelerinde mantar enfeksiyonu.

Bebeklerde Pamukçuk Nasıl Temizlenir?

1. Doktor Önerisiyle Antifungal İlaçlar:
   Pediatri uzmanları genellikle nistatin içeren damla veya jeller reçete eder. Bu ilaçlar, enfekte bölgeye günde 3-4 kez pamuklu çubukla uygulanır. Tedaviye en az 7 gün devam edilmelidir.

2. Karbonatlı Su ile Temizlik:
   Bir çay kaşığı karbonatı kaynatılıp soğutulmuş suda eritin. Temiz bir gazlı bezi bu karışıma batırarak lezyonları nazikçe silin. Karbonat, ağız pH’ını dengeleyerek mantarın çoğalmasını engeller.

3. Anne Göğsünde Mantar Varsa Tedavi:
   Emziren annelerin meme uçlarında kızarıklık veya kaşıntı varsa, topikal antifungal krem kullanmalıdır. Aksi takdirde enfeksiyon bebeğe tekrar bulaşabilir.

4. Emzik ve Biberon Hijyeni:
   Tüm emzikleri ve biberon uçlarını her kullanımdan sonra sterilize edin. Kaynar suda 5 dakika bekletmek veya buhar sterilizatörü kullanmak etkilidir.

Evde Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ellerinizi sık sık yıkayın.
• Bebeğin ağzını temizlemek için asla sert hareketler yapmayın.
• Tedavi süresince probiyotik damlalar bağırsak florasını destekleyebilir.

Pamukçuk Tekrarlarsa Ne Yapılmalı?
Tekrarlayan enfeksiyonlarda altta yatan nedenler araştırılmalıdır. Bağışıklık sistemi zayıflığı, demir eksikliği veya diyabet gibi durumlar kontrol edilmelidir. Ayrıca bebeğin emzik kullanımı sınırlandırılabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Beyaz lekeler 1 haftalık tedaviye rağmen geçmiyorsa.
• Bebekte ateş veya kilo kaybı eşlik ediyorsa.
• Enfeksiyon cilt veya bez bölgesine yayıldıysa.

Korunma Yöntemleri

• Emzirme öncesi meme uçlarını temiz suyla silin.
• Biberonları her kullanım sonrası sterilize edin.
• Bebeğin ağzını düzenli olarak kontrol edin.