Obezite, vücutta aşırı yağ birikimiyle karakterize kronik bir sağlık sorunudur. Ancak obezitenin başlangıcını belirlemek için yalnızca kiloya bakmak yeterli değildir. Boy, kas kütlesi ve vücut kompozisyonu gibi faktörler de dikkate alınmalıdır. Bu noktada Vücut Kitle İndeksi (VKİ), obeziteyi sınıflandırmak için en yaygın kullanılan ölçüttür.

VKİ Nasıl Hesaplanır?
VKİ, kişinin kilogram cinsinden ağırlığının, metre cinsinden boyunun karesine bölünmesiyle elde edilir. Örneğin, 90 kg ağırlığında ve 1.75 m boyunda bir bireyin VKİ’si:
90 / (1.75 x 1.75) = 29.4 olarak hesaplanır.

Obezite Sınırları ve Sınıflandırma
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından belirlenen VKİ aralıkları şu şekildedir:

• 18.5 altı: Zayıf
• 18.5-24.9: Normal kilolu
• 25-29.9: Fazla kilolu
• 30-34.9: 1. Derece Obezite
• 35-39.9: 2. Derece Obezite
• 40 ve üzeri: 3. Derece Obezite (Morbid obezite)

Bu sınıflandırmaya göre VKİ ≥30 obezite sınırı olarak kabul edilir. Ancak kas kütlesi yüksek sporcularda VKİ yanıltıcı olabileceğinden, ek ölçümlerle desteklenmelidir.

Obezite Başlangıcı İçin Kesin Bir Kilo Var mı?
Obeziteyi tek bir kilo üzerinden tanımlamak mümkün değildir. Örneğin:

• 1.60 m boyundaki bir kadın için 77 kg (VKİ=30),
• 1.80 m boyundaki bir erkek için 97 kg (VKİ=30)
  obezite sınırına işaret eder.

Bel Çevresi Ölçümünün Önemi
VKİ’nin yanı sıra bel çevresi ölçümü de risk değerlendirmesinde kritiktir. DSÖ’ye göre:

• Kadınlarda ≥80 cm: Artmış risk,
• Kadınlarda ≥88 cm: Yüksek risk,
• Erkeklerde ≥94 cm: Artmış risk,
• Erkeklerde ≥102 cm: Yüksek risk** kabul edilir.

Obezitenin Sağlık Riskleri Nelerdir?
Obezite, tip 2 diyabet, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon ve bazı kanser türleri gibi ciddi hastalıklarla doğrudan ilişkilidir. Ayrıca eklem problemleri, uyku apnesi ve psikososyal sorunlara da yol açabilir.

Obezite ile Nasıl Mücadele Edilir?

• Dengeli Beslenme: İşlenmiş gıdalardan uzak durup lifli besinlere ağırlık verilmeli.
• Düzenli Egzersiz: Haftada 150 dakika orta tempolu aktivite önerilir.
• Profesyonel Destek: Diyetisyen ve endokrinoloji uzmanı ile kişiye özel plan oluşturulmalı.
• Cerrahi Seçenekler: Morbid obezitede gastrik bypass gibi yöntemler düşünülebilir.

Sonuç Yerine
Obezite sınırı salt bir kilo üzerinden değil, VKİ ve bel çevresi ölçümleriyle belirlenmelidir. Erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleri, obeziteye bağlı komplikasyonları önlemede hayati rol oynar.