Lösemi, çocukluk çağında en sık görülen kanser türlerinden biridir. Kemik iliğinde anormal beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan bu hastalık, erken teşhis edildiğinde tedavi başarısı yüksektir. İşte çocuğunuzda lösemi olabileceğini düşündürebilen belirtiler ve dikkat edilmesi gerekenler:

1. Yorgunluk ve Halsizlik
Lösemi, sağlıklı kan hücrelerinin üretimini engelleyerek anemiye (kansızlık) yol açar. Bu durum çocuğunuzda sürekli yorgunluk, oyun oynarken çabuk yorulma veya soluk ten rengi gibi belirtilerle kendini gösterir. Normalden daha uyuşuk ve isteksiz davranıyorsa dikkatli olunmalıdır.

2. Sık Enfeksiyonlar ve Ateş
Bağışıklık sistemi zayıfladığı için çocuğunuz sık sık üst solunum yolu enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu veya cilt enfeksiyonları geçirebilir. Ateş, özellikle nedensiz ve uzun süreliyse (3 günden fazla), lösemi açısından değerlendirilmelidir.

3. Kolay Morarma ve Kanamalar
Trombosit sayısının düşmesi nedeniyle vücutta küçük darbelerle bile morluklar oluşabilir. Diş eti kanamaları, burun kanamaları veya ciltte kırmızı noktalar (peteşi) gibi belirtiler görülebilir.

4. Kemik ve Eklem Ağrıları
Lösemi hücreleri kemik iliğinde birikerek baskı yapar. Bu durum, çocuğunuzda özellikle bacaklarda ve sırtta geçmeyen ağrılar şeklinde kendini belli eder. Ağrılar genellikle geceleri artar.

5. Şişmiş Lenf Düğümleri
Boyun, koltuk altı veya kasık bölgesindeki lenf düğümleri nedensiz şişebilir. Bu şişlikler ağrısız olabilir ve enfeksiyon olmadan uzun süre devam eder.

6. İştahsızlık ve Kilo Kaybı
Ani iştah kaybı ve açıklanamayan kilo kaybı, löseminin sistemik etkilerinden biridir. Karaciğer veya dalak büyümesine bağlı karın şişliği de eşlik edebilir.

7. Nefes Darlığı
Anemiye bağlı olarak çocuğunuz merdiven çıkarken veya koşarken nefes nefese kalabilir. Bu durum, fiziksel aktivitelerde belirgin bir performans düşüşüyle kendini gösterir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?
Yukarıdaki belirtilerden birden fazlası bir arada görülüyorsa veya iki haftadan uzun sürüyorsa çocuk hematoloji uzmanına başvurulmalıdır. Lösemi şüphesinde tam kan sayımı (hemogram), kemik iliği biyopsisi ve genetik testler tanı koymada kullanılır.

Erken Teşhisin Önemi
Çocukluk çağı lösemilerinin %80’inden fazlası akut lenfoblastik lösemi (ALL) tipindedir ve modern tedavilerle iyileşme oranları %90’a kadar çıkabilir. Ancak bu başarı için belirtilerin erken fark edilmesi ve tedaviye hızlı başlanması kritiktir.

Ailelere Öneriler

• Çocuğunuzun rutin kan tahlillerini aksatmayın.
• Açıklanamayan morlukları veya kanamaları hafife almayın.
• Sürekli yorgunluk şikayetini "büyüme ağrısı" olarak yorumlamayın.