Küçük tansiyon (diyastolik tansiyon), kalbin dinlenme anında damarlara uyguladığı basıncı ifade eder. Normal değerleri genellikle 80 mmHg’nin altında kabul edilir. 90 mmHg ve üzeri ise yüksek küçük tansiyon olarak tanımlanır. Bu durum, tedavi edilmezse kalp-damar hastalıkları ve böbrek hasarı gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Küçük Tansiyon Yükselmesinin Başlıca Nedenleri
-
Böbrek Hastalıkları
Böbrekler kan basıncını düzenleyen hormonları salgılar. Kronik böbrek yetmezliği veya renal arter darlığı gibi sorunlar, küçük tansiyonun yükselmesine neden olabilir. -
Hormonal Dengesizlikler
Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidi) veya adrenal bez tümörleri (feokromositoma), adrenalin ve noradrenalin seviyelerini artırarak tansiyonu yükseltebilir. -
Obezite ve Hareketsiz Yaşam
Aşırı kilo, damarlarda direnci artırır ve kalbin daha fazla çalışmasına yol açar. Bu da diyastolik tansiyonu yükseltebilir. -
Aşırı Tuz Tüketimi
Fazla sodyum alımı, vücutta sıvı tutulumunu artırarak damar içi basıncı yükseltir. -
Stres ve Anksiyete
Kronik stres, sempatik sinir sistemini aktive ederek damarlarda daralmaya ve tansiyonda ani yükselişlere neden olabilir. -
İlaç Yan Etkileri
Doğum kontrol hapları, steroidler ve bazı ağrı kesiciler, tansiyonu yükselten etkilere sahiptir.
Yüksek Küçük Tansiyonun Belirtileri
- Baş ağrısı (özellikle ense bölgesinde)
- Nefes darlığı ve çarpıntı
- Görmede bulanıklık
- Halsizlik ve baş dönmesi
Kimler Risk Altında?
- Ailesinde hipertansiyon öyküsü olanlar
- 50 yaş üstü bireyler
- Diyabet veya kronik böbrek hastaları
- Sigara ve alkol kullananlar
Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Tanı için 24 saatlik ambulatuvar tansiyon takibi veya evde düzenli ölçümler yapılır. Tedavide:
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Tuz kısıtlaması, düzenli egzersiz, Akdeniz diyeti.
- İlaç Tedavisi: ACE inhibitörleri, kalsiyum kanal blokerleri veya diüretikler reçete edilebilir.
- Altta Yatan Hastalıkların Kontrolü: Böbrek veya hormonal sorunların tedavisi.
Önleme İçin Pratik Adımlar
- Günde 5-6 gramdan fazla tuz tüketmeyin.
- Haftada 150 dakika tempolu yürüyüş yapın.
- Stresi azaltmak için yoga veya meditasyon deneyin.
- Düzenli doktor kontrollerinizi aksatmayın.
Yüksek küçük tansiyon şikayetiniz varsa, kardiyoloji veya dahiliye uzmanına başvurmanız önerilir. Erken teşhis, kalıcı hasar riskini önemli ölçüde azaltır.
