Kalp romatizması (romatizmal kalp hastalığı), streptokok bakterilerinin neden olduğu boğaz enfeksiyonlarının tedavi edilmemesi sonucu gelişen ciddi bir komplikasyondur. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde görülür ve kalp kapaklarında kalıcı hasara yol açabilir. Peki bu hastalık ölümcül olabilir mi? İşte detaylar:
Kalp Romatizması Nedir?
Romatizmal ateş olarak da bilinen bu durum, bağışıklık sisteminin streptokok enfeksiyonuna anormal tepkisi sonucu ortaya çıkar. Enflamasyon, eklemler, kalp, deri ve sinir sistemini etkiler. Tedavi edilmezse kalp kapaklarında daralma veya yetmezlik gibi kalıcı sorunlar gelişebilir.
Belirtileri Nelerdir?
- Eklem Ağrısı: Özellikle diz, dirsek ve bileklerde gezici ağrı ve şişlik.
- Kalp Tutulumu: Nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı.
- Cilt Bulguları: Deri altında nodüller veya halka şeklinde kızarıklıklar.
- Nörolojik Semptomlar: Kontrolsüz kol-bacak hareketleri (Sydenham koresi).
Kalp Romatizması Ölümcül mü?
Erken tanı ve uygun tedavi ile kalp romatizması kontrol altına alınabilir. Ancak tedavi edilmeyen vakalarda:
- Kalp Yetmezliği: Hasar gören kapaklar kalbin pompalama fonksiyonunu bozar.
- Enfektif Endokardit: Kapaklarda bakteri birikimi hayati risk oluşturur.
- İnme: Kalpten kopan pıhtılar beyne ulaşabilir.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, romatizmal kalp hastalığı dünya genelinde yılda 300.000’den fazla ölüme neden olmaktadır.
Risk Faktörleri
- Tekrarlayan Boğaz Enfeksiyonları: Streptokok kaynaklı tonsillit geçmişi.
- Kalıtsal Yatkınlık: Ailede romatizmal ateş öyküsü.
- Sosyoekonomik Koşullar: Yetersiz sağlık hizmeti ve hijyenik olmayan ortamlar.
Teşhis Yöntemleri
- Jones Kriterleri: Ateş, eklem tutulumu, kalp iltihabı gibi klinik bulgular değerlendirilir.
- EKG ve Ekokardiyografi: Kalp ritmi ve kapak yapısı incelenir.
- Kan Testleri: ASO titresi ve CRP gibi enflamasyon belirteçleri ölçülür.
Tedavi ve Yönetim
- Antibiyotikler: Penisilin ile streptokok enfeksiyonu eradike edilir.
- Antiinflamatuar İlaçlar: Aspirin veya kortikosteroidler enflamasyonu baskılar.
- Cerrahi: Şiddetli kapak hasarında kapak değişimi veya tamiri yapılır.
Korunma Yolları
- Boğaz enfeksiyonlarında zamanında antibiyotik kullanımı.
- Riskli bireylerde uzun süreli penisilin profilaksisi.
- Düzenli kardiyolojik kontroller.
Sık Sorulan Sorular
- Kalp romatizması tekrarlar mı?
Evet, özellikle koruyucu tedavi almayanlarda nüks riski yüksektir. - Çocuklarda görülür mü?
5-15 yaş arası çocuklarda daha sık görülür. - Tamamen iyileşir mi?
Erken evrede tedavi ile kalıcı hasar önlenebilir.
