Glukagon ampulü, şiddetli hipoglisemi (düşük kan şekeri) ataklarında acil müdahale için kullanılan hayati bir ilaçtır. Özellikle tip 1 diyabet hastalarında insülin doz aşımı veya uzun süreli açlık durumlarında kullanılır. Bu yazıda, glukagon ampulünün doğru kullanım adımlarını ve kritik önem taşıyan detayları bulabilirsiniz.
Glukagon Nedir ve Ne Zaman Kullanılır?
Glukagon, pankreas tarafından üretilen ve kan şekerini yükselten bir hormondur. Ampul formu, bilincini kaybeden veya ağızdan beslenemeyecek durumdaki hastalarda enjekte edilerek kullanılır. Hipoglisemi belirtileri arasında terleme, titreme, bilinç bulanıklığı ve nöbetler sayılabilir. Bu belirtiler görüldüğünde hızlıca müdahale edilmezse hayati risk oluşabilir.
Glukagon Ampul Kullanım Adımları
- Hazırlık: Ampulün içindeki toz ile seyreltici sıvıyı karıştırmadan önce oda sıcaklığına getirin. Ellerinizi sabunlu suyla yıkayın.
- Karıştırma: İğneyi seyreltici sıvı şişesine batırın ve sıvıyı toz içeren flakona enjekte edin. Flakonu yavaşça çalkalayarak tamamen çözünmesini sağlayın.
- Enjeksiyon: Çözeltiyi bir şırıngaya çekin. Hastanın kol, uyluk veya kalça kasına enjekte edin. Cilt altına veya damar içine uygulanmaz.
- Sonrası: Hastayı yan çevirerek solunum yolunun açık kalmasını sağlayın. 15 dakika içinde bilinç açılmazsa acil servisi arayın.
Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?
- Son kullanma tarihi geçmiş ampulleri asla kullanmayın.
- Çözelti bulanık veya partikül içeriyorsa kullanımı durdurun.
- Enjeksiyon sonrası hasta kendine geldiğinde ağızdan hızlı emilen karbonhidrat (meyve suyu, glukoz tableti) verin.
- Glukagonun etkisi geçici olduğundan kan şekerini 1-2 saat aralıklarla takip edin.
Yan Etkiler ve Uyarılar
Glukagon genellikle güvenli olsa da nadiren bulantı, kusma veya alerjik reaksiyonlara yol açabilir. Adrenalin ile etkileşime girebileceğinden doktorunuza tüm kullandığınız ilaçları bildirin. Karaciğer hastalığı olanlarda etkisi azalabileceğinden dikkatli olunmalıdır.
Sık Sorulan Sorular
- Glukagon kaç dakikada etki eder? Genellikle 10-15 dakika içinde kan şekerini yükseltmeye başlar.
- Çocuklarda doz nasıl ayarlanır? 25 kg üzerindeki çocuklarda tam doz, altındakilerde yarım doz uygulanır.
- Tekrar ne zaman kullanılabilir? İlk enjeksiyondan sonra 15 dakika içinde yanıt alınmazsa ikinci doz uygulanabilir.