Gaita testi, dışkı örneği üzerinden parazit, enfeksiyon, gizli kan veya sindirim sistemi rahatsızlıklarının teşhisine yardımcı olan önemli bir laboratuvar analizidir. Özellikle çocuklarda sık görülen bağırsak parazitlerinin tespiti, kronik ishal şikayetleri veya mide-bağırsak kanamalarının araştırılması için sıklıkla istenir. Peki bu test, sağlık ocaklarında yapılabilir mi? İşte merak edilen tüm detaylar:
Sağlık Ocaklarında Gaita Testi Hizmeti
Sağlık ocakları, temel laboratuvar hizmetleri kapsamında gaita testini ücretsiz olarak gerçekleştirebilir. Ancak bu hizmetin sunulup sunulmadığı, ilgili sağlık ocağının teknik alt yapısına ve bulunduğu bölgeye göre değişkenlik gösterebilir. Büyük şehirlerdeki bazı sağlık ocakları, dışkı örneği alma ve ön değerlendirme yapma imkanı sunarken, detaylı analizler için örnekleri üst düzey laboratuvarlara gönderebilir.
Test İçin Nasıl Başvurulur?
Gaita testi yaptırmak isteyenlerin öncelikle aile hekimine veya sağlık ocağındaki pratisyen doktora başvurması gerekir. Doktor, şikayetlerinizi değerlendirdikten sonra testin gerekli olduğuna karar verirse, steril bir dışkı toplama kabı vererek numune alma talimatlarını açıklar. Örneği evde alıp en geç 1 saat içinde sağlık ocağına iletmeniz önemlidir.
Ücretli mi, Ücretsiz mi?
Sağlık ocakları, SGK kapsamında hizmet verdiği için gaita testi ücretsizdir. Ancak özel bir laboratuvarda yapılması istenen detaylı analizler (örneğin gaitada parazit kültürü veya kalprotektin testi) ek ücrete tabi olabilir.
Sonuçlar Ne Zaman Çıkar?
Basit gaita testleri genellikle 1-3 iş günü içinde sonuçlanır. Parazit şüphesi varsa, örneğin mikroskobik incelemesi aynı gün yapılabilir. Ancak bazı durumlarda örneğin üst laboratuvara gönderilmesi gerekirse sonuç süresi 5-7 iş gününe uzayabilir.
Özel Hastanelerde Gaita Testi
Özel hastaneler ve laboratuvarlar da gaita testi hizmeti sunar. SGK anlaşmalı kurumlarda ücretsiz yapılabilirken, anlaşmasız yerlerde ücret talep edilir. Özel laboratuvarlar, daha kapsamlı test panelleri (gaitada yağ tayini, pankreas elastaz vb.) sunabilir.
Test Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Testten 3 gün önce demir ilaçları veya kan sulandırıcıları doktora danışarak kesin.
- Dışkı örneği alırken idrar veya tuvalet kağıdıyla temas ettirmeyin.
- Örneği buzdolabında saklamayın, oda sıcaklığında bekletin.
Hangi Durumlarda İstenir?
Gaita testi, ishalin 2 haftadan uzun sürmesi, dışkıda kan görülmesi, karın ağrısı veya açıklanamayan kilo kaybı gibi durumlarda doktorlar tarafından sıklıkla talep edilir. Ayrıca okul, kreş veya işyeri için sağlık raporu hazırlanırken de istenebilir.
