FMF (Ailesel Akdeniz Ateşi), genetik kökenli bir hastalık olup tekrarlayan ateş, karın ağrısı ve eklem iltihabı gibi belirtilerle kendini gösterir. En sık Akdeniz kökenli bireylerde görülmekle birlikte tüm dünyada rastlanabilir. Bu yazıda, FMF’in bulaşıcı olup olmadığı başta olmak üzere hastalıkla ilgili merak edilenleri detaylıca ele alacağız.
FMF Hastalığı Bulaşıcı Değildir
FMF, MEFV genindeki mutasyonlar nedeniyle ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Dolayısıyla grip veya COVID-19 gibi virüs/bakteri kaynaklı değildir ve hava, temas veya solunum yoluyla bulaşmaz. Hastalık, yalnızca ebeveynlerden çocuğa genetik aktarım yoluyla geçer.
FMF’in Temel Belirtileri
- Tekrarlayan yüksek ateş (38-40°C arası, 12-72 saat sürebilir),
- Şiddetli karın ağrısı (peritonit benzeri),
- Eklemlerde kızarıklık ve şişlik,
- Göğüs ağrısı (plörezi),
- Cilt döküntüleri (özellikle bacaklarda erizipel benzeri).
Teşhis Nasıl Konur?
Tanı için klinik bulgular ve genetik testler birlikte değerlendirilir:
- Kan Testleri: Atak sırasında CRP ve fibrinojen yüksekliği görülür.
- Genetik Analiz: MEFV gen mutasyonları tespit edilerek kesin tanı konulur.
- Klinik Kriterler: Ailesel öykü ve tipik semptomlar tanıyı destekler.
Tedavi ve Yönetim
FMF’in ana tedavisi kolşisin adlı ilaçtır. Düzenli kullanıldığında:
- Atak sıklığı ve şiddeti belirgin şekilde azalır,
- Amiloidoz (hayatı tehdit eden bir komplikasyon) riski önlenir.
İlaca dirençli vakalarda biyolojik tedaviler (anakinra, canakinumab) kullanılabilir.
Sık Sorulan Sorular
- FMF ömür boyu sürer mi?
Evet, ancak düzenli tedaviyle kontrol altında tutulabilir. - Çocuk sahibi olmaya engel mi?
Hayır, kolşisin kullanırken gebe kalınabilir. Ancak doktor kontrolü şarttır. - Beslenme ile ilişkisi var mı?
Özel bir diyet gerektirmez, ancak atakları tetikleyebilen stres ve enfeksiyonlardan kaçınılmalıdır.
Sonuç
FMF, yaşam boyu takip gerektiren ancak doğru tedaviyle kontrol edilebilen bir hastalıktır. Bulaşıcı olmadığı unutulmamalı, hasta bireyler toplumdan izole edilmemelidir. Belirtileriniz varsa romatoloji uzmanına başvurarak genetik danışmanlık alabilirsiniz.
